Tag: liczebniki

  • Konwencje zapisu liczb

    W różnych typach publikacji stosuje się różnorodne konwencje zapisu liczb – zapis słowny, słowno-cyfrowy i cyfrowy. Poniżej kilkanaście wybranych zasad z Jak pisać i redagować Ewy Wolańskiej, Adama Wolańskiego i współautorów (s. 68nn), które wydają się szczególnie przydatne na co dzień. W tekstach poetyckich wszystkie liczby zapisuje się słownie. W tekstach beletrystycznych zaleca się stosować zapis słowny wszystkich liczb odnoszących […]

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (74)

    Czy wiesz, że ucha są w kłódkach, torbach, siatkach, dzbanach, igłach, czyli wszystkich rzeczach z częściami w kształcie łuku, prostokąta lub pętli (zwykle będących uchwytami), natomiast czapka z klapkami opuszczanymi po bokach ma już uszy?

  • Liczebnik oboje. Wybór formy orzeczenia

    W tym artykule chcę się skupić na kolejnej kwestii dotyczącej formy oboje, a mianowicie – odmiany wyrazów, z którymi ten liczebnik występuje, oraz wyboru formy orzeczenia. Zależą one od znaczenia wyrazów, do których liczebnik się odnosi.

  • Obaj – obie – oboje. Czy można używać zamiennie?

    Redagując książki, zauważam, że właściwie większość autorów ma problem z wyborem spośród podanych w tytule form tej właściwej, a dokładniej mówiąc, nie do końca rozumie, kiedy wolno zastosować formę oboje. Jest ona wyraźnie nadużywana i stosowana niepoprawnie. Najczęściej z błędnym użyciem tej formy spotykam się wówczas, gdy zdanie dotyczy dwóch mężczyzn. Krzysztof i Michał umówili się na dwudziestą. Oboje* przyszli […]

  • Tomasz Marek: Liczebniki porządkowe

    Esej napisany na podstawie kwerendy źródłowej pod wpływem wyraźnej zachęty p. Pomianka Przytoczone poniżej zasady rządzące słowotwórstwem liczebników porządkowych nie znajdują (poza jednym przypadkiem w (2)) oponentów w zakresie ich brzmienia. Powołują się na nie nawet ci językoznawcy, którzy, jak to wykażę w swoim wywodzie, nie rozumieją ich i w konsekwencji nie stosują ich właściwie. Liczby w nawiasach kwadratowych odnoszą się […]

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (18)

    W tym miesiącu jako zbiór ciekawostek językowych ponownie proponujemy te, które publikowaliśmy ostatnio na naszej facebookowej tablicy. 1. Czy wiesz, że… tradycyjne rozumienie wyrazu pasjonat to człowiek łatwo unoszący się gniewem? Słowniki dopiero od niedawna akceptują również bardziej znane dziś znaczenie: człowiek mający do czegoś zamiłowanie, który z pasją do czegoś dąży. 2. Czy wiesz, że… żeńska forma perfuma jest […]

  • Ciekawostki językowe (13) nie tylko dla nauczycieli

    Mamy wrzesień, ciekawostki w tym miesiącu związane są z częstymi potknięciami językowymi nauczycieli. 1. Czy wiesz, że… …listę obecności należy odczytywać od imienia? Np. w dzienniku jest zapisane: Kowalski Marcin – w trakcie sprawdzania listy obecności czytamy: Marcin Kowalski; w dzienniku zapis: Nowak Renata – czytamy: Renata Nowak? 2. Czy wiesz, że… …dziesięciu uczniów to dziesięciu chłopców, a dziesięcioro uczniów […]

  • Czy można napisać «miałem 20 kilka lat»?

    Miałem dziś omówić kwestię pisowni nazw świąt (bo na czasie), ale nocą pojawiło się na naszej stronie pytanie z prośbą o potraktowanie priorytetowe. Witam, czy pisownia: „Miałem 20 kilka lat” jest poprawna? Czy też konieczny jest zapis słowny – dwadzieścia kilka? Sprawa jest bardzo pilna, więc za szybką odpowiedź zapewniam wdzięczność po siódme pokolenie 🙂 Pozdrawiam, M. Co ciekawe, żaden […]

  • Potrójny, poczwórny i co dalej? O formie popiątny

    Odpowiadamy na kolejne pytanie zadane w naszym formularzu: Mam taki dylemat językowy, a mianowicie mówimy: pojedynczy, podwójny, potrójny, poczwórny,…a tu jaka będzie poprawna forma, bo chyba nie „popiąty” 😉 Trzeba powiedzieć, iż odpowiedź na pytanie jest o tyle trudna, że niełatwo znaleźć jakiekolwiek normatywne rozstrzygnięcie choćby w słownikach języka polskiego. Napiszę jednak wszystko, co mogę na ten temat powiedzieć, korzystając […]

  • Odmienne części mowy

    Zachęcamy do przeczytania cyklu trzech artykułów o częściach mowy i częściach zdania, których autorką jest Katarzyna Olszewska. Artykuły na stałe znajdą się w naszej Bazie informacji, by można było po nie sięgnąć w razie potrzeby. Poniżej pierwszy artykuł o odmiennych częściach mowy. Części mowy w języku polskim dzielą się na dwie grupy: odmienne i nieodmienne. Odmienne części mowy to: rzeczownik, […]

  • To nieprawda, że rozpoczął się rok „dwutysięczny jedenasty”!

    – Co za bzdura! – zareaguje ktoś, przeczytawszy tytuł tej notki, i pomyśli, że zamiast językiem, zajmujemy się w nowym roku tworzeniem alternatywnej rzeczywistości. Nic z tych rzeczy – zapewniam, że to jest wpis o języku. Dlaczego napisałem, że nie rozpoczął się rok „dwutysięczny jedenasty”? Sięgnijmy pamięcią dwanaście lat wstecz. Rozpoczął się wtedy rok zapisywany literowo jako 1999. Jak to […]

  • Poprawne i niepoprawne formy zapisu daty. Liczebnik porządkowy

    Prawdopodobnie jest to temat najbardziej nietypowy w naszej Bazie informacji, jednak zdecydowałem się go zamieścić właśnie tutaj, gdyż niestety w tekstach pisanych częściej można się spotkać z błędną niż z poprawną formą zapisu daty. Sądzę, że największy kłopot sprawia piszącym kropka, która rzekomo powinna się pojawiać po liczebniku porządkowym. Jest to niewątpliwie jakaś naleciałość m.in. z języka niemieckiego, w którym […]

  • Połączenia z liczebnikami „pół” i „ćwierć”

    Liczebniki „pół” oraz „ćwierć” piszemy łącznie, gdy są one elementami wyrazu złożonego. W kilku innych wypadkach piszemy je jednak rozdzielnie. Na początek zajmijmy się liczebnikiem „pół”. O liczebniku „ćwierć” będę jedynie wzmiankować na końcu, ponieważ zasady jego pisowni są bardzo podobne do częściej używanego – „pół”. Pisownia łączna liczebnika „pół” „Pół” piszemy łącznie z następującym po liczebniku wyrazem, gdy jest […]

Strona dla każdego, dla kogo sposób, w jaki się wyraża czy w jaki pisze, jest ważny, jak również dla tych, którzy mają jakiś językowy dylemat i nie wiedzą, gdzie mogą znaleźć jego rozwiązanie. Piszcie do nas, a my na pewno w tym pomożemy. Paweł PomianekAutorami tekstów na stronie są Paweł Pomianek, gospodarz serwisu i właściciel firmy Językowe Dylematy, od kilkunastu lat zajmujący się redakcją i korektą tekstów oraz poradnictwem językowym, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie

Polub nas!

Blog Językowe Dylematy

Archiwa

Lipiec 2021
N P W Ś C P S
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

Nasze nagrania