Tag: składnia

28 października 2020

Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (76)

Czy wiesz, że powiemy mieszkam (gdzie?) w domku jednorodzinnym, kawalerce, ale zamieszkuję (co?) domek jednorodzinny, kawalerkę? Te konstrukcje oznaczają to samo, lecz druga ma wyraźnie urzędowy charakter.
4 lutego 2019

Zaimek zwrotny się na końcu zdania

Poniższa wymiana zdań pojawiła się pierwotnie jako komentarze pod wpisem W którym miejscu w zdaniu ma stać zaimek się? Jest ona jednak na tyle samodzielna i na tyle rozwija wątek, dając szansę na zaprezentowanie odmiennego od prezentowanego w niektórych słownikach punktu widzenia, że postanowiłem zamieścić ją również jako osobny artykuł. Lukasz pisze: Dzień dobry Z pewnym zaskoczeniem wywnioskowałem z Pańskiego […]
15 stycznia 2013

Poprawiamy błędy składniowe w zdaniach

Poniżej odpowiadam na pytanie przesłane przez p. Kingę: Jak napisać poprawnie? 1) Utwór Mickiewicza jest wierszem, w którym ma miejsce podział na świat rzeczywisty i świat marzeń. 2) Uważa, że świat ten jest mniej piękny niż jego ojczyzna. 3) Obaj bohaterowie uciekają w świat marzeń, ponieważ nie są zadowoleni z otaczającej ich rzeczywistości oraz tęskną za ojczyzną. Przyznam, że mam […]
29 sierpnia 2012

W którym miejscu w zdaniu ma stać zaimek się?

Oto pytanie, jakie zadał nam pan Marek: Czy są zasady pozwalające określić, w którym miejscu w zdaniu oraz przy jakiej części mowy powinien być zaimek „się”, czy może zależy to wyłącznie od piszącego? Na przykład, które zdanie z poniższych jest prawidłowe? a) Jacek uśmiechnął się. czy b) Jacek się uśmiechnął. Jak w ogóle wygląda cała sprawa z tym zaimkiem? Z […]
3 lutego 2012

Nieuprawniona personifikacja?

Oto email otrzymany niedawno od Czytelniczki: Szanowny Panie, miałam już problem z zatytułowaniem maila, ale może uda mi się jasno przedstawić kwestię. Chodzi mi o stwierdzenia typu: „tekst mówi”, „narracja opowiada”, „fragment informuje”. Czy są one błędne? Czy jest to rodzaj nieuzasadnionej personifikacji? Nie wszystkie takie określenia są poprawne, ale i nie wszystkie są „nieuzasadnioną personifikacją”. O tym, które są […]
20 stycznia 2012

„Wszystko mi opadło czytając to”

Na przezabawne zdanie trafiłem ostatnio na jednym z moich ulubionych blogów. I przyznam, że mi wszystko opadło dwa razy – raz, gdy przeczytałem to zdanie, a drugi raz, gdy przeczytałem, dlaczego wszystko opadło autorowi. Rzecz jasna, tylko pierwsza rzecz dotyczy tematyki tego blogu, więc na niej się zatrzymam. Jest to doskonały, wręcz firmowy przykład błędnego użycia imiesłowu zakończonego na -ąc. […]
2 stycznia 2012

Często powtarzany błąd składniowy

Autor książki, którą ostatnio redagowałem, ma zwyczaj powtarzania pewnego dość charakterystycznego (nie tylko dla niego) błędu składniowego. O tej kwestii już kiedyś pisałem, odpowiadając na pytanie Czytelnika, niemniej wygląda na to, że do sprawy warto wracać, bo ów błąd znajduję nawet w oficjalnych tekstach. Oto przykład zdania z błędną składnią: Chodzi raczej o ukazanie pokus, jakie towarzyszą szukaniu i dążeniu […]
24 stycznia 2011

Co tutaj pożera czas? Czy konstrukcja jest jednoznaczna?

Wczoraj otrzymałem maila z prośbą o rozstrzygnięcie językowego dylematu. Poniżej publikuję zarówno pytanie internautki, jak i odpowiedź przygotowaną wspólnie z Tomaszem Powyszyńskim. Witam! W związku z moim językowym dylematem natrafiłam w internecie na Pana blog. Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy wyrażenie „Utwór z czołówki serialu, który ostatnio skutecznie pożera mój czas” jest poprawne. Miałam na myśli, że to […]
24 grudnia 2010

Świątecznie o interpunkcji

Już dziś wieczorem rozpoczynamy świętowanie Bożego Narodzenia. Czy można połączyć temat świąt z tematami językowymi? Wydaje mi się, że z wpisami dotyczącymi języka można połączyć wszystko, bo język to sposób, w jaki wyrażamy się o wszystkich kwestiach. Dlatego dziś będzie o języku – świątecznie. W ostatnim wpisie Emil Ruciński przypomniał o najważniejszych sytuacjach, w których przed spójnikiem i musimy postawić […]
22 grudnia 2010

Emil Ruciński: Kiedy przed „i” trzeba postawić przecinek

Na początku mojego pierwszego tekstu, dotyczącego błędów interpunkcyjnych, napisałem, że w szkole podstawowej każdy z nas zetknął się m.in. z regułą, która głosi, że przed i nie stawiamy przecinka. Jest to oczywiście prawda, ale… No właśnie – bywają takie sytuacje w języku polskim, kiedy przed i można lub trzeba przecinek postawić. Postaram się kilka takich sytuacji wskazać. 1. Bywa, że […]
30 listopada 2010

Dylematy redaktora książki w praktyce (cz. 1/2)

Pisaliśmy wiele o zasadach, jednak wiele osób interesuje zapewne, jak wygląda w praktyce praca redaktora tekstów, z jakim błędami musi się spotykać, z czego musi „wyczyścić” książkę. Wpis będzie zapewne interesujący także dla naszych potencjalnych klientów, bowiem jest to praktyczny przykład tego, jak pracujemy. Chcę Państwu zaprezentować przeszło dwadzieścia rozstrzygnięć językowych dylematów, przed którymi stanąłem, redagując jedną tylko książkę dla […]
26 listopada 2010

Najczęściej popełniane błędy interpunkcyjne

Autorem poniższego wpisu jest Emil Ruciński. Zajrzyj na bloga Emila: http://www.rucinski.blogspot.com Chciałbym się w tym wpisie zająć najczęstszymi błędami interpunkcyjnymi. Przy tej okazji spróbuję podać proste sposoby, które mogłyby przyczynić się do tego, że tych błędów – albo przynajmniej niektórych z nich – w przyszłości robić nie będziemy. W tym tekście m.in. zajmę się rzeczą, z którą każdy zetknął się […]
1 listopada 2010

Składnia porównań

Pytanie, czy postawić przecinek w zdaniach z wyrazami ‘jak’, ‘jakby’ czy ‘jak gdyby’ należą do najtrudniejszych z dziedziny interpunkcji. Poniżej przedstawiamy ogólne zasady, których znajomość przyczyni się bez wątpienia do bardziej świadomego rozstrzygania tego typu językowych dylematów. ‘Jak’ na początku pełnych zdań Bez wątpienia najmniejszy problem jest wówczas, gdy wyraz ‘jak’ występuje na początku pełnych zdań. Np. Pochwycił ubranie, jak […]