Tag: nazwy geograficzne

---

• 17 lipca 2023

  „Niemcy! Ojczyzno moja…”? Jak to powiedzieć? Formy wołacza od: Niemcy, Węgry, Czechy, Białoruś

  W polskiej gramatyce często pierwszy i ostatni przypadek mają identyczne formy i nie musimy się tego obawiać. Jakiś czas temu napisał do nas p. Marek: Mam pewien dylemat językowy odnoszący się do mickiewiczowskich słów: „Litwo! Ojczyzno moja…” Odnoszę to podobnie do: Anglio! Ojczyzno moja, Austrio! Ojczyzno moja, Polsko…, Francjo…, Rosjo… to zrozumiałe. Ale jeśli chodzi o: Niemcy, Węgry, Czechy, Białoruś […]

• 28 lutego 2022

  Nazwy wysp: kiedy wyspa wielką, kiedy małą literą

  Choć może się to wydawać dziwne, w polszczyźnie określenie wyspa (podobnie jak inne określenia w nazwach geograficznych, np. jezioro, góra) piszemy w niektórych nazwach wielką, a w innych małą literą.

• 31 stycznia 2022

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (89)

  Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy na mieszkańców Norwegii możemy mówić „Norwedzy”; co oznaczają określenia „gruba fisza” i „wykidajło”; dlaczego nie warto mylić wyrazów „rzewnie” i „żywnie”.

• 3 października 2018

  Kalej – dwa typy odmiany. Który poprawny?

  Otrzymaliśmy następujące pytanie: Dzień dobry! Koło Częstochowy  w gminie Wręczyca Wielka znajduje się miejscowość o nazwie Kalej. Jaka jest prawidłowa odmiana przez przypadki tej nazwy. Chcę zaznaczyć, że miejscowi odmieniają nazwę jak rzeczownik żeński (Kalej, Kalei, Kalei, Kalej, Kaleją, Kalei, Kalej). Mnie się wydaje, że Kalej to rodzaj męski. Męską odmianę stosuja mieszkańcy okolicznych miejscowości. Czy mam rację? Z uszanowaniem […]

• 26 lutego 2018

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (51) – olimpijskie

  Luty upłynął – przynajmniej kibicom – pod znakiem zimowych igrzysk olimpijskich w Pjongczangu. Z tego względu lutowe ciekawostki, podobnie jak ciekawostki 36, będą w ten lub inny sposób związane z tematyką olimpijską. Tekst przygotował gospodarz strony. 1. Czy wiesz, że… słownik języka polskiego PWN dopuszcza dwojaką wymowę nazwy curling? Bardziej spolszczony [karling] oraz zbliżony do oryginału [kerling]. Jeśli chodzi o […]

• 30 czerwca 2014

  Ciekawostki językowe (10). Mundial

  W tym miesiącu w naszym cyklu ciekawostek językowych przedstawiamy kilka związanych z trwającym w Brazylii mundialem. 1. Już dziś wiemy na pewno, że mundial nie będzie miał drugiego najlepszego strzelca i drugiej najlepszej drużyny. Język polski wciąż nie akceptuje tej kalki z języka angielskiego. Za pół miesiąca poznamy natomiast drugiego zawodnika w klasyfikacji strzelców, drugiego zawodnika pod względem liczby strzelonych […]

• 26 czerwca 2014

  Jak określać mieszkańców Wybrzeża Kości Słoniowej

  Ostatnio Karol, mój znajomy, zapytał mnie o bardzo interesującą kwestię związaną z odbywającym się w Brazylii mundialem: Jak nazwać reprezentanta Wybrzeża Kości Słoniowej? Nie będzie to chyba Wybrzeżanin? Spotkałem się z ładnym określeniem Iworczyk, tyle że to nie po polsku. No więc jak mówić? W Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN pod hasłem Wybrzeże Kości Słoniowej czytamy: Nazw mieszkańców i przymiotnika […]

• 30 grudnia 2013

  Chełminianie czy chełmnianie

  Pan Remigiusz zadał bardzo interesujące i rozwinięte pytanie: Szanowni Państwo, jestem mieszkańcem miasta leżącego w województwie kujawsko-pomorskim, które nazywa się Chełmno. Od kiedy pamiętam, mieszkańcy naszego miasta byli określani jako „chełminianie”. Panie były „chełminiankami”, panowie „chełminianami”. Klub piłkarski to CHEŁMINIANKA Chełmno, nasze miasto jest stolicą Ziemi Chełmińskiej, jest położone na Pojezierzu Chełmińskim. Ulice w okolicznych miastach prowadzące w kierunku naszego […]

• 22 grudnia 2013

  Święta Teresa z Avila czy z Avili

  Jako katolik (ponadto z wykształcenia nie tylko polonista, lecz także teolog) zawsze w okolicach Świąt staram się rozstrzygnąć jakiś dylemat językowy mniej lub bardziej związany z religią. Dziś parę słów o tym, skąd dokładnie pochodziła Teresa Wielka. Jednym zdaniem, dla przypomnienia (lub informacyjnie): św. Teresa Wielka to hiszpańska karmelitańska mistyczka żyjąca w XVI wieku, ważna postać, odnowicielka dyscypliny i życia […]

• 8 listopada 2013

  Antyczny Rzym – pisownia terminów

  Odpowiadamy dzisiaj na pytanie Czytelnika. Wątpliwości Pana Jakuba dotyczą pisowni wyrazów związanych ze starożytnym Rzymem. Prowadzę stronę o antycznym Rzymie – IMPERIUM ROMANUM. Jest to największy polski portal poświęcony temu państwu i w dalszym ciągu poprawiam wszelkie błędy jezykowe i stylistyczne, tak aby treści na nim publikowane były zgodne z regułami stosowanymi w języku polskim. Pytania mam następujące: 1) czy […]

• 11 czerwca 2012

  Kawcze. Jak to odmieniać?

  Napisał do nas Pan Krzysztof: W mojej okolicy znajduje się miejscowość Kawcze. Chciałbym się dowiedzieć która forma jest poprawna: w Kawczu czy w Kawczach. Wiele osób mówi, że np. byli w Kawczu. Natomiast w przypadku miejscowości Barszcze – w Barszczach; Chojnice, chociaż tu akurat występuje końcówka -ce, a nie -cze – w Chojnicach. Z góry bardzo dziękuję za pomoc. Nazwy […]

• 11 września 2010

  Wielka litera

  W kolejnych trzech wpisach zajmiemy się użyciem wielkiej i małej litery. Dwa pierwsze – będą wpisami bazowymi. Podam w nich, w jakich sytuacjach słowniki języka polskiego nakazują stosowanie wielkiej (dziś) oraz małej litery (w następnym poście). W trzecim – wskażę przykładowe sytuacje, gdy popełniamy w tym względzie błędy oraz kilka takich, które rodzą najwięcej wątpliwości. Oto wszystkie najważniejsze przypadki, kiedy […]

---