Ciekawostki językowe

---

• 31 maja 2016

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (33)

  Tym razem już tradycyjnie kończymy miesiąc ciekawostkami. Zostały one sporządzone na podstawie kwestii poruszonych w tym miesiącu w komentarzach na stronie. 1. Czy wiesz, że… półpauza i łącznik to dwa różne znaki graficzne? Półpauza, dwukrotnie dłuższa od łącznika, jest znakiem interpunkcyjnym, podczas gdy łącznik – ortograficznym. Na początku akapitu, gdzie Word nie zmienia automatycznie łącznika na półpauzę, możemy ją uzyskać […]

• 6 maja 2016

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (32)

  Artykuł p. Tomasza Marka był tak wielką atrakcją, że ciekawostki językowe tradycyjnie kończące miesiąc na naszej stronie postanowiliśmy o kilka dni przesunąć. 1. Czy wiesz, że… czasownik nadkładać rządzi biernikiem: ktoś, coś nadkłada coś (w ten sposób nadkładamy parę kilometrów); dopełniaczem – tylko w zwrocie nadkładać drogi? 2. Czy wiesz, że… przyimki stojące przed wyrażeniem zawierającym liczebnik pół nie wpływają […]

• 30 marca 2016

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (31)

  Tym razem mix: część ciekawostek pojawiło się w tym miesiącu na naszej faceboowej tablicy, pozostałe inspirowane są komentarzami publikowanymi na stronie. 1. Czy wiesz, że… piszemy ożeż ty!, nie orzesz ty! ani o rzesz ty!? 2. Czy wiesz, że… wolno powiedzieć mieszkam w alei, przy alei oraz na alei? Słowniki jednak każdą z form oceniają inaczej, za wzorcową uchodzi w […]

• 29 lutego 2016

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (30)

  Zamykające kolejny miesiąc ciekawostki językowe tym razem inspirowane są Państwa komentarzami i pytaniami, jakie publikowali i zadawali Państwo na naszej stronie. 1. Czy wiesz, że… w niektórych szkołach rzekomo wyjaśnia się uczniom, że ha ha i hi hi pochodzi od wyrazu chichot i można je zapisywać tylko jako cha cha i chi chi? (Myśmy nie wiedzieli). Na szczęście zasady polszczyzny […]

• 30 stycznia 2016

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (29)

  W styczniu niewiele działo się na naszej facebookowej tablicy, co zamierzamy zmienić w kolejnym miesiącu. W związku z tą posuchą do ciekawostek językowych w tym miesiącu dołączamy kilka inspirowanych Państwa wyjątkowo licznymi w styczniu komentarzami i pytaniami. Dla tych, którzy na bieżąco śledzą nasze wpisy na Facebooku, będzie nawet ciekawiej. 1. Czy wiesz, że… możemy mówić ta żołądź lub ten […]

• 20 grudnia 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (28)

  W grudniu ciekawostki językowe prezentujemy już w przedświąteczną niedzielę, życząc wszystkim Czytelnikom radosnych, pełnych pokoju i rodzinnego ciepła świąt Narodzenia Pańskiego. 1. Czy wiesz, że… zresztą i z resztą mają różne znaczenia? Przybyła pani młoda. Pan młody zresztą też. Ale: Przybyli pani młoda i pan młody z resztą towarzystwa. 2. Czy wiesz, że… złotogłów ma dwa znaczenia (tkanina i kwiat) […]

• 30 listopada 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (27)

  Oto zebrane ciekawostki, które publikowaliśmy w tym miesiącu na naszej facebookowej tablicy. Na pierwszym miejscu tradycyjnie ta, która wzbudziła największe zainteresowanie. 1. Czy wiesz, że… czasownik przemyśliwać w pierwszej osobie liczby pojedynczej może przybrać dwie formy: przemyśliwam lub przemyśliwuję? 2. Czy wiesz, że… wyraz yuppie pozostaje nieodmienny lub odmienia się jak przymiotnik: yuppiego, yuppiemu? 3. Czy wiesz, że… piszemy zhardzieć, […]

• 30 października 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (26)

  Oto zebrane ciekawostki, które publikowaliśmy w tym miesiącu na naszej facebookowej tablicy. Na pierwszym miejscu tradycyjnie ta, która wzbudziła największe zainteresowanie. 1. Czy wiesz, że… presję wywieramy na kogoś, nie na kimś? 2. Czy wiesz, że… piszemy półprzytomny (łącznie), ale z przyimkiem: na pół przytomny (rozdzielnie); piszemy wpółdrwiąco, ale na wpół drwiąco? 3. Czy wiesz, że… status normy ma forma […]

• 29 września 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (25)

  Oto zebrane ciekawostki, które publikowaliśmy w tym miesiącu na naszej facebookowej tablicy. Na pierwszym miejscu ta, która zebrała najwięcej lajków. 1. Czy wiesz, że… wkoło to przyimek (np. chodzić wkoło budynku), w koło to przysłówek (np. chodzić w koło, chodzić w kółko)? 2. Czy wiesz, że… poprawne formy miejscownika i celownika od rzeczownika wataha to watasze oraz wataże? 3. Czy […]

• 30 sierpnia 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (24)

  To już dwa lata od chwili, gdy w sierpniu 2013 r. rozpoczęliśmy publikację ciekawostek językowych. Tym razem ponownie te, które publikowaliśmy w tym miesiącu na naszej facebookowej tablicy. 1. Czy wiesz, że… piszemy wzwyż, wstecz, wzdłuż i wszerz, ale w dal, w przód, w poprzek i w głąb? 2. Czy wiesz, że… uran pisany małą literą to pierwiastek chemiczny, który […]

• 30 lipca 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (23)

  Na podsumowanie miesiąca zbiór ciekawostek językowych. W tym miesiącu nie publikowaliśmy ich na naszej facebookowej tablicy. Jako inspiracji przy ich przygotowaniu użyliśmy więc publikowanych w lipcu na naszej stronie komentarzy i zadanych pytań. 1. Czy wiesz, że… gdy chcemy zawołać kogoś po imieniu, możemy użyć nie tylko form wołacza (Katarzyno!, Magdaleno!, Dominiko!, Karino!, Pawle!), ale też mianownika (Katarzyna!, Magdalena!, Dominika!, […]

• 30 czerwca 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (22)

  Na podsumowanie miesiąca zbiór ciekawostek językowych, które publikowaliśmy na naszej facebookowej tablicy. Największym zainteresowaniem cieszyły się te związane z tułowiem i tapetem. 1. Czy wiesz, że… tułów w liczbie mnogiej odmienia się jak żółw, czyli: M. tułowie (nie tułowia), D. tułowi (nie tułowiów), C. tułowiom, B. tułowie? Celownik l.poj. brzmi tułowiowi (nie tułowiu). 2. Czy wiesz, że… tapet – tak […]

• 30 maja 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (21)

  Na podsumowanie miesiąca zbiór ciekawostek językowych, które publikowaliśmy na naszej facebookowej tablicy. 1. Czy wiesz, że… piszemy prezydent elekt, a nie prezydent-elekt? Prezydent i elekt nie są członami równorzędnymi. 2. Czy wiesz, że… w 3. osobie l.mn. czasownik śmieć (ten od śmiałości) ma dwie oboczne formy: śmieją i śmią? Np. Dziewczęta nie śmieją (lub nie śmią) się tego domagać. 3. […]

• 29 kwietnia 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (20)

  Kwiecień „sponsorowała” u nas literka S. Oto zbiór ciekawostek językowych, które publikowaliśmy na naszej facebookowej tablicy. Na pierwszym miejscu ta ciekawostka, która uzyskała najwięcej lajków (28). 1. Czy wiesz, że… ssać odmienia się w czasie teraźniejszym: ssę (nie: ssam), ssiesz, ssie, ssiemy, ssiecie, ssą? 2. Czy wiesz, że… sponad znaczy ‘znad’ (np. patrzę sponad dachów), z kolei z ponad możemy […]

• 30 marca 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (19)

  W tym miesiącu jako zbiór ciekawostek językowych ponownie proponujemy te, które publikowaliśmy ostatnio na naszej facebookowej tablicy. Zebrało się ich całkiem sporo. 1. Czy wiesz, że… resentyment to nie 'ponowny sentyment do czegoś’, ale 'uraza przechowywana w pamięci po doznaniu krzywd’? 2. Czy wiesz, że… prząśniczka nie jest synonimem prządki, ale zdrobnieniem od prząśnicy będącej częścią kołowrotka? W utworze „U […]

• 27 lutego 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (18)

  W tym miesiącu jako zbiór ciekawostek językowych ponownie proponujemy te, które publikowaliśmy ostatnio na naszej facebookowej tablicy. 1. Czy wiesz, że… tradycyjne rozumienie wyrazu pasjonat to człowiek łatwo unoszący się gniewem? Słowniki dopiero od niedawna akceptują również bardziej znane dziś znaczenie: człowiek mający do czegoś zamiłowanie, który z pasją do czegoś dąży. 2. Czy wiesz, że… żeńska forma perfuma jest […]

• 30 stycznia 2015

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (17)

  W tym miesiącu ciekawostki przygotował dla nas nasz Czytelnik Kacper Kaczmarczyk. Serdecznie dziękujemy! 1. Czy wiesz, że… poprawne formy to odgrywać rolę oraz pełnić funkcję? Frazeologizmy odgrywać funkcję/pełnić rolę są wynikiem tzw. kontaminacji – skrzyżowania – i mają status błędu. 2. Czy wiesz, że… nazwę miejscowości Ruciane-Nida odmienia się następująco: (czego?) Rucianego-Nidy, (czemu?) Rucianemu-Nidzie, (co?) Ruciane-Nidę, (z czym?) Rucianem-Nidą, (o […]

• 21 grudnia 2014

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (16)

  W tym miesiącu jako zbiór ciekawostek językowych ponownie proponujemy te, które publikowaliśmy w grudniu na naszej facebookowej tablicy (a było tego całkiem sporo). Do ciekawostek dołączamy życzenia radosnych świąt Narodzenia Pańskiego – bo jest się w tych dniach z czego cieszyć :-). 1. Czy wiesz, że… w nazwie kasza manna wyraz manna to rzeczownik, a nie przymiotnik? Dlatego nazwa ta […]

• 30 listopada 2014

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (15)

  W tym miesiącu jako zbiór ciekawostek językowych proponujemy te, które publikowaliśmy w listopadzie na naszej facebookowej tablicy. Tam zaginą wśród wielu nowych informacji – tutaj zawsze będzie je można łatwo odnaleźć. 1. Czy wiesz, że… małż jest rodzaju męskiego: ten małż, nie !ta małż i nie !ta małża? W liczbie mnogiej tych małży, rzadziej małżów. (Źródło: M. Bańko, Mały słownik […]

• 30 października 2014

  Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (14)

  Przygotowując w tym miesiącu ciekawostki językowe, korzystaliśmy przede wszystkim z publikowanych na naszej stronie komentarzy Czytelników. 1. Czy wiesz, że… …pięciorga można zapisać jedynie słownie lub cyfrą: 5. Zapisów typu 5-rga polszczyzna nie dopuszcza. 2. Czy wiesz, że… …do słowników weszła już oficjalnie forma e-book? Możemy ją znaleźć m.in. w internetowym Wielkim słowniku ortograficznym PWN (zobacz). Powszechnie używana przez właścicieli […]

---