Tag: przecinek

• 9 września 2021

  Przecinek przed a

  Przed spójnikiem a nie stawiamy przecinka, jeśli: pełni funkcję łączną (możliwość wymiany na i), np. Wykład był krótki a przystępny; występuje między wyrazami lub wyrażeniami porównywanymi, np. Polacy a Rosjanie podczas drugiej wojny światowej; w połączeniu z wyrazem między lub pomiędzy – określa położenie lub wspólną cechę dwóch rzeczy, np. Kolor między żółtym a brązowym; łączy dwie identyczne formy – […]

• 26 lipca 2019

  Kiedy „w chwili gdy”, kiedy „w chwili, gdy”. Cofanie przecinka

  Z wielką przyjemnością podsuwam Państwu wywód na temat cofania przecinka, który przysłał mi nasz stały Czytelnik p. Witold. Mało temu tematowi poświęcaliśmy dotąd miejsca na Językowych Dylematach, a kwestia jest ciekawa i warta zauważenia. Pod refleksją pana Witolda – parę słów ode mnie. Naszą korespondencję publikuję rzecz jasna za zgodą interlokutora. Dzień dobry, dzisiaj pozwolę sobie na podzielenie się z […]

• 15 września 2018

  Zbieg znaków interpunkcyjnych

  W poniższym artykule staram się zmierzyć z nie do końca znaną sprawą zbiegu znaków interpunkcyjnych. Informacje na ten temat są rozproszone i czasem sprzeczne, stąd błędy w tej materii przydarzają się nawet doświadczonym polonistom i redaktorom. Ta publikacja to prawdopodobnie pierwsza w internecie próba zebrania wszystkich obowiązujących w tej kwestii zasad i zaleceń. W niżej prezentowanym tekście ukośnik {/} pełni […]

• 19 lutego 2018

  Guzik «najlepszej bawełnianej koszuli» vs. «najlepszej, bawełnianej koszuli». Jak przecinek zmienia znaczenie

  Kilka tygodni temu w redagowanej książce natrafiłem na kolejny doskonały przykład ilustrujący, jak niekiedy postawienie lub skasowanie przecinka zmienia wymowę zdania – dostajemy automatycznie inną wiadomość. Ponadto jest to jeden z przykładów zdań, gdy przed rzeczownikiem występują dwa przymiotniki – ostatnio w komentarzach na Językowych Dylematach kilka razy debatowaliśmy nad tą kontrowersyjną kwestią: kiedy przecinek postawić, a kiedy nie (przeczytaj […]

• 22 stycznia 2018

  O interpunkcji. Czy autor zawsze wie, jak napisać to, co chce wyrazić?

  W niedawno redagowanej książce trafiłem na takie oto piękne pod względem interpunkcyjnym zdanie: Sprawdzona wiedza wymaga selekcji, przechowywania i aktualizowania, dokumentowania, i odpowiedniego systemu zarządzania. Zdanie wyglądało właśnie tak i go nie poprawiałem, uznając, że interpunkcja jest perfekcyjna i zastosowana świadomie, a tym samym napisano dokładnie to, co autor chciał wyrazić. Ze względu na potrzeby naszego tekstu rozważmy sobie jednak, […]

• 4 stycznia 2018

  Sąsiadujące okoliczniki – kiedy stawiać przecinek

  Na przełomie października i listopada br. pod wpisem „W Wilnie w tym domu mieszkała s. Faustyna”. Czy potrzebny tu przecinek? odbyła się krótka, lecz pasjonująca dyskusja nt. stawiania przecinków między sąsiadującymi okolicznikami. Wydaje się ona na tyle istotna, że Językowe Dylematy jej obszerne fragmenty postanowiły udostępnić Czytelnikom w osobnym wpisie. Magda (Czytelniczka) Próbuję rozgryźć, jak to jest z tymi sąsiadującymi […]

• 20 listopada 2017

  Gdy i oznacza więc. Czy stawiać przecinek?

  W polszczyźnie podaje się najczęściej trzy przypadki, w których przed i trzeba postawić przecinek. Szczegółowe omówienie tego tematu nasi Czytelnicy znajdą tutaj. Nie ulega wątpliwości, że najwięcej problemów rodzi przypadek najczęściej definiowany mniej więcej tak: „Jeśli człon wprowadzony przez spójnik i ma charakter dopowiedzenia”. Taka sytuacja zawsze bowiem może rodzić pewne wątpliwości – czy rzeczywiście coś jest konstrukcyjnie dopowiedzeniem. Ale […]

• 28 lipca 2017

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (44)

  Na koniec lipca nowy zestaw językowych ciekawostek przygotowany przez Tomasza Marka. 1. Czy wiesz, że… absolutną regułą jest obramowywanie każdego zwrotu w wołaczu przecinkami? Oczywiście, jeśli otwiera zdanie, przecinka nie stawiamy przed; jeśli zamyka – nie stawiamy po. I jeśli uznamy, że odpowiedniejsze jest zakończenie frazy w wołaczu wykrzyknikiem lub pytajnikiem, zastępują one przecinek. Ilustracją tej zasady jest typowy zwrot […]

• 5 marca 2017

  Czy potrzebny tu przecinek przed drugim „i”

  Niedawno otrzymaliśmy od Czytelniczki następujące pytanie: Szanowni Państwo, czy powinien być wstawiony przecinek po wyrazie „kunszt” w następującym fragm. zdania: Mamy nadzieję, że i tym razem docenią Państwo ich cierpliwość i kunszt i oczywiście mistrzostwo Natury, która w nieintuicyjny sposób znajduje wyjście… Wg mnie nie, bo to drugie „i” nie jest powtórzonym „i” występującym wcześniej, bo pierwsze pełni funkcję łącznika […]

• 22 lutego 2016

  „Powiedziałem, wejdź do środka”. Dialog. Co z interpunkcją? Czy potrzebny przecinek?

  Kilka dni temu otrzymaliśmy bardzo interesującą korespondencję. Szanowny Panie Pawle Piszę do Pana w sprawie „językowego dylematu”. Podczas pisania powieści już parę razy skorzystałem z Pana rad dla innych czytelników serwisu, ale tym razem nie znalazłem odpowiedzi na swoje pytanie. Otóż w pewnym dialogu mam zamiar napisać tak: – Wejdź do środka – wydał polecenie XXX. Mężczyzna nie zareagował. – […]

• 20 grudnia 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (28)

  W grudniu ciekawostki językowe prezentujemy już w przedświąteczną niedzielę, życząc wszystkim Czytelnikom radosnych, pełnych pokoju i rodzinnego ciepła świąt Narodzenia Pańskiego. 1. Czy wiesz, że… zresztą i z resztą mają różne znaczenia? Przybyła pani młoda. Pan młody zresztą też. Ale: Przybyli pani młoda i pan młody z resztą towarzystwa. 2. Czy wiesz, że… złotogłów ma dwa znaczenia (tkanina i kwiat) […]

• 28 czerwca 2015

  Jeden przecinek… i bohater usiądzie w innym miejscu

  Oto nie pierwszy już ciekawy przykład zdania, w którym jeden przecinek zmienia istotnie sens. – Zechciej nalać mi soku. Zaschło mi w gardle po podróży – powiedział, odchodząc do najbliższego, pustego stolika. Wypowiedź narracyjna oznacza, że bohater podszedł do stolika, który znajdował się najbliżej. I właśnie ów konkretny stolik stojący najbliżej nie był przez nikogo zajęty. Ale jeśli skasujemy przecinek […]

• 21 kwietnia 2015

  Zapisy wymiarów. Uzupełnienie: Przecinek dziesiętny

  Aż trzy osoby celnie wskazały na niedoskonałość w naszym ostatnim wpisie (zob. tutaj), zwracając uwagę na niepełność naszej odpowiedzi. Przypomnijmy na początek pytanie Czytelniczki: Piszę z prośbą o pomoc w ustaleniu, która forma zapisu wymiarów będzie poprawna: (140.8mm x 72.4mm x 9.9mm) czy może to zapisać bez tych spacji przed i po znaku x? Naturalnie wtedy miary trzeba będzie usunąć. […]

• 30 października 2014

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (14)

  Przygotowując w tym miesiącu ciekawostki językowe, korzystaliśmy przede wszystkim z publikowanych na naszej stronie komentarzy Czytelników. 1. Czy wiesz, że… …pięciorga można zapisać jedynie słownie lub cyfrą: 5. Zapisów typu 5-rga polszczyzna nie dopuszcza. 2. Czy wiesz, że… …do słowników weszła już oficjalnie forma e-book? Możemy ją znaleźć m.in. w internetowym Wielkim słowniku ortograficznym PWN (zobacz). Powszechnie używana przez właścicieli […]

• 9 października 2014

  Przecinki, przecinki, przecinki

  Dziś odpowiedź na kolejne pytanie czytelnika. Poniżej list p. Michała – zatytułowany identycznie jak niniejszy wpis – który ostatnio otrzymaliśmy, oraz odpowiedź Tomasza Powyszyńskiego. Mam parę pytań związanych z przecinkami. *1.* Mamy takie oto zdania pytajne: *O co chodzi? O to, że jestem biedny, czy że jestem stary?* W drugim zdaniu są dwa przecinki, z czego pierwszy jest zrozumiały. A […]

• 7 października 2014

  „W Wilnie w tym domu mieszkała s. Faustyna”. Czy potrzebny tu przecinek?

  Oto list, który przesłał nam ostatnio p. Jan: Kłaniam się, Zdjęcie domu, w którym mieszkała s. Faustyna, a pod nim napis: „W Wilnie w tym domu mieszkała s. Faustyna”. Pytanie: Czy ten napis jest poprawny pod względem interpunkcji? Własne rozważanie. Kiedyś czytałem takie pouczenie: „Jeśli dwa okoliczniki tego samego typu (miejsca, czasu itd.) stoją w zdaniu obok siebie, oddzielamy je […]

• 23 stycznia 2014

  Jak ważne jest odpowiednie stawianie przecinków

  Dziś dwa przykłady z dwóch różnych książek, które ostatnio redagowałem, unaoczniające, że czasem od obecności bądź nieobecności przecinka (lub przecinków) zależy sens zdania. Zdania 1 i 2 1. A to właśnie z koncentracji, z rozmyślania, rodzi się chęć do działania. 2. A to właśnie z koncentracji, z rozmyślania rodzi się chęć do działania. Te dwa zdania różnią się tylko jednym […]

• 4 grudnia 2013

  Człon, którego się w zdaniu domyślamy

  Pan Jan napisał do nas następującego maila: Kłaniam się, W Poradniku interpunkcyjnym Edwarda Polańskiego (wydanie I, luty 2010) wyczytałem informację, którą trudno mi zrozumieć i wyjaśnić. Proszę o pomoc. W 2. (rozdziale) PRZECINEK W ZDANIACH BEZ UŻYCIA SPÓJNIKA w (punkcie) 2.1.2 W zdaniu pojedyńczym lub jego równoważniku (str. 67) autor pisze: W takich wypowiedzeniach przecinkami oddzielamy jednorodne części zdania: i […]

• 30 sierpnia 2013

  Czy wykrzyknik zastępuje przecinek? Zbieg znaków interpunkcyjnych

  Odpowiadamy na kolejne pytanie naszego Czytelnika: Ostatnio spotkałem się z zapisem, gdy po wykrzykniku wystąpiła mała litera – zabieg ten rzadko spotykany, ale w pełni poprawny. Przykład takiego zdania: Nie wkurzaj! mnie lepiej. Problem pojawia się w zdaniach, gdy po wykrzykniku teoretycznie powinien pojawić się przecinek (wiem, niezbyt poprawnie się wyraziłem, ale chyba zrozumiecie, co mam na myśli), np. Dalej!, […]

• 10 kwietnia 2013

  Przecinek i różne spójniki. Dylematów p. Mateusza cz. II

  Dziś rozstrzygamy pozostałe dylematy p. Mateusza. Piszę do Państwa, gdyż mam kilka językowych dylematów. Nie wiem, jak poprawnie napisać takie zdanie: Zastanawiam się, czy to zdanie napisałem poprawnie. Czy w tego typu zdaniach postawienie przecinka przed czy jest poprawne? Bądź coś takiego: 1. Zamierzam wybrać się na spacer z dzieckiem bądź z żoną lub z kolegą. 2. Kupię samochód albo […]