Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (89)

Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy na mieszkańców Norwegii możemy mówić „Norwedzy”; co oznaczają określenia „gruba fisza” i „wykidajło”; dlaczego nie warto mylić wyrazów „rzewnie” i „żywnie”.

Zdjęcie: The Lazy Artist, Pexels

1.
Czy wiesz, że…

choć wyrazy rzewnie i żywnie brzmią podobnie, mają różną ortografię? Pierwszy piszemy przez rz, drugi – przez ż. Rzewnie to przysłówek utworzony od przymiotnika rzewny, oznaczającego: ‘pełny żalu, smutku, tęsknoty’. Żywnie, wyraz oznaczający dawniej: ‘bez wyjątku, ze wszystkim, bardzo’, dziś jest już przestarzały i występuje tylko we frazeologizmie co się (komuś) żywnie podoba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/zywnie;5533301.html

2.
Czy wiesz, że…

wykidajło to mężczyzna pilnujący porządku w restauracji, klubie, dyskotece, do którego zadań należy wyrzucanie z lokalu pijanych, awanturujących się gości?
Źródła: https://sjp.pwn.pl/slowniki/wykidaj%C5%82o.html

3.
Czy wiesz, że…

potocznego wyrażenia gruba (lub wielka) fisza używa się na określenie wpływowego człowieka na stanowisku, często bogatego? Dziś zdecydowanie częściej możemy się spotkać z określeniem gruba ryba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/fisza;5427895.html

4.
Czy wiesz, że…

na określenie mieszkańców Norwegii możemy użyć zarówno określenia Norwegowie, jak i Norwedzy? Ta pierwsza, dłuższa forma jest częściej używana i z pewnością uchodzi za bardziej oficjalną. Drugiej niektóre wydawnictwa poprawnościowe nie odnotowują. Znajduje się jednak w niektórych słownikach (NSPP, WSPP). Także w dwóch odpowiedziach w poradni językowej PWN jest wymieniona jako wariant dla formy Norwegowie.
Źródła: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Kto-mieszka-w-Norwegii;9964.html, NSPP (hasło: Norwegia)

Wybór i oprac. Paweł Pomianek


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Dziękuję za błyskawiczną odpowiedź :)

  2. Dzień dobry. Podchodzę do tego tak, że nazw własnych nie traktuję jak wyrazów cytatów, w związku z czym nie zapisuję…

  3. Dzień dobry, zastanawiam się, jak należy zapisywać niemieckie stopnie wojskowe w polskich tekstach, np. "Do pokoju wszedł Reichsführer Hans Schmidt".…

  4. To pewnie kwestia dyskusyjna, jak wiele rzeczy w polszczyźnie (czego rzecz jasna nauczyciele polskiego w szkołach raczej nie uwzględniają), ale…

  5. Starszy brat pomaga odrobić zadanie. Czy "pomaga odrobić" to orzeczenie modalne?

  6. Dziękuję bardzo! Dzięki Panu wstawię ten przecinek z większą śmiałością ;) Tym bardziej że spontanicznie też odczuwałam taką pokusę ze…

  7. Wie Pani co? Wydawało mi się to oczywiste, bo to wyrazy wołacze. Zdziwiłem się, dlaczego Pani pyta. I co? Okazuje…

  8. Dzień dobry, zastanawiam się nad interpunkcją w rozkazach wojskowych. Np. "Pluton spocznij!" "Pluton biegiem marsz!" "Pluton naprzód!" Formalnie pluton użyty…

Archiwa

styczeń 2022
N P W Ś C P S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

Nasze nagrania