Autor: Paweł Pomianek

---

• 6 listopada 2011

  Sesja zdjęciowa dla Językowych Dylematów

  Jak zapewne zauważyli stali użytkownicy bloga, zazieleniło się u nas ostatnio. Przy artykułach są bowiem publikowane zdjęcia plenerowe z sesji związanej z tematyką bloga. Zainteresowanym proponujemy obejrzenie prezentacji multimedialnej ukazującej sesję zdjęciową… i nie tylko. Na końcu prezentacji można się przekonać, że nie brakuje nam poczucia humoru i spojrzenia z dystansem także na kwestie językowe (Objaśnienia 😉 rozpoczynają się dokładnie […]

• 1 listopada 2011

  Czy można napisać «miałem 20 kilka lat»?

  Miałem dziś omówić kwestię pisowni nazw świąt (bo na czasie), ale nocą pojawiło się na naszej stronie pytanie z prośbą o potraktowanie priorytetowe. Witam, czy pisownia: „Miałem 20 kilka lat” jest poprawna? Czy też konieczny jest zapis słowny – dwadzieścia kilka? Sprawa jest bardzo pilna, więc za szybką odpowiedź zapewniam wdzięczność po siódme pokolenie 🙂 Pozdrawiam, M. Co ciekawe, żaden […]

• 27 października 2011

  Problemik zdrobnionek

  Korzystając z języczka, warto na tę kwestyjkę zwrócić baczną uważkę. Sam nie zamierzam wiele się rozpisywać, ale raczej zaproponować kilka przykładzików używanka zdrobnionek. A żeby problemik uwypuklić, to co pochodzi ode mnie, też jest troszeczkę zdrobnione. Na dobruśki począteczek kapitalny demotywatorek. Rozumiem, że autentyczek. O ile wiem, programy kulinarne brylują we wszelkiego rodzaju zdrobnionkach:

• 21 października 2011

  «Piękne jasne włosy» czy «piękne, jasne włosy»

  Wracam dziś do interpunkcji. I od razu kwestia ciekawa i sprawiająca trochę kłopotów. Autorzy książek, które mam przyjemność redagować, mają bardzo często problem z tym, czy pomiędzy kilkoma przymiotnikami stojącymi przed rzeczownikiem powinni postawić przecinek. Dziś omawiam kwestię krótko, na jednym przykładzie. Ale zapewne do tego frapującego tematu będzie okazja wrócić. Zanim przystąpimy do rozstrzygnięcia dylematu zawartego w tytule, jedno […]

• 16 października 2011

  Skróty nazw kodeksów

  W poprzednim wpisie podjęliśmy temat nazw spółek. Jako że tekst miał okazję przeczytać mój znajomy prawnik, zadał mi następujące pytanie na podobny temat: Jest taka ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych i jakby chcieć użyć skrótu to będzie to „KSH”, „Ksh”, „k.s.h.” czy może jeszcze inaczej. Odpowiadając, sięgam do informacji o identycznym tytule jak niniejszy wpis […]

• 11 października 2011

  «Spółka» czy «spółka» z ograniczoną odpowiedzialnością?

  Niedawno, odpowiadając na pytanie p. Piotra, pisałem o pisowni skrótów od nazw spółek. Po przeczytaniu odpowiedzi, Czytelnik zadał nam jeszcze jedno pytanie dotyczące pisowni nazwy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Oto ono: Proszę pozwolić, że jeszcze podrążę temat: Jak językoznawcy to widzą. Czy lepiej Lpp Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy Lpp spółka z ograniczoną odpowiedzialnością? Na podobne pytanie na stronach Poradni […]

• 9 października 2011

  Przecinki i imiesłów zakończony na -ąc

  Tę sprawę omawiałem już dość dokładnie, jest jednak bardzo interesująca (i często można znaleźć w różnego rodzaju tekstach błędy z nią związane). Poza tym natknąłem się niedawno na ciekawy fragment w książce Piszemy poprawnie. Wydana przez PWN publikacja Piszemy poprawnie to ta na zdjęciu (zresztą pisałem już o niej nieraz). Natomiast osoba trzymająca książkę to – jak każdy się pewnie […]

• 2 października 2011

  Przecinek przed itp. oraz itd. Czy stawiać?

  Często w różnorodnych tekstach, zwłaszcza w internecie, można spotkać się ze stawianiem przecinka przez itd. oraz itp. Zazwyczaj jest to jednak błąd. Przecinka przed itp. oraz itd. nie należy stawiać z dwóch powodów. Po pierwsze podpowiada to logika zdania i funkcja, jaką te skróty pełnią w zdaniu. Po drugie również po rozwinięciu skrótów do i tym podobne lub i tak […]

• 23 września 2011

  Spółki i skrótowce

  Kilka dni temu na naszej stronie pan Piotr zadał następujące pytanie: Mam dylemat czy zapisywać Lpp SA czy LPP SA jak jest w KRS. Prawda jest taka, że w KRS wszystko jest drukowanymi literami… A przy spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jak będzie? „OSKROBA” Sp. z o.o. jak jest w KRS czy jednak Oskroba sp. z o.o. A może Oskroba Sp. […]

• 22 września 2011

  Studio i radio – dlaczego niektórzy nie odmieniają?

  Niedawno na naszym profilu na Facebooku pan Łukasz zadał następujące pytanie: Mam pytanie dotyczące odmieniania słów: studio i radio. Z tego co znalazłem w internetowych słownikach, są to wyrazy odmienne. Często jednak (zwłaszcza w telewizji) słyszę – powracamy do studio, porozmawiamy o tym w studio. Skąd ta moda na nieodmienność tego wyrazu? To samo tyczy się radia. Wyrazy radio i […]

• 20 września 2011

  Rów – w rowie, cudzysłów – w cudzysłowie!

  Cudzysłów służy do wyodrębniania przytoczonych cudzych słów i wypowiedzi albo wyrazów o specjalnym znaczeniu. Stosujemy go przy cytowaniu wyrazów, powiedzeń lub zdań, tytułów, określeń specjalnych. Za jego pomocą możemy również wyodrębniać wyrazy lub zwroty użyte przenośnie i ironicznie. W tekstach o różnym charakterze jego zastosowanie sprawia autorom wiele problemów. Jego niewłaściwe zastosowanie świadczy o nieznajomości słownictwa i niestaranności w operowaniu […]

• 12 września 2011

  Przecinek przed to

  Przeglądając książki, czytając artykuły i zastanawiając się nad tekstami, które sam piszę lub poprawiam, stwierdziłem, że warto omówić kwestię: kiedy przed to stawiamy przecinek. Zasada jest tutaj stosunkowo prosta. Przecinek postawimy przed to wówczas, gdy to rozpoczyna nowe zdanie. Natomiast kiedy wyrażenie zamyka się w granicach jednego zdania – przecinka nie potrzeba. Dodam jednak od razu, że dla zaznaczenia pauzy […]

• 5 września 2011

  Językowe Dylematy skończyły rok

  Serwis Językowe Dylematy ruszył 1 września 2010 r. Dokładnie 5 września opublikowaliśmy notkę wstępną i zaczęliśmy promować blog. Dziś, po roku, chciałbym podsumować ten okres. Patrząc na początkowe założenia, mogę powiedzieć, że na pewno blog był przez ostatni rok tym, czym miał być od początku: Dostarcza wiedzy o poprawnym używaniu języka polskiego, przy zastrzeżeniu, że nie jest to ani słownik, […]

• 3 września 2011

  Zarządzać i kontrolować doświadczenie/doświadczeniem. Jak napisać?

  Niedawno na naszej stronie poruszono następującą kwestię: Mam pytanie dotyczące poniższego fragmentu zdania… „(…) zarządzać i kontrolować doświadczenie / doświadczeniem” Który z czasowników w tym przykładzie powinien narzucać formę rzeczownikowi. Czy ten pierwszy czy ten sąsiadujący bezpośrednio z rzeczownikiem? Jak brzmi zasada ogólna? Jest to kolejne pytanie, które dotyczy kwestii związku rządu. Gdyby przyjrzeć się wszystkim pytaniom zadawanym na Językowych […]

• 1 września 2011

  Jak pisać dialogi? Praktyczne porady

  Praca nad redakcją książek podsunęła mi pomysł na tekst, który może się bardzo przydać osobom chcącym pisać i wydawać to, co napiszą. Chciałbym, korzystając ze znakomitego poradnika „Edycja tekstów” Adama Wolańskiego, podać dziesięć cennych rad, które dotyczyć będą technicznej strony tworzenia dialogów. 1. Wypowiedzi dialogowe każdego bohatera zaczynać się powinny od nowego wiersza z wcięciem akapitowym i z tzw. pauzą […]

• 28 sierpnia 2011

  O poprawnych formach zapisu dat raz jeszcze

  Temat omówiłem szczegółowo 10.10.2010 r. (tekst znajduje się w naszej Bazie – odsyłam tutaj). Ostatnio w książce Piszemy poprawnie znalazłem jednak ciekawy przedruk ze strony Poradni Językowej PWN, który temat uzupełnia. Przypomnę na początek, że poprawne zapisy dat to np. 28 sierpnia 2011 r. 28.08.2011 28 VIII 2011 Natomiast niepoprawne są przykładowo: 28 sierpień 2011 r. 28. sierpnia 2011 r. […]

• 26 sierpnia 2011

  Moda w języku

  W dzisiejszych czasach każdy chce być modny. Nie chodzi tu już wyłącznie o strój. Modny jest ten, który czymś się wyróżnia: sposobem bycia, charakterem, ale także i językiem. Istnieje również takie zjawisko jak moda w języku. Jest ono zauważalne zwłaszcza w programach rozrywkowych typu: Taniec z gwiazdami, Must by the music, Top model, X-factor. Zacne jury, rzadko kiedy specjalizujące się […]

• 23 sierpnia 2011

  Norma wzorcowa, norma użytkowa i uzus, czyli różne odcienie poprawności językowej

  Autorem dzisiejszego tekstu jest Łukasz Mackiewicz, redaktor, korektor i copywriter, właściciel portalu eKorekta24.pl, absolwent filologii polskiej na UG. Na blogu firmowym eKorekty24 Łukasz pisze nie tylko o poprawności językowej, lecz także odsłania kulisy pracy redaktorskiej i korektorskiej. Napotykając problem językowy, pytamy często, czy dana forma jest poprawna, czy błędna; czy wolno tak mówić, czy może jest to niepoprawne. Oczekujemy jednoznacznego […]

• 17 sierpnia 2011

  Pleonazm i tautologia w języku polskim

  W języku polskim zachodzą pewne specyficzne zjawiska. Mają one swoje konkretne nazwy i rządzą się swoistymi zasadami. Do tych zjawisk zaliczamy pleonazmy i tautologie. Pleonazm z greckiego oznacza nadmiar. Jest to niepoprawne wyrażenie, w którym jeden z jego składników podrzędnych gramatycznie powtarza niepotrzebnie część treści wyrazu nadrzędnego, np.: nadal kontynuować, potencjalne możliwości, przychylna aprobata, cofnąć się do tyłu.

• 12 sierpnia 2011

  Reprezentatywny i reprezentacyjny

  Jednym z błędów często popełnianych przez autorów książek, dzieci w szkołach czy też ludzi na ulicy jest użycie konkretnego wyrazu niezgodnie z jego znaczeniem, za to zgodnie ze znaczenie wyrazu podobnego, ale jednak określającego coś innego. Ten problem dotyczy między innymi wyrazów reprezentatywny i reprezentacyjny. Mają one podobne znaczenie, ale zalecane jest używanie tylko jednej formy.

---