W grudniu ciekawostki językowe prezentujemy już w przedświąteczną niedzielę, życząc wszystkim Czytelnikom radosnych, pełnych pokoju i rodzinnego ciepła świąt Narodzenia Pańskiego.
1.
Czy wiesz, że…
zresztą i z resztą mają różne znaczenia? Przybyła pani młoda. Pan młody zresztą też. Ale: Przybyli pani młoda i pan młody z resztą towarzystwa.
2.
Czy wiesz, że…
złotogłów ma dwa znaczenia (tkanina i kwiat) i kilka wariantów odmiany? Przykładowo w mianowniku l.mn. możemy powiedzieć te złotogłowia, te złotogłowie lub te złotogłowy.
3.
Czy wiesz, że…
„kiedy przeciwstawia się Ziemian Marsjanom, uzasadnione jest użycie wielkiej litery, ale gdy zestawiamy ziemian z niebianami (pogańskimi bóstwami, zwłaszcza greckimi lub rzymskimi) mała litera jest lepszym rozwiązaniem”? (Za: M. Bańko, Mały słownik wyrazów kłopotliwych).
4.
Czy wiesz, że…
z cicha pęk możemy powiedzieć:
– o kimś, kto jest małomówny, ale nagle zaskakuje słuchaczy swą wypowiedzią;
– o wypowiedzi lub sposobie, w jaki coś zostało powiedziane?
Z cicha pęk może być przymiotnikiem lub przysłówkiem.
Jak dopowiedziała jedna z Czytelniczek, funkcjonuje również forma ścichapęk. Omówienie przygotowane przez nas sporządzono na bazie materiału zamieszczonego w Małym słowniku wyrazów kłopotliwych.
5.
Czy wiesz, że…
zwierzę w liczbie mnogiej łączy się z liczebnikami zbiorowymi, np. troje, pięcioro zwierząt? Potocznie dopuszczalne połączenie z liczebnikami głównymi, np. trzy zwierzęta; pięć zwierząt.