Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy na mieszkańców Norwegii możemy mówić „Norwedzy”; co oznaczają określenia „gruba fisza” i „wykidajło”; dlaczego nie warto mylić wyrazów „rzewnie” i „żywnie”.
1.
Czy wiesz, że…
choć wyrazy rzewnie i żywnie brzmią podobnie, mają różną ortografię? Pierwszy piszemy przez rz, drugi – przez ż. Rzewnie to przysłówek utworzony od przymiotnika rzewny, oznaczającego: ‘pełny żalu, smutku, tęsknoty’. Żywnie, wyraz oznaczający dawniej: ‘bez wyjątku, ze wszystkim, bardzo’, dziś jest już przestarzały i występuje tylko we frazeologizmie co się (komuś) żywnie podoba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/zywnie;5533301.html
2.
Czy wiesz, że…
wykidajło to mężczyzna pilnujący porządku w restauracji, klubie, dyskotece, do którego zadań należy wyrzucanie z lokalu pijanych, awanturujących się gości?
Źródła: https://sjp.pwn.pl/slowniki/wykidaj%C5%82o.html
3.
Czy wiesz, że…
potocznego wyrażenia gruba (lub wielka) fisza używa się na określenie wpływowego człowieka na stanowisku, często bogatego? Dziś zdecydowanie częściej możemy się spotkać z określeniem gruba ryba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/fisza;5427895.html
4.
Czy wiesz, że…
na określenie mieszkańców Norwegii możemy użyć zarówno określenia Norwegowie, jak i Norwedzy? Ta pierwsza, dłuższa forma jest częściej używana i z pewnością uchodzi za bardziej oficjalną. Drugiej niektóre wydawnictwa poprawnościowe nie odnotowują. Znajduje się jednak w niektórych słownikach (NSPP, WSPP). Także w dwóch odpowiedziach w poradni językowej PWN jest wymieniona jako wariant dla formy Norwegowie.
Źródła: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Kto-mieszka-w-Norwegii;9964.html, NSPP (hasło: Norwegia)
Wybór i oprac. Paweł Pomianek