Strona główna » Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91)







Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91)

Ciekawostki językowe

Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się, które formy są poprawne: nie najlepszy czy nienajlepszy; zwężyły czy zwęziły; Polska Ludowa czy Polska ludowa; patrzeć ukosem czy z ukosa.

Poprawna forma to: zwęziły, a nie *zwężyły / zdjęcie: cottonbro, Pexels

1.
Czy wiesz, że…
piszemy nie najlepszy, a nie *nienajlepszy? Ta ostatnia pisownia również jest stosowana, nawet Word nie podkreśla tej formy jako błędnej (choć już WordPress i owszem). To jednak pisownia rozdzielna jest zgodna z polską ortografią, ponieważ według reguł polszczyzny nie z przymiotnikami w stopniu wyższym i najwyższym piszemy rozdzielnie.

Źródło: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nie-z-formami-stopnia-wyzszego-i-najwyzszego;451.html

2.
Czy wiesz, że…
poprawna forma 3. os. liczby mnogiej czasu przeszłego rodzaju niemęskoosobowego czasownika zwęzić to: zwęziły, a nie *zwężyły? Skąd bierze się błąd? Wydaje się, że mylące mogą być trzy formy. Forma zwęzić to czasownik w aspekcie dokonanym. W aspekcie niedokonanym mamy odpowiednik zwężać, od którego forma w 3. os. liczby mnogiej czasu przyszłego w rodzaju niemęskoosobowym brzmi: zwężały. Ponadto sam czasownik zwęzić ma formę bezosobnika czasu przeszłego zwężono. Z kolei w 3. os. liczby mnogiej w czasie przyszłym powiemy zwężą. Forma z ż pojawia się więc w kilku pokrewnych formach. Jestem pełen podziwu szczególnie dla tych, którzy tych niuansów są w stanie nauczyć obcokrajowców.

Źródło: http://sgjp.pl/leksemy/#273146/zw%C4%99zi%C4%87

3.
Czy wiesz, że…
piszemy Polska Ludowa – wielkimi literami – a nie Polska ludowa. Polska Ludowa jest bowiem skróconą wersją nazwy kraju Polska Rzeczpospolita Ludowa. Przymiotnik Ludowa nie ma charakteru atrybutywnego, tylko wraz z rzeczownikiem tworzy nazwę.

Źródło: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Chiny-Ludowe-i-Chiny-ludowe;14551.html

3.
Czy wiesz, że…
możemy patrzeć, zerkać lub spoglądać na kogoś z ukosa, ale nie ukosem (jak zdarza się czasem napisać autorom). Patrzeć z ukosa to spoglądać na kogoś z niechęcią, nieprzyjaźnie.

Wybór i oprac. Paweł Pomianek

Tagi: , , , ,

3 odpowiedzi do „Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91)”

  1. uważny
    Odpowiedz

    Patrzeć (spoglądać) z ukosa ma dwa znaczenia. Obok podanego powyżej frazeologizmu ma też sens dosłowny: patrzeć (spoglądać) pod pewnym kątem. Źródło: WSFJP P.M.-N.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przepraszam za tak długi czas oczekiwania na odpowiedź. Musiałem to sprawdzić we wszystkich dostępnych źródłach (co jest – wiem –…

  3. Jest to terminologia specjalistyczna i z tego, co widzę, poprawnościowcy w ramach polszczyzny ogólnej dotąd chyba się tym określeniem nie…

  4. Dzień dobry, Jaka jest poprawna nazwa dla specjalisty zajmującego się dobieraniem dawki pokarmowej dla zwierząt. Specjalista żywienia czy specjalista żywieniowy.…

Archiwa

czerwiec 2022
N P W Ś C P S
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
2627282930  

Nasze nagrania

Polecane strony