Strona główna » orzeczenie
Tag: orzeczenie
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (90)
Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy nacieramy komuś uszu, czy uszy; kiedy formy „pełny” nie możemy zastąpić wyrazem „pełen”; kiedy w liczbie mnogiej używamy orzeczenia w formie męskoosobowej, a kiedy w niemęskoosobowej.
-
Liczebnik oboje. Wybór formy orzeczenia
W tym artykule chcę się skupić na kolejnej kwestii dotyczącej formy oboje, a mianowicie – odmiany wyrazów, z którymi ten liczebnik występuje, oraz wyboru formy orzeczenia. Zależą one od znaczenia wyrazów, do których liczebnik się odnosi.
-
Czasowniki modalne w orzeczeniach złożonych
Modalność jako pojęcie ogólne Modalność w filozofii to kategoria tradycyjnej ontologii (filozofia bytu), oznaczająca sposób istnienia rzeczy lub zachodzenia zjawisk [1]. Sposobów tych (w uproszczeniu) jest pięć: rzeczywistość (oznajmiamy: wydarzenie zaszło [zajdzie, zachodzi – czas nie ma tu znaczenia]) możliwość (oznajmiamy: wydarzenie może zajść [czas jw.]) niemożliwość (jw., ale negacja) konieczność (oznajmiamy: wydarzenie musi zajść [czas jw.]) przypadkowość (przypadkowość jest […]
-
Czasownik modalny. Orzeczenie modalne
O czasownikach modalnych często słyszymy, ucząc się języków obcych. Oczywistością (czy na pewno?) jest, że występują one także w polszczyźnie. Czasownik modalny to taki, który – jak czytamy w Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN – wyraża subiektywny stosunek mówiącego do treści własnej wypowiedzi lub – możemy uzupełnić – do danej czynności: wykonywanej lub takiej, która jest zaplanowana. Cechą tej grupy […]
-
Człon, którego się w zdaniu domyślamy
Pan Jan napisał do nas następującego maila: Kłaniam się, W Poradniku interpunkcyjnym Edwarda Polańskiego (wydanie I, luty 2010) wyczytałem informację, którą trudno mi zrozumieć i wyjaśnić. Proszę o pomoc. W 2. (rozdziale) PRZECINEK W ZDANIACH BEZ UŻYCIA SPÓJNIKA w (punkcie) 2.1.2 W zdaniu pojedyńczym lub jego równoważniku (str. 67) autor pisze: W takich wypowiedzeniach przecinkami oddzielamy jednorodne części zdania: i […]
-
Orzeczenie przy podmiotach szeregowych. Rzeczowniki konkretne i spójnik «bądź»
Wprawdzie problem szeregu rzeczowników konkretnych i formy orzeczenia został już omówiony w temacie Orzeczenie proste, ale jest to bez wątpienia kwestia, do której warto wracać. Pan Mateusz napisał: Ostatnio spotkałem się z dziwnym dla mnie stanowiskiem odnośnie rzeczowników konkretnych. Sugerowano, że czasownik w zdaniu, w którym występuje więcej niż jeden owy rzeczownik, zawsze powinien wystąpić w liczbie mnogiej. I podano […]
-
Orzeczenie złożone i zdanie podrzędne ze spójnikiem aby
Witam serdecznie! Mam problem z orzeczeniem złożonym. Słyszałem, że takie orzeczenie może być bardzo rozbudowane, choć nie wiem czy to prawda. Chodzi mi o zdanie: Aby się do nas dostać musisz złożyć podanie. Czy w tym zdaniu trzeba postawić przecinek, czy jest on zbędny? Pozdrawiam! Szanowny Panie, jedna rzecz nie ulega wątpliwości: w tym zdaniu przecinek jest konieczny. Aby się […]
-
Dziewczynka z psem szli. Poprawne?
Agnnuszka, korzystając z naszego formularza, poddała nam do rozpatrzenia następujące (dodam od siebie: godne zauważenia) zagadnienie: Witam. Mam problem ze stwierdzeniem, czy dane zdanie jest poprawne: „Dziewczynka z psem szli.” Jeśli istnieje tu błąd, to wchodzi on oczywiście w zakres związku zgody, ale mam tu wątpliwości, czytałam bowiem, że dopuszczalne jest w takim przypadku użycie orzeczenia zarówno w liczbie pojedynczej […]
-
Orzeczenie proste
Orzeczeniem prostym jest forma osobowa czasownika, połączona bezpośrednio z podmiotem, np. Malarz maluje; Statek wpłynął do portu; Słońce świeci. Orzeczenie przejmuje tu od podmiotu cechy gramatyczne (liczbę i osobę). W czasie przeszłym i w trybie warunkowym orzeczenie ma końcówkę rodzajową, która również jest uzgodniona z podmiotem, np. Samochód przyspieszył; Sportowcy odpoczywają; Oni pomogli głodującym; Koleżanka dostała nagrodę.
-
Orzeczenie złożone
Orzeczenie to najważniejsza część zdania. Za pomocą orzeczenia informuje się (orzeka) o czynności, stanie lub cesze, np. Koleżanka śpiewa, Mama zasnęła, Dyrektor szkoły jest bardzo nieuprzejmy. Ze względu na strukturę wyróżniamy dwa rodzaj orzeczeń: orzeczenie proste (czasownikowe) i orzeczenie złożone (analityczne). Orzeczenie złożone Jest wyrażone najczęściej za pomocą rzeczowników i przymiotników (czasami: zaimków, imiesłowów, liczebników czy czasowników w bezokoliczniku), które […]
-
Części zdania
W zdaniu wyróżniamy grupę podmiotu, czyli podmiot i wyrazy go określające oraz grupę orzeczenia, czyli orzeczenie plus wyrazy określające. Podmiot i orzeczenie tworzą w zdaniu związek główny. Pozostałe części – przydawka, dopełnienie, okolicznik – tworzą związki poboczne.
Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.
Zadaj pytanie językowe!
Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.
Kategorie
- Baza informacji (46)
- Ciekawostki językowe (92)
- Językowe dylematy (102)
- O stronie (13)
- Odpowiedzi na pytania (168)
- Poradnik maturzysty (5)
- Tak pracujemy (11)
- Teksty publicystyczne (84)
Polub nas!
Najnowsze komentarze
Nie. Podejmuje się kogoś u siebie. Wskazane stwierdzenie jest nielogiczne :-)
czy powiedzenie ,, podejmować kogoś na wyjezdzie '' w rozgrywkach sportowych jest prawidłowe
Pardon, ostatnie zdanie miało brzmieć: Albo inaczej: czy powtórzenie w takich przypadkach dywizu na początku linijki jest błędem typograficznym? Pozdrawiam
Witam, A. Wolański w książce "Edycja tekstów" pisze, że należy unikać podziału pomiędzy kolejne wiersze liczb połączonych separatorem liczbowym (s.…
Najprościej chyba skojrzyć "strużkę" ze "strugą" - ta druga, jako bardziej popularna w języku, ma większe szanse uruchomienia odpowiednich mechanizmów…
Jestem bardzo zadowolona z wykonanej redakcji. Redagowanie tłumaczonych tekstów wymaga nie lada zdolności. Oprócz świetnego wyczucia językowego doceniam także znajomość…
Szanowna Pani, przejrzałem reguły tworzenia skrótów. Warto pamiętać, że poza grupą skrótów utrwalonych w polszczyźnie i powszechnie używanych (jak ww.,…
Szanowny Panie Jak poprawnie zapisać w skrócie Europa Środkowo-Wschodnia? Europa Śrd.-Wsch. czy Europa Środk.-Wsch. Oczekuję na odpowiedź i pozdrawiam serdecznie.…
Dziękuję za tę informację! Długo szukałem potwierdzenia, większość internetowych poradników o poprawnym zapisie takiej skróconej formy daty (np. 24.03) milczy.
Brakuje kontekstu uprzedzającego, tzn. do czego odnosi się ten zapis. Natomiast sam ten fragment, który Pan przedstawił, wskazuje – patrząc…
Dzień dobry, mam pytanie odnośnie zapisu w pewnej ustawie, mianowicie: "5b) obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu lub…
Obydwie formy są poprawne. Może pomyliło się Pani z określeniem z dużej litery, której jest traktowane jako dyskusyjne, ponieważ uznaje…
Dzień dobry. Wyjaśnienia zasad przejrzyste , ale mam zastrzeżenia co do użycia sformułowania "piszemy od dużej litery" . Uważam, że…
W mianowniku dwudziesty trzeci października. Ale można to zapisać w kontekście zdaniowym i wówczas przeczytamy także jako dwudziestego trzeciego października.…
Tagi
blog błędy językowe ciekawostki cytat czasownik dialogi dla autorów dziecko fleksja frazeologia historia języka imiona interpunkcja językowe dylematy język polski kultura języka liczebnik liczebniki mała litera Małgorzata Kubicz mylenie znaczenia wyrazów nauka języka nazwiska nazwy geograficzne nazwy miejscowości nazwy własne odmiana nazwisk odmiana przez przypadki ortografia orzeczenie pisownia rozdzielna pisownia łączna przecinek przyimek półpauza rzeczownik skrótowce składnia spójnik szkoła wielka litera zaimek zmiany znaczenia wyrazów związek rządu związki frazeologiczne
Ostatnie wpisy
- Strużka i stróżka – wyrazy często mylone 28 marca 2023
- Po Super Bowl. Czyżby zniknął potworek językowy „podanie niekompletne”? 19 lutego 2023
- Jak wprowadzać wypunktowania 20 grudnia 2022
- Przyszły weekend… to który? 18 listopada 2022
- Duarte Brandão. Jak odmieniać przez przypadki 16 listopada 2022
- Odmiana imienia Fae, gdy występuje jako imię męskie 20 października 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (92) 27 września 2022
- Opowiadanie w opowiadaniu. Drugi poziom cytowania 30 sierpnia 2022
- Kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt, kilkaset – jakie to dokładnie zakresy 31 lipca 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91) 27 czerwca 2022
- Ile przecinków może być w zdaniu 31 maja 2022
- Łącznik to nie półpauza 26 kwietnia 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (90) 29 marca 2022
- Nazwy wysp: kiedy wyspa wielką, kiedy małą literą 28 lutego 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (89) 31 stycznia 2022
Archiwa
N | P | W | Ś | C | P | S |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
30 |
Nasze nagrania
Polecane strony
- Edytom.pl – strona firmowa Tomasza Powyszyńskiego (redakcja, korekta)
- Okiem teologa – stary blog Pawła Pomianka
- Strona Marty Kwaśnickiej – blog o kulturze
- Słownik języka polskiego PWN
- Tolle.pl Księgarnia internetowa
Tak, skoro prof. Wolański twierdzi, że rozwiązuje się to inaczej i jest to jednoznacznie unormowane, to powtórzenie dywizu jest błędem…