Strona główna » ciekawostki » Strona 5
Tag: ciekawostki
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (15)
W tym miesiącu jako zbiór ciekawostek językowych proponujemy te, które publikowaliśmy w listopadzie na naszej facebookowej tablicy. Tam zaginą wśród wielu nowych informacji – tutaj zawsze będzie je można łatwo odnaleźć. 1. Czy wiesz, że… małż jest rodzaju męskiego: ten małż, nie !ta małż i nie !ta małża? W liczbie mnogiej tych małży, rzadziej małżów. (Źródło: M. Bańko, Mały słownik […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (14)
Przygotowując w tym miesiącu ciekawostki językowe, korzystaliśmy przede wszystkim z publikowanych na naszej stronie komentarzy Czytelników. 1. Czy wiesz, że… …pięciorga można zapisać jedynie słownie lub cyfrą: 5. Zapisów typu 5-rga polszczyzna nie dopuszcza. 2. Czy wiesz, że… …do słowników weszła już oficjalnie forma e-book? Możemy ją znaleźć m.in. w internetowym Wielkim słowniku ortograficznym PWN (zobacz). Powszechnie używana przez właścicieli […]
-
Ciekawostki językowe (13) nie tylko dla nauczycieli
Mamy wrzesień, ciekawostki w tym miesiącu związane są z częstymi potknięciami językowymi nauczycieli. 1. Czy wiesz, że… …listę obecności należy odczytywać od imienia? Np. w dzienniku jest zapisane: Kowalski Marcin – w trakcie sprawdzania listy obecności czytamy: Marcin Kowalski; w dzienniku zapis: Nowak Renata – czytamy: Renata Nowak? 2. Czy wiesz, że… …dziesięciu uczniów to dziesięciu chłopców, a dziesięcioro uczniów […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (12)
Zanim zaproponujemy trzy ciekawostki językowe na podsumowanie tego miesiąca, miło nam poinformować, że nasz cykl ma już rok. Pierwsze ciekawostki opublikowaliśmy 14 sierpnia zeszłego roku. Od października 2013 publikujemy je przy końcu każdego miesiąca (ciekawostek nie opublikowaliśmy w grudniu, dlatego mimo że minął rok, dzisiejsza część jest dopiero dwunastą, a nie trzynastą). W tym miesiącu ciekawostki odnoszą się do wybranych […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (11)
Na podsumowanie miesiąca kolejne ciekawostki językowe. Przygotowując je, korzystaliśmy przede wszystkim z publikowanych na naszej stronie komentarzy Czytelników. 1. Czy wiesz, że… …poprawnie piszemy sensu stricto, a nie sensu stricte. Ta ostatnia forma jest często spotykanym błędem, który zdradza brak znajomości gramatyki łacińskiej. 2. Czy wiesz, że… …poprawne formy zapisu dat to m.in. 2 sierpnia 2014 r. oraz 2.08.2014. Można […]
-
Ciekawostki językowe (10). Mundial
W tym miesiącu w naszym cyklu ciekawostek językowych przedstawiamy kilka związanych z trwającym w Brazylii mundialem. 1. Już dziś wiemy na pewno, że mundial nie będzie miał drugiego najlepszego strzelca i drugiej najlepszej drużyny. Język polski wciąż nie akceptuje tej kalki z języka angielskiego. Za pół miesiąca poznamy natomiast drugiego zawodnika w klasyfikacji strzelców, drugiego zawodnika pod względem liczby strzelonych […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (9)
Zbliża się koniec miesiąca, na jego podsumowanie kolejne ciekawostki językowe. 1. Czy wiesz, że… …wszystkie nazwiska polskie w rodzaju męskim są odmienne? Także te zakończone w mianowniku na -o. 2. Czy wiesz, że… …wyrazy typu iPhone, także na początku zdania, zapisujemy w oryginalnej formie, rozpoczynając od małej litery? Zob. http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=7888. 3. Czy wiesz, że… …męskie nazwiska i imiona zakończone na […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (8)
Zbliżają się Święta Wielkanocne, dlatego ciekawostki językowe w tym miesiącu odnoszą się do pisowni wielką lub małą literą nazw związanych z Wielkim Tygodniem i Wielkanocą. 1. Czy wiesz, że… …takie nazwy jak Niedziela Palmowa, Wielki Czwartek, Wielka Sobota, Wielkanoc piszemy od wielkich liter? Należą one bowiem do tzw. urzędowych nazw świąt. 2. Czy wiesz, że… …wielkimi literami zapisujemy również takie […]
-
Współpraca z fanpage’em Poprawna polszczyzna
Z niemałą satysfakcją informujemy naszych Czytelników, że kilka tygodni temu nawiązaliśmy współpracę z Poprawną polszczyzną, doskonałym facebookowym fanpage’em, który posiada obecnie 122 tys. like’ów i wykonuje wspaniałą pracę dla naszego języka. Tym większa to dla nas nobilitacja, że to sama Poprawna polszczyzna zaprosiła nas do regularnej współpracy. Po opublikowaniu na profilu pierwszych wpisów i nam przybyło nieco like’ów na Facebooku. […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (7)
Zbliża się koniec miesiąca, na jego podsumowanie trzy kolejne ciekawostki językowe. 1. Czy wiesz, że… …takie konstrukcje jak drugi najbogatszy są uznawane za błędne? Wskazuje na to zresztą sama logika (bo albo ktoś jest najbogatszy, albo nie jest). Jest to kalka z języka angielskiego, której należy stanowczo unikać, zastępując ten zwrot takimi jak np. drugi pod względem zamożności. 2. Czy […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (6)
Dzisiejsze ciekawostki nawiązują do wybranych pytań zadanych przez naszych Czytelników w ostatnim miesiącu. 1. Czy wiesz, że… …apostrof przy odmianie nazwisk angielskich i francuskich stawiamy tylko wtedy, gdy w zapisie mianownika nazwisko kończy się literą, której nie wypowiadamy (np. Locke, Locke’a)? W sytuacji gdy w mianowniku wypowiadamy wszystkie zapisane litery, nazwisko odmienia się normalnie, bez apostrofu (np. Matthews, Matthewsa). 2. […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (5)
Koniec grudnia przegapiliśmy, ale na koniec stycznia wracamy z ciekawostkami językowymi. 1. Czy wiesz, że… …poprawna jest zarówno forma «coś uchodzi czyjejś uwagi», jak i «coś uchodzi czyjejś uwadze»? Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN zaznacza jedynie, że ta druga jest używana rzadziej. 2. Czy wiesz, że… …podobnie jest z formami «nadsłuchiwać» i «nasłuchiwać»? Obie są poprawne, ale ta pierwsza jest […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (4)
Jak co miesiąc, dziś nowe ciekawostki językowe. 1. Czy wiesz, że… …oprócz znanych powszechnie końcówek określających pannę i mężatkę, to znaczy -ówna (Nowak → Nowakówna – panna) i -owa (Nowakowa – żona Nowaka), istnieją jeszcze inne: -anka określające pannę (Skubała → Skubalanka), i -ina określające mężatkę (Pikula → Pikulina). 2. Czy wiesz, że… …połączenia typu dnia 25 listopada (czyt. dnia […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (3)
Kontynuujemy nasz cykl z krótkimi ciekawostkami językowymi. 1. Czy wiesz, że… …wyrazy adaptować i adoptować mają różne znaczenia? Pierwszy oznacza ‘przystosowywać coś do czegoś’, drugi ‘uznać czyjeś dziecko za swoje, przysposobić je’. Ze względu na formalne podobieństwo wyrazy te są często mylone. (Za: A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2009, s. 184). 2. Czy wiesz, że… …spolegliwy […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (2)
Kontynuujemy nasz cykl z krótkimi ciekawostkami językowymi. 1. Czy wiesz że… …aż 85% zapożyczeń leksykalnych (słów) z innych języków, które były kwestionowane przez językoznawców na początku XX w., na stałe zadomowiło się później w języku polskim? Te dane podpowiadają dużą ostrożność w formułowaniu wniosku, że dany wyraz zapożyczany nie jest przydatny w naszym języku. (Za: A. Markowski, Kultura języka polskiego. […]
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (1)
Na naszej stronie otwieramy nowy cykl. Od czasu do czasu, z częstotliwością, która powinna się wkrótce wyklarować, będziemy publikować wpis z cyklu Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe. W jednym lub dwóch zdaniach będziemy przedstawiać jakąś zasadę języka polskiego czy znaczenie danego wyrazu. W jednym odcinku będzie się pojawiało od dwóch do czterech ciekawostek. Dziś trzy pierwsze. Nie ukrywamy, że dwie […]
Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.
Zadaj pytanie językowe!
Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.
Kategorie
- Baza informacji (47)
- Ciekawostki językowe (94)
- Językowe dylematy (108)
- O stronie (13)
- Odpowiedzi na pytania (178)
- Poradnik maturzysty (5)
- Tak pracujemy (11)
- Teksty publicystyczne (86)
Polub nas!
Najnowsze komentarze
Witam serdecznie, jeżeli jest to możliwe chciałbym uzyskać odpowiedź na następujące pytanie: Jaki jest zapis liczebników w nazwach własnych -…
Na podstawie uwag pozostawionych w poniższych komentarzach oraz po sprawdzeniu stanu faktycznego ciekawostka nr 4 została zmodyfikowana, ponieważ w pierwotnej…
Dwa rodzaje żeńskie (a dokładniej: niemęskoosobowe) to kobiety i psy, a dokładniej: szły i szły (te kobiety i te psy).…
„pomimo dwóch rodzajów żeńskich” Gdzie te dwa rodzaje żeńskie? Ja w Pańskich przykładach wszędzie widzę jeden. Wolański też to podkreśla:…
No ale w tym, co Pan napisał, nie ma mowy o żadnym wyjątku. Po prostu językowa logika. Skoro tak, to…
Wg gramatyki istotny dla zaliczenia rzeczownika do rodzaju jest test zaimkowy w bierniku liczby mnogiej. Tylko rzeczowniki męskoosobowe mają tam…
Żebym miał jasność, proszę mi powiedzieć, czy wg Pana dobrze to interpretuję. Napiszemy: kobieta i psy szli wróżka i wilkołaki…
Hmmm… dał mi Pan do myślenia. Pozdrawiam noworocznie! :-)
Bzdura, Panie Pawle! Oto rozszerzony komentarz Wolańskiego z 2022 roku: "Orzeczenie w formie męskoosobowej obowiązuje wówczas, gdy jednym składnikiem podmiotu…
Ja bym zapisał: dobre golonki mają w U Kachny lub dobre golonki mają u Kachny :-)
Ale prof. Bańko w tej odpowiedzi mówi o nieco innej kwestii, a o tę nas interesującą jedynie delikatnie zahacza i……
Wydaje mi się, że prof. Bańko mówi co innego [linku nie podam, bo nie przejdzie, ala Pan sobie wygoogluje ;)].…
No tak, jak ktoś ustanie, to ma szczęście ;). Kachna go nie miała. To jeszcze, zakładając zapis mowy potocznej: dobre…
[…] – będą chciały. To jest casus kobiety i psy szli (choć kobiety szły i psy szły), o którym już…
Tagi
blog błędy językowe ciekawostki cytat czasownik dialogi dla autorów dziecko fleksja frazeologia historia języka imiona interpunkcja językowe dylematy język polski kultura języka liczebnik liczebniki mała litera Małgorzata Kubicz mylenie znaczenia wyrazów nazwiska nazwy geograficzne nazwy miejscowości nazwy własne odmiana nazwisk odmiana przez przypadki ortografia orzeczenie pisownia rozdzielna pisownia łączna prawo przecinek przyimek półpauza rzeczownik skrótowce składnia spójnik szkoła wielka litera zaimek zmiany znaczenia wyrazów związek rządu związki frazeologiczne
Ostatnie wpisy
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (94) – zamknięcie cyklu 29 grudnia 2024
- Wypowiedź jednego bohatera rozdzielona długimi wstawkami narratora 23 października 2024
- Złota polska wspinaczkini – to brzmi dumnie 7 sierpnia 2024
- Bariera krew–mózg – dlaczego długa kreska pomiędzy wyrazami 6 czerwca 2024
- Zmiany w ortografii 2026. Zmiana w pisowni z cząstką -bym, -byś, -by – pytanie czytelnika 28 maja 2024
- Jak zapisywać wyraz „szczerze?” wpleciony w zdanie 7 maja 2024
- Do czego służyły pozostałe wózki? Przecinek zmienia znaczenie 17 kwietnia 2024
- Nie lubię określenia „gamingowe”. Dlaczego nie po prostu „growe”? 7 kwietnia 2024
- Wydzielenie imienia przecinkiem. Kiedy jest konieczne? 21 marca 2024
- Znaki diakrytyczne w zapożyczeniach. Czy w tekstach polskich można je pomijać? 12 marca 2024
- Ten błąd językowy popełnia większość z nas 29 lutego 2024
- Jak zapisywać zwroty, w których drugie słowo ma zdyskredytować pierwsze (np. miłość i szmiłość) 20 lutego 2024
- Radczyni czy radcowa? Jak określać żonę radcy? 18 stycznia 2024
- Łanszotowanie. Udział w projekcie Onet Posty 7 grudnia 2023
- Wypowiedź wpleciona w zdanie – jak to zapisać? 23 listopada 2023
Archiwa
N | P | W | Ś | C | P | S |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Nasze nagrania
Polecane strony
- Edytom.pl – strona firmowa Tomasza Powyszyńskiego (redakcja, korekta)
- Okiem teologa – stary blog Pawła Pomianka
- Strona Marty Kwaśnickiej – blog o kulturze
- Słownik języka polskiego PWN
- Tolle.pl Księgarnia internetowa
Akurat ten temat został już omówiony na naszej stronie, więc odsyłam do konkretnego wpisu: tutaj.