Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (89)

Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy na mieszkańców Norwegii możemy mówić „Norwedzy”; co oznaczają określenia „gruba fisza” i „wykidajło”; dlaczego nie warto mylić wyrazów „rzewnie” i „żywnie”.

Zdjęcie: The Lazy Artist, Pexels

1.
Czy wiesz, że…

choć wyrazy rzewnie i żywnie brzmią podobnie, mają różną ortografię? Pierwszy piszemy przez rz, drugi – przez ż. Rzewnie to przysłówek utworzony od przymiotnika rzewny, oznaczającego: ‘pełny żalu, smutku, tęsknoty’. Żywnie, wyraz oznaczający dawniej: ‘bez wyjątku, ze wszystkim, bardzo’, dziś jest już przestarzały i występuje tylko we frazeologizmie co się (komuś) żywnie podoba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/zywnie;5533301.html

2.
Czy wiesz, że…

wykidajło to mężczyzna pilnujący porządku w restauracji, klubie, dyskotece, do którego zadań należy wyrzucanie z lokalu pijanych, awanturujących się gości?
Źródła: https://sjp.pwn.pl/slowniki/wykidaj%C5%82o.html

3.
Czy wiesz, że…

potocznego wyrażenia gruba (lub wielka) fisza używa się na określenie wpływowego człowieka na stanowisku, często bogatego? Dziś zdecydowanie częściej możemy się spotkać z określeniem gruba ryba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/fisza;5427895.html

4.
Czy wiesz, że…

na określenie mieszkańców Norwegii możemy użyć zarówno określenia Norwegowie, jak i Norwedzy? Ta pierwsza, dłuższa forma jest częściej używana i z pewnością uchodzi za bardziej oficjalną. Drugiej niektóre wydawnictwa poprawnościowe nie odnotowują. Znajduje się jednak w niektórych słownikach (NSPP, WSPP). Także w dwóch odpowiedziach w poradni językowej PWN jest wymieniona jako wariant dla formy Norwegowie.
Źródła: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Kto-mieszka-w-Norwegii;9964.html, NSPP (hasło: Norwegia)

Wybór i oprac. Paweł Pomianek


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

styczeń 2022
N P W Ś C P S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

Nasze nagrania