Odpowiedzi na pytania

---

• 7 marca 2012

  Forma imienia w funkcji wołacza. Kamil czy Kamilu?

  Kilka dni temu napisał do mnie Pan Robert, zadając następujące pytanie: Czy należy pisać np. „Kamilu, moim zdaniem jest inaczej.” czy też „Kamil, moim zdaniem jest inaczej.” Pozdriawiam, Robert Krótką odpowiedź na maila odesłałem od razu po jego otrzymaniu: Obie formy są poprawne, ale pierwsza (Kamilu) jest bardziej oficjalna. Obiecałem jednak, że na blogu będę nieco mniej lakoniczny. Jako że […]

• 24 lutego 2012

  O redagowaniu dialogów raz jeszcze

  Ostatnio w komentarzach pod wpisem Jak pisać dialogi? Praktyczne porady wywiązała się interesująca dyskusja z Panią Anią. Jedną z poruszonych kwestii był problem z następującym fragmentem wypowiedzi: – Gdzieś była ławka! – przypominał sobie gorączkowo. – Wiem! – (I) poszedł przed siebie. Czytelniczka następująco skomentowała powyższe zdanie, poruszając przy tym kilka kwestii: Czy „I” winno być napisane dużą czy małą […]

• 10 lutego 2012

  Odpisywać – czy to poprawne

  

  Kilka dni temu w zakładce Zadaj pytanie, Nettle napisała: Dzień dobry, proszę o informację dotyczącą używania czasownika ‘odpisywać’. Czy właściwe jest użycie go w znaczeniu ‘odpiszę ci jutro na twój list.’? Tak, nie ma żadnych przeciwwskazań, by używać w podobnych kontekstach czasownika odpisywać, odpisać. W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN pod hasłem list znajdujemy m.in. taki przykład użycia: Odpisać, odpowiedzieć na […]

• 3 lutego 2012

  Nieuprawniona personifikacja?

  Oto email otrzymany niedawno od Czytelniczki: Szanowny Panie, miałam już problem z zatytułowaniem maila, ale może uda mi się jasno przedstawić kwestię. Chodzi mi o stwierdzenia typu: „tekst mówi”, „narracja opowiada”, „fragment informuje”. Czy są one błędne? Czy jest to rodzaj nieuzasadnionej personifikacji? Nie wszystkie takie określenia są poprawne, ale i nie wszystkie są „nieuzasadnioną personifikacją”. O tym, które są […]

• 2 lutego 2012

  Do stawiennictwa… na rozprawie czy na rozprawę?

  

  Przed chwilą otrzymałem następujące zapytanie: Mam pytanie dotyczące zwrotu sądowego. Która forma jest poprawna? Wzywam… do stawiennictwa na rozprawę… czy Wzywam… do stawiennictwa na rozprawie… W Słowniku poprawnej polszczyzny PWN znalazłem następujące zdanie: Wzywa się obywatela do stawiennictwa w Sądzie Rejonowym. Można wyciągnąć wniosek, że w tym kontekście wyraz stawiennictwa można swobodnie zamienić na zwrot, jakiego użylibyśmy w codziennym języku: […]

• 26 stycznia 2012

  O wypowiedziach na forum i interpunkcji

  Mój znajomy napisał do mnie e-mail, w którym poruszył interesującą sprawę wypowiedzi na forum. Przy czym wpis dotyczył będzie także interpunkcji w takowych wypowiedziach. Mam pytanie, może chciałbyś odpisać mi na blogu :)? Aby najłatwiej zilustrować mój dylemat, pokażę go na przykładzie. Zastanawiam się, która z poniższych opcji byłaby poprawna (jeśli w ogóle któraś z nich, jeśli nie, to napisz […]

• 25 stycznia 2012

  Tonąć «w łzach» czy «we łzach»

  Otrzymaliśmy ostatnio od Czytelniczki bardzo konkretny, zwięzły email z zapytaniem. Witam. Mam dylemat… tonąć w łzach czy we łzach? Z góry dziękuję za pomoc. Słownik poprawnej polszczyzny PWN nie pozostawia w tej kwestii wątpliwości: Rozpływać się we łzach (nie: w łzach) [wym. we łzach] «bardzo płakać». Tonąć we łzach zapiszemy oczywiście tak samo. Dlaczego ta forma jest poprawna? Otóż forma […]

• 5 stycznia 2012

  Porządek graficzny listy lektur

  Ostatnio otrzymaliśmy interesujący list, tym razem dotyczący graficznego układu tekstu. Witam serdecznie, od dłuższego czasu śledzę wpisy na Waszym blogu, który uważam za bardzo przydatny. Dotychczas jedynie czytałem Wasze odpowiedzi na pytania, których sam bym nie zadał, bo nie przyszłyby mi nigdy na myśl, a które jednak okazują się ciekawe. Dziś przyszedł czas na zwrócenie się z własną wątpliwością. Przygotowuję […]

• 14 grudnia 2011

  Nazwiska kobiet zakończone na -a. Jak odmieniać

  Ostatnio otrzymaliśmy jeden z najciekawszych listów od chwili uruchomienia naszej strony. Dziś wyjątkowo – za zgodą autorki listu – podajemy nazwisko, bo właśnie nazwiska dotyczy meritum. Za to imię autorki listu zostało zmienione. Szanowni Państwo, Przez lata różni ludzie różnie odmieniali moje nazwisko (w tym też nauczyciele języka polskiego). Chciałabym w końcu dowiedzieć się, jak poprawnie się je odmienia. Nazywam […]

• 7 grudnia 2011

  Jak pisać dialogi? Inne praktyczne porady

  W artykule Jaki pisać dialogi? Praktyczne porady Tomasz Powyszyński przedstawił dziesięć uwag, które mogą być cenne dla autorów oraz redaktorów książek. Ostatnio pod artykułem wywiązała się interesująca rozmowa, w której zostały poruszone dodatkowe kwestie związane z pisaniem dialogów. Pan Jacek zadał kilka bardzo celnych i konkretnych pytań, na które systematycznie odpowiadałem. Poniżej przytaczam owe pytania oraz odpowiedzi, jakich udzielałem. Dodam, […]

• 5 grudnia 2011

  Czy odmieniać nazwiska na dyplomach

  Ostatnio moja znajoma graficzka przysłała mi następujący rozbudowany i arcyciekawy wywód: Gdy pisze się podziękowania, certyfikaty albo jakieś dyplomy, to odmieniamy dla kogo to jest, prawda? Wiem, że przez pewien czas było coś takiego, że nie odmieniało się, nawet miałam o tym na polskim, ale to były czasy gimnazjum, potem też na lekcjach miałam, że „z powrotem” odmienia się adresata […]

• 18 listopada 2011

  Nie wystarczy powtarzać wyuczone słowa/wyuczonych słów

  Otrzymaliśmy wczoraj następującą korespondencję: Witam i pozdrawiam. Jestem korektorką. Trafiłam na zdanie, które nie tylko dla mnie jest niewiadomą. Rozpisałam nieomalże ankietę pośród co bardziej kumatych znajomych – i zdania są podzielone. Ba! Napisałam do bloga o j. polskim i dostałam odpowiedź „nie potrafię udzielić jednoznacznej odpowiedzi”… „*Nie wystarczy powtarzać (wyuczone słowa), żeby móc rozmawiać z Bogiem*”. „Wyuczone słowa” czy […]

• 10 listopada 2011

  Ogródki działkowe imienia czy imieniem Konopnickiej

  Oto pytanie, jakie mailowo zadał nam wczoraj p. Maksymilian: Jak należy pisać: – Ogródki działkowe imienia M. Konopnickiej czy – Ogródki działkowe imieniem M. Konopnickiej. Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN nie pozostawia w tej kwestii wątpliwości. Pod hasłem imię znajdujemy m.in. taką informację: coś imienia (nie: imieniem) kogoś, czegoś: Szkoła imienia (nie: imieniem) Bolesława Prusa. Fundacja imienia (nie: imieniem) Fryderyka […]

• 1 listopada 2011

  Czy można napisać «miałem 20 kilka lat»?

  Miałem dziś omówić kwestię pisowni nazw świąt (bo na czasie), ale nocą pojawiło się na naszej stronie pytanie z prośbą o potraktowanie priorytetowe. Witam, czy pisownia: „Miałem 20 kilka lat” jest poprawna? Czy też konieczny jest zapis słowny – dwadzieścia kilka? Sprawa jest bardzo pilna, więc za szybką odpowiedź zapewniam wdzięczność po siódme pokolenie 🙂 Pozdrawiam, M. Co ciekawe, żaden […]

• 16 października 2011

  Skróty nazw kodeksów

  W poprzednim wpisie podjęliśmy temat nazw spółek. Jako że tekst miał okazję przeczytać mój znajomy prawnik, zadał mi następujące pytanie na podobny temat: Jest taka ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych i jakby chcieć użyć skrótu to będzie to „KSH”, „Ksh”, „k.s.h.” czy może jeszcze inaczej. Odpowiadając, sięgam do informacji o identycznym tytule jak niniejszy wpis […]

• 11 października 2011

  «Spółka» czy «spółka» z ograniczoną odpowiedzialnością?

  Niedawno, odpowiadając na pytanie p. Piotra, pisałem o pisowni skrótów od nazw spółek. Po przeczytaniu odpowiedzi, Czytelnik zadał nam jeszcze jedno pytanie dotyczące pisowni nazwy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Oto ono: Proszę pozwolić, że jeszcze podrążę temat: Jak językoznawcy to widzą. Czy lepiej Lpp Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy Lpp spółka z ograniczoną odpowiedzialnością? Na podobne pytanie na stronach Poradni […]

• 23 września 2011

  Spółki i skrótowce

  Kilka dni temu na naszej stronie pan Piotr zadał następujące pytanie: Mam dylemat czy zapisywać Lpp SA czy LPP SA jak jest w KRS. Prawda jest taka, że w KRS wszystko jest drukowanymi literami… A przy spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jak będzie? „OSKROBA” Sp. z o.o. jak jest w KRS czy jednak Oskroba sp. z o.o. A może Oskroba Sp. […]

• 22 września 2011

  Studio i radio – dlaczego niektórzy nie odmieniają?

  Niedawno na naszym profilu na Facebooku pan Łukasz zadał następujące pytanie: Mam pytanie dotyczące odmieniania słów: studio i radio. Z tego co znalazłem w internetowych słownikach, są to wyrazy odmienne. Często jednak (zwłaszcza w telewizji) słyszę – powracamy do studio, porozmawiamy o tym w studio. Skąd ta moda na nieodmienność tego wyrazu? To samo tyczy się radia. Wyrazy radio i […]

• 3 września 2011

  Zarządzać i kontrolować doświadczenie/doświadczeniem. Jak napisać?

  Niedawno na naszej stronie poruszono następującą kwestię: Mam pytanie dotyczące poniższego fragmentu zdania… „(…) zarządzać i kontrolować doświadczenie / doświadczeniem” Który z czasowników w tym przykładzie powinien narzucać formę rzeczownikowi. Czy ten pierwszy czy ten sąsiadujący bezpośrednio z rzeczownikiem? Jak brzmi zasada ogólna? Jest to kolejne pytanie, które dotyczy kwestii związku rządu. Gdyby przyjrzeć się wszystkim pytaniom zadawanym na Językowych […]

• 8 sierpnia 2011

  Wrocek czy wrocek, Wawa czy wawa

  Użytkownik Szlemiel poprosił o rozwiązanie dylematu językowego. Mój dylemat językowy: Wrocek/wrocek, Wawa/wawa itp. pisze się dużą czy małą literą? Dziękuję ślicznie za odpowiedź. Co ciekawe, gdyby analizować relacje tych wyrazów do nazw miast, od których pochodzą, okazałoby się, że są one zróżnicowane. Wawa to skrótowiec, z kolei Wrocek to raczej forma zdrobnienia. Nie wchodząc jednak w te mało istotne w […]

---