Strona główna » Ciekawostki językowe
Ciekawostki językowe
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (93)
Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się m.in.: kiedy wyraz himalaje należy napisać małą literą, jak odmieniać imiona hiszpańskie zakończone na -o, jak oznaczać w przypisach i bibliografii tytuły czasopism.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (92)
Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: jakie dwa znaczenia ma wyraz „dzierżyć” i jaki jest jego tryb rozkazujący; czy poprawna forma biernika to „manekin” czy „manekina”; jak brzmi narzędnik liczby mnogiej rzeczownika „broń”.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91)
Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się, które formy są poprawne: „nie najlepszy” czy „nienajlepszy”; „zwężyły” czy „zwęziły”; „Polska Ludowa” czy „Polska ludowa”; „patrzeć ukosem” czy „z ukosa”.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (90)
Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy nacieramy komuś uszu, czy uszy; kiedy formy „pełny” nie możemy zastąpić wyrazem „pełen”; kiedy w liczbie mnogiej używamy orzeczenia w formie męskoosobowej, a kiedy w niemęskoosobowej.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (89)
Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy na mieszkańców Norwegii możemy mówić „Norwedzy”; co oznaczają określenia „gruba fisza” i „wykidajło”; dlaczego nie warto mylić wyrazów „rzewnie” i „żywnie”.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (88)
Ostatnie w 2021 r. ciekawostki językowe, wzorem poprzednich lat, jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia. Pierwsza z nich jest zresztą tematycznie związana ze zbliżającym się czasem.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (87)
W tym miesiącu w ciekawostkach językowych piszemy: o wariantach odmiany imienia Bruno, o dopełniaczu wyrazu statua, kropce po dr w skrócie od doktora oraz o tym, czy lepiej mówić kilkakrotnie czy kilkukrotnie.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (86)
Tradycyjnie na koniec miesiąca prezentujemy garść językowych ciekawostek. Piszemy o: poprawności form na adres, pod adresem i pod adres, wołaczu imienia Mariola, kiedy kursywa w wyrazach cytatach, czy pisać w try miga, czy w trymiga.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (85)
Tradycyjnie na koniec miesiąca prezentujemy garść językowych ciekawostek, które warto zapamiętać. 1.Czy wiesz, że… gdy wypijamy zawartość naczynia jednym łykiem, możemy powiedzieć, że wypiliśmy coś jednym haustem albo duszkiem? Nie możemy jednak użyć formy *jednym duszkiem. W tym ostatnim przypadku mamy do czynienia z kontaminacją – wymieszaniem dwóch form. Określenie duszkiem zawiera już w sobie informację o tym, że dzieje […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (84)
Poniższe ciekawostki poświęcone są kilku istotnym zasadom, których znajomość ułatwia codzienną komunikację. 1. Czy wiesz, że… zaimek ci nie zawsze powinien być zapisywany wielką literą? Jest to uzasadnione jedynie w przypadku, gdy odnosi się on bezpośrednio do adresata naszej wypowiedzi – pełni wtedy funkcję grzecznościową, np. Chciałbym Ci podziękować. W innych sytuacjach – gdy nie ma adresata i nie pełni […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (83)
Przedstawione poniżej kwestie zwróciły moją uwagę podczas przeglądania jednej z grup językowych na portalu społecznościowym. 1. Czy wiesz, że… w tytułach książek wielką literą piszemy tylko pierwszy wyraz? Przykładowo: Nocny film. Kwestia ta wygląda jednak inaczej w przypadku tytułów gazet, czasopism, cykli wydawniczych oraz nazw wydawnictw seryjnych – gdzie każde słowo zapisujemy od wielkiej litery, oprócz przyimków i spójników znajdujących […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (82)
Przedstawione poniżej kwestie zwróciły moją uwagę podczas wykonywania prac redaktorskich, jak również codziennych rozmów na żywo i w internecie. 1. Czy wiesz, że… wyraz ferować miał kiedyś kilka znaczeń? Należały do nich: ‘wydawać, zatwierdzać, orzekać i postanawiać’. Dawniej używano go w liczniejszych wyrażeniach niż dzisiaj, można było np. ferować opinie czy tezy. Obecnie występuje on tylko w wyrażeniu ferowanie wyroków, […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (81)
Koniec marca to czas na kolejną małą porcję ciekawostek. Dziś m.in. o kelwinach (których nie wyraża się w stopniach) i o różnicy znaczeniowej pomiędzy przymiotnikami problematyczny i kłopotliwy.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (80)
Dziś garść ciekawostek dotyczących wymowy wyrazów obcojęzycznych. Tym razem wszystkie zostały zaczerpnięte z książki Łukasza Mackiewicza 497 błędów. Zdjęcie: © Językowe Dylematy 2013, Dominika Pełka, obróbka: Melrose Studio Rzeszów 1. Czy wiesz, że… obcojęzyczne nazwy potraw wymawiamy następująco: fondue jako [fądi] (akcent na ost. sylabę), croissant jako [kłasä], gnocchi jako [niokki], a paella jako [paeja]? 2. Czy wiesz, że… wyrazy […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (79)
We wzorcowej polszczyźnie funkcję pełnimy, podczas gdy rolę odgrywamy. Jest tak pomimo tego, że wyrazy funkcja i rola oraz pełnić i ogrywać są tu synonimami. Wynika to ze zjawiska łączliwości leksykalno-semantycznej, czyli takiej właściwości wyrazów, która pozwala im bezkolizyjnie wchodzić w związki z innymi słowami.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (78)
Czy wiesz, że wbrew mitom "proszę" w polszczyźnie nie zawsze jest wyrazem grzeczności – a czasami wręcz przeciwnie? Wyraz ten jest bogaty w znaczenia. Może wyrażać: że coś komuś dajemy, prośbę, rozkaz (Proszę to zrobić na jutro), polecenie (Proszę milczeć!), zaproszenie, wezwanie…
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (77)
Dopełniacz od wyrazu cukinia to cukinii. Przynajmniej w świetle obecnych reguł ortograficznych. W tych wyrazach, których zakończenie wymawiamy w mianowniku jako [-ńja], piszemy w dopełniaczu -nii.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (76)
Czy wiesz, że powiemy mieszkam (gdzie?) w domku jednorodzinnym, kawalerce, ale zamieszkuję (co?) domek jednorodzinny, kawalerkę? Te konstrukcje oznaczają to samo, lecz druga ma wyraźnie urzędowy charakter.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (75)
Wbrew pozorom cię i ciebie nie można używać zamiennie. W pozycji nieakcentowanej zawsze piszemy cię. Przeczytaj wszystkie ciekawostki językowe, które przygotowaliśmy.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (74)
Czy wiesz, że ucha są w kłódkach, torbach, siatkach, dzbanach, igłach, czyli wszystkich rzeczach z częściami w kształcie łuku, prostokąta lub pętli (zwykle będących uchwytami), natomiast czapka z klapkami opuszczanymi po bokach ma już uszy?
Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.
Zadaj pytanie językowe!
Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.
Kategorie
- Baza informacji (46)
- Ciekawostki językowe (93)
- Językowe dylematy (102)
- O stronie (13)
- Odpowiedzi na pytania (169)
- Poradnik maturzysty (5)
- Tak pracujemy (11)
- Teksty publicystyczne (84)
Polub nas!
Najnowsze komentarze
Po przeczytaniu komentarzy, utwierdzam się w przekonaniu, że zwyczajnie lubię pleonazmy ^^' Np. takie zdanie: "Debata dotyczyła potencjalnych możliwości wzajemnej…
Dekady zapisuje się z kropką: lata 50. XX wieku, lata 80. XIX wieku etc. Jak jednak zapisać przedział czasowy określony…
Tak jest, wszystko wzorcowo. Wołacz: obie kobiety! ;-)
A teraz - odmiana przez przypadki: Mianownik - obie kobiety Dopełniacz - obu kobiet ? Celownik - obu kobietom ?…
"newanse" - serio? Nawet w angielskim nie ma takiego słowa jak "newans". Jest nuance. Po polsku niuans. Skoro już odpisuję,…
Dopiero po chwili zastanowienia domyśliłem się, że nie chodzi o pokój będący przeciwieństwem wojny, tylko o pomieszczenie. Naturalny szyk to…
W internecie został opublikowany film pod tytułem "Remont synka pokoju", czy to jest poprawnie?
A znajduje Pan w jakiejś regule słownikowej uzasadnienie pisowni łącznej? Temat jest zresztą szeroko omówiony w poradni PWN i słownikach.…
Czy na pewno się zrozumieliśmy? W przykładach podałem zsubstantywizowane przymiotniki, tymczasem linki odsyłały do pisowni przymiotników...
Generalnie pisownia rozdzielna. Odsyłam do reguły słownikowej tutaj. Mały niuans przy pisowni nowo narodzony i nowonarodzony. Odsyłam do poradni językowej…
A jaką pisownią - razem czy osobno - zastosujemy, gdy chodzi o nazwanie grup ludzi (ewentualnie pojedynczego człowieka), czyli o…
Bardzo dziękuję za odpowiedzi!
Przede wszystkim w żadnym z tych przypadków nie zachodzi sytuacja, w której brak myślnika prowadziłby do niejednoznaczności lub błędnego rozumienia.…
A może w trudniejszych przypadkach lepiej jest postawić myślnik zamiast przecinka w tych drugich miejscach? Na przykład: 1. Nawet gdy…
Tagi
blog błędy językowe ciekawostki cytat czasownik dialogi dla autorów dziecko fleksja frazeologia historia języka imiona interpunkcja językowe dylematy język polski kultura języka liczebnik liczebniki mała litera Małgorzata Kubicz mylenie znaczenia wyrazów nauka języka nazwiska nazwy geograficzne nazwy miejscowości nazwy własne odmiana nazwisk odmiana przez przypadki ortografia orzeczenie pisownia rozdzielna pisownia łączna przecinek przyimek półpauza rzeczownik skrótowce składnia spójnik szkoła wielka litera zaimek zmiany znaczenia wyrazów związek rządu związki frazeologiczne
Ostatnie wpisy
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (93) 26 maja 2023
- Nietypowa(?) odmiana wyrazu czyściec 27 kwietnia 2023
- Strużka i stróżka – wyrazy często mylone 28 marca 2023
- Po Super Bowl. Czyżby zniknął potworek językowy „podanie niekompletne”? 19 lutego 2023
- Jak wprowadzać wypunktowania 20 grudnia 2022
- Przyszły weekend… to który? 18 listopada 2022
- Duarte Brandão. Jak odmieniać przez przypadki 16 listopada 2022
- Odmiana imienia Fae, gdy występuje jako imię męskie 20 października 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (92) 27 września 2022
- Opowiadanie w opowiadaniu. Drugi poziom cytowania 30 sierpnia 2022
- Kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt, kilkaset – jakie to dokładnie zakresy 31 lipca 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91) 27 czerwca 2022
- Ile przecinków może być w zdaniu 31 maja 2022
- Łącznik to nie półpauza 26 kwietnia 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (90) 29 marca 2022
Archiwa
N | P | W | Ś | C | P | S |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | ||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
Nasze nagrania
Polecane strony
- Edytom.pl – strona firmowa Tomasza Powyszyńskiego (redakcja, korekta)
- Okiem teologa – stary blog Pawła Pomianka
- Strona Marty Kwaśnickiej – blog o kulturze
- Słownik języka polskiego PWN
- Tolle.pl Księgarnia internetowa
Zgadzam się z tą opinią. Część pleonazmów weszła do języka na stałe i nikogo nie razi. W przypadku podanego zdania…