Strona główna » pisownia rozdzielna
Tag: pisownia rozdzielna
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91)
Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się, które formy są poprawne: „nie najlepszy” czy „nienajlepszy”; „zwężyły” czy „zwęziły”; „Polska Ludowa” czy „Polska ludowa”; „patrzeć ukosem” czy „z ukosa”.
-
Jakby czy jak by
W poprzednim opracowaniu To i by – kiedy razem, kiedy osobno pojawiło się zdanie przykładowe: …jakby pleksi była wygrawerowana na CNC, toby jeszcze ładniej to wyglądało. w którym zapis słowa jakby może budzić wątpliwości – razem czy osobno? Ci, którzy przeczytali To i by – kiedy razem, kiedy osobno, domyślają się, że zależy to od kwalifikacji wyrazu jak do kategorii […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (37)
Na koniec miesiąca zwyczajowo ciekawostki. We wrześniu już po raz drugi przygotował je nasz stały współpracownik Tomasz Marek. 1. Czy wiesz, że… przysłówki opodal i nieopodal znaczą obecnie to samo (są synonimami), czyli „w pobliżu, niedaleko od”? A jeszcze niedawno (Krasicki, Kraszewski, Sienkiewicz) słowo opodal było antonimem nieopodal, bo znaczyło „daleko”. Na dodatek przysłówek nieopodal kiedyś pisano rozdzielnie (*nie opodal), […]
-
To i by – kiedy razem, kiedy osobno
Wg SJP PWN cząstki –bym, –byś, –by, –byśmy, –byście pisze się łącznie z następującymi kategoriami wyrazów: 43.1. Z osobowymi formami czasowników 43.2. Z osobowymi formami czasowników użytymi w funkcji bezosobowej 43.3. Z partykułami 43.4. Z większością spójników 43.5. W wyrazach porównawczych Pisownia wyrażenia to z by może być łączna (toby, tobym, tobyś, tobyśmy, tobyście) lub rozdzielna (to by, to bym, […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (24)
To już dwa lata od chwili, gdy w sierpniu 2013 r. rozpoczęliśmy publikację ciekawostek językowych. Tym razem ponownie te, które publikowaliśmy w tym miesiącu na naszej facebookowej tablicy. 1. Czy wiesz, że… piszemy wzwyż, wstecz, wzdłuż i wszerz, ale w dal, w przód, w poprzek i w głąb? 2. Czy wiesz, że… uran pisany małą literą to pierwiastek chemiczny, który […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (21)
Na podsumowanie miesiąca zbiór ciekawostek językowych, które publikowaliśmy na naszej facebookowej tablicy. 1. Czy wiesz, że… piszemy prezydent elekt, a nie prezydent-elekt? Prezydent i elekt nie są członami równorzędnymi. 2. Czy wiesz, że… w 3. osobie l.mn. czasownik śmieć (ten od śmiałości) ma dwie oboczne formy: śmieją i śmią? Np. Dziewczęta nie śmieją (lub nie śmią) się tego domagać. 3. […]
-
Z kumplem-kuzynem. Czy Dominika napisała poprawnie? O pisowni z łącznikiem i rozdzielnej
Dominikę (na zdjęciu), moją szwagierkę, znają z twarzy wszyscy stali Czytelnicy naszej strony, bo niemal od początku jej fotografie towarzyszą wpisom na Językowych Dylematach. Dziś jednak chcę nawiązać do jej osoby w kontekście stricte językowym. Otóż jakiś czas temu Dominika, podpisując zdjęcie, na którym znajdują się jej pierworodny oraz mój syn Piotruś, użyła następującego sformułowania: „Z kumplem-kuzynem Piotrusiem”. Użycie w […]
-
Jasnoczerwony, czarno-biały i nowo wybrany. Podobna konstrukcja – różna pisownia. Dlaczego?
Często zastanawiamy się, jak zapisać tego typu dwuczęściowe konstrukcje. W takich przypadkach o sposobie zapisu decyduje najczęściej znaczenie. Wyjątkiem jest sytuacja ostatnia (pisownia rozdzielna), w której mamy do czynienia z inną konstrukcją. A jako że jest to inna konstrukcja to od nowo wybranego zacznijmy. Otóż w tym wypadku mamy do czynienia z przymiotnikiem wybrany oraz z przysłówkiem będącym jego określeniem […]
-
Użycie łącznika
Często można się spotkać z nadużywaniem łącznika. Innym razem znów tu gdzie stać on powinien – wcale go nie ma. Zacznijmy jednak od tego, czym w ogóle jest łącznik i czym różni się on od półpauzy, z którą często jest mylony. Mówiąc najkrócej łącznik (inaczej dywiz) jest znakiem ortograficznym. Kiedy go zabraknie, gdy zamiast go postawić wyrazy rozdzielimy lub – […]
-
Pisownia łączna i rozdzielna cząstek -by, -bym, -byś
Oto czwarty i ostatni (przynajmniej na razie) wpis bazowy dotyczący pisowni łącznej i rozdzielnej. Tym razem zajmiemy się często używanymi, a sprawiającymi nam niejednokrotnie trudności zakończeniami wyrazów z cząstkami -by, -bym, -byś etc. Tradycyjnie zaczniemy od tych przypadków, gdy wyrazy z ww. cząstkami piszemy łącznie, a następnie przejdziemy sytuacji, gdy piszemy je rozdzielnie. Pisownia łączna cząstek -by, -bym, -byś z […]
-
Połączenia z liczebnikami „pół” i „ćwierć”
Liczebniki „pół” oraz „ćwierć” piszemy łącznie, gdy są one elementami wyrazu złożonego. W kilku innych wypadkach piszemy je jednak rozdzielnie. Na początek zajmijmy się liczebnikiem „pół”. O liczebniku „ćwierć” będę jedynie wzmiankować na końcu, ponieważ zasady jego pisowni są bardzo podobne do częściej używanego – „pół”. Pisownia łączna liczebnika „pół” „Pół” piszemy łącznie z następującym po liczebniku wyrazem, gdy jest […]
-
Pisownia łączna i rozdzielna partykuły „nie”
Dziś kolejny wpis bazowy. Zajmiemy się pisownią partykuły „nie”. Najpierw podam przypadki, kiedy piszemy ją łącznie z wyrazem następującym po niej, a potem wskażę te sytuacje, gdy należy ją napisać osobno. Pisownia łączna partykuły „nie”: z rzeczownikami (np. niemuzułmanin, nieteolog); z przymiotnikami (np. niestary, niekochany) – w przypadku przymiotników rozpoczynających się dużą literą stosujemy dywiz (np. nie-Szekspirowski, nie-Boży);
Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.
Zadaj pytanie językowe!
Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.
Kategorie
- Baza informacji (47)
- Ciekawostki językowe (93)
- Językowe dylematy (102)
- O stronie (13)
- Odpowiedzi na pytania (171)
- Poradnik maturzysty (5)
- Tak pracujemy (11)
- Teksty publicystyczne (84)
Polub nas!
Najnowsze komentarze
Dzień dobry, w książce są opisane dialogi, a także cytowana jest rozmowa mailowa. Jak ją zapisać? Czy obowiązują tu te…
[…] Tomasz Marek Źródło: […]
Jeśli słyszę odnosi się do wypowiedzianych słów, a zapewne tak jest, to koniecznie małą literą. Zgodnie z regułą, że jeśli…
Witam! Redaguję tekst i mam problem z tym, czy wtrącenie narratora zapisać z małej czy wielkiej litery: - Guten Tag…
1-jest banalne. 2-para. 3-5-kilka. 6-10-kilka par. 11-19-kilka naście. 20-100-kilka naście par. Od teraz "na oko" i tak się rozminiesz. 101-999-kilka…
Odpisuję mailem na odrobinę bardziej rozbudowane pytanie.
Czy zdanie: "W ubiegły poniedziałek w odbyła się konferencja, na której mieliśmy okazję uczestniczyć." jest poprawne gramatycznie?
Bardzo mi się ta odpowiedź podoba. Koresponduje z interpretacją pytania "Kawa czy herbata?", wg której można odpowiedzieć trojako: "Poproszę kawę",…
Zaczynamy od funkcji, bo to ona jest najistotniejsza w tym przypadku.
Dzień dobry, bardzo proszę o informację jaka forma przy oficjalnych uroczystościach jest poprawna: - Proszę o zabranie głosu Pana Jana…
Szanowna Pani, krótko odpowiadam na kolejne pytania. Ad 1 Przecinka nie należy wstawiać. Można wprowadzać to konstrukcja łączna. W tym…
Bardzo interesujący artykuł. Choć uważam, że najlepiej pisać naturalnie, bez większego kombinowania.
Oszczytko uzywane jest w Wielkopolsce. Jestem z Poznania ur.1980 i w zyciu nie slyszalem o ostrzynce. Moj dziadek wielkopolanin z…
Tagi
blog błędy językowe ciekawostki cytat czasownik dialogi dla autorów dziecko fleksja frazeologia historia języka imiona interpunkcja językowe dylematy język polski kultura języka liczebnik liczebniki mała litera Małgorzata Kubicz mylenie znaczenia wyrazów nauka języka nazwiska nazwy geograficzne nazwy miejscowości nazwy własne odmiana nazwisk odmiana przez przypadki ortografia orzeczenie pisownia rozdzielna pisownia łączna przecinek przyimek półpauza rzeczownik skrótowce składnia spójnik szkoła wielka litera zaimek zmiany znaczenia wyrazów związek rządu związki frazeologiczne
Ostatnie wpisy
- Czy można siorbać nosem? 28 sierpnia 2023
- Bibliografia. Co zrobić, gdy brakuje roku lub miejsca wydania 20 sierpnia 2023
- „Niemcy! Ojczyzno moja…”? Jak to powiedzieć? Formy wołacza od: Niemcy, Węgry, Czechy, Białoruś 17 lipca 2023
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (93) 26 maja 2023
- Nietypowa(?) odmiana wyrazu czyściec 27 kwietnia 2023
- Strużka i stróżka – wyrazy często mylone 28 marca 2023
- Po Super Bowl. Czyżby zniknął potworek językowy „podanie niekompletne”? 19 lutego 2023
- Jak wprowadzać wypunktowania 20 grudnia 2022
- Przyszły weekend… to który? 18 listopada 2022
- Duarte Brandão. Jak odmieniać przez przypadki 16 listopada 2022
- Odmiana imienia Fae, gdy występuje jako imię męskie 20 października 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (92) 27 września 2022
- Opowiadanie w opowiadaniu. Drugi poziom cytowania 30 sierpnia 2022
- Kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt, kilkaset – jakie to dokładnie zakresy 31 lipca 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91) 27 czerwca 2022
Archiwa
N | P | W | Ś | C | P | S |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
Nasze nagrania
Polecane strony
- Edytom.pl – strona firmowa Tomasza Powyszyńskiego (redakcja, korekta)
- Okiem teologa – stary blog Pawła Pomianka
- Strona Marty Kwaśnickiej – blog o kulturze
- Słownik języka polskiego PWN
- Tolle.pl Księgarnia internetowa
Dzień dobry. Maile są zazwyczaj formami dłuższymi, więc raczej są to dłuższe wiadomości. Można je wydzielić graficznie i złożyć właśnie…