• Nadzieja – nadziei, ale misja – misji. Kiedy -ji, kiedy -i

    Odmianami tego typu rządzi szalenie prosta zasada, z której nie każdy zdaje sobie sprawę. A wiem, że niektóre osoby nad każdym tego typu słowem muszą się sporo nagłówkować. Choć dziś i tak jest dobrze, bo akurat w tej sprawie można liczyć na program Word. Ale by życie raz na zawsze stało się prostsze (przynajmniej w tej kwestii), wystarczy zapamiętać poniższe […]

  • Ech! te deklinacje. O nauce polskiej mowy

    Uczenie dziecka poprawnego języka doskonale pokazuje, jak trudna jest polszczyzna. Rozmowa, którą odbyłem ostatnio z moją dwuipółletnią córką, dobrze to unaocznia. Jednym z podopiecznych mojej Żony na warsztatach terapii zajęciowej jest niejaki pan Dulęba, o którego (obok innych osób) Julia ma codziennie zwyczaj wypytywać. Pan Dulęba stał się również jednym z bohaterów Julkowych zabaw. Ostatnio, mówiąc o nim, użyła formy […]

  • Nie wystarczy powtarzać wyuczone słowa/wyuczonych słów

    Otrzymaliśmy wczoraj następującą korespondencję: Witam i pozdrawiam. Jestem korektorką. Trafiłam na zdanie, które nie tylko dla mnie jest niewiadomą. Rozpisałam nieomalże ankietę pośród co bardziej kumatych znajomych – i zdania są podzielone. Ba! Napisałam do bloga o j. polskim i dostałam odpowiedź „nie potrafię udzielić jednoznacznej odpowiedzi”… „*Nie wystarczy powtarzać (wyuczone słowa), żeby móc rozmawiać z Bogiem*”. „Wyuczone słowa” czy […]

  • Teraz można „polubić” konkretny wpis na JD

    Od wczoraj na Językowych Dylematach uruchomiliśmy znacznik „Lubię to” przy każdym wpisie, który jest publikowany na stronie. Do tej pory można było polubić wyłącznie cały serwis. Teraz można już – każdy konkretny wpis, niezależnie od tego, czy ktoś subskrybuje nas na Facebooku, czy nie. Na stronie głównej znacznik znajduje się na górze, pod tytułem, na podstronie danego wpisu jest umieszczony […]

  • Ogródki działkowe imienia czy imieniem Konopnickiej

    Oto pytanie, jakie mailowo zadał nam wczoraj p. Maksymilian: Jak należy pisać: – Ogródki działkowe imienia M. Konopnickiej czy – Ogródki działkowe imieniem M. Konopnickiej. Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN nie pozostawia w tej kwestii wątpliwości. Pod hasłem imię znajdujemy m.in. taką informację: coś imienia (nie: imieniem) kogoś, czegoś: Szkoła imienia (nie: imieniem) Bolesława Prusa. Fundacja imienia (nie: imieniem) Fryderyka […]

  • Sesja zdjęciowa dla Językowych Dylematów

    Jak zapewne zauważyli stali użytkownicy bloga, zazieleniło się u nas ostatnio. Przy artykułach są bowiem publikowane zdjęcia plenerowe z sesji związanej z tematyką bloga. Zainteresowanym proponujemy obejrzenie prezentacji multimedialnej ukazującej sesję zdjęciową… i nie tylko. Na końcu prezentacji można się przekonać, że nie brakuje nam poczucia humoru i spojrzenia z dystansem także na kwestie językowe (Objaśnienia 😉 rozpoczynają się dokładnie […]

  • Czy można napisać «miałem 20 kilka lat»?

    Miałem dziś omówić kwestię pisowni nazw świąt (bo na czasie), ale nocą pojawiło się na naszej stronie pytanie z prośbą o potraktowanie priorytetowe. Witam, czy pisownia: „Miałem 20 kilka lat” jest poprawna? Czy też konieczny jest zapis słowny – dwadzieścia kilka? Sprawa jest bardzo pilna, więc za szybką odpowiedź zapewniam wdzięczność po siódme pokolenie 🙂 Pozdrawiam, M. Co ciekawe, żaden […]

  • Problemik zdrobnionek

    Korzystając z języczka, warto na tę kwestyjkę zwrócić baczną uważkę. Sam nie zamierzam wiele się rozpisywać, ale raczej zaproponować kilka przykładzików używanka zdrobnionek. A żeby problemik uwypuklić, to co pochodzi ode mnie, też jest troszeczkę zdrobnione. Na dobruśki począteczek kapitalny demotywatorek. Rozumiem, że autentyczek. O ile wiem, programy kulinarne brylują we wszelkiego rodzaju zdrobnionkach:

  • «Piękne jasne włosy» czy «piękne, jasne włosy»

    Wracam dziś do interpunkcji. I od razu kwestia ciekawa i sprawiająca trochę kłopotów. Autorzy książek, które mam przyjemność redagować, mają bardzo często problem z tym, czy pomiędzy kilkoma przymiotnikami stojącymi przed rzeczownikiem powinni postawić przecinek. Dziś omawiam kwestię krótko, na jednym przykładzie. Ale zapewne do tego frapującego tematu będzie okazja wrócić. Zanim przystąpimy do rozstrzygnięcia dylematu zawartego w tytule, jedno […]

  • Skróty nazw kodeksów

    W poprzednim wpisie podjęliśmy temat nazw spółek. Jako że tekst miał okazję przeczytać mój znajomy prawnik, zadał mi następujące pytanie na podobny temat: Jest taka ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych i jakby chcieć użyć skrótu to będzie to „KSH”, „Ksh”, „k.s.h.” czy może jeszcze inaczej. Odpowiadając, sięgam do informacji o identycznym tytule jak niniejszy wpis […]

  • «Spółka» czy «spółka» z ograniczoną odpowiedzialnością?

    Niedawno, odpowiadając na pytanie p. Piotra, pisałem o pisowni skrótów od nazw spółek. Po przeczytaniu odpowiedzi, Czytelnik zadał nam jeszcze jedno pytanie dotyczące pisowni nazwy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Oto ono: Proszę pozwolić, że jeszcze podrążę temat: Jak językoznawcy to widzą. Czy lepiej Lpp Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy Lpp spółka z ograniczoną odpowiedzialnością? Na podobne pytanie na stronach Poradni […]

  • Przecinki i imiesłów zakończony na -ąc

    Tę sprawę omawiałem już dość dokładnie, jest jednak bardzo interesująca (i często można znaleźć w różnego rodzaju tekstach błędy z nią związane). Poza tym natknąłem się niedawno na ciekawy fragment w książce Piszemy poprawnie. Wydana przez PWN publikacja Piszemy poprawnie to ta na zdjęciu (zresztą pisałem już o niej nieraz). Natomiast osoba trzymająca książkę to – jak każdy się pewnie […]

  • Przecinek przed itp. oraz itd. Czy stawiać?

    Często w różnorodnych tekstach, zwłaszcza w internecie, można spotkać się ze stawianiem przecinka przez itd. oraz itp. Zazwyczaj jest to jednak błąd. Przecinka przed itp. oraz itd. nie należy stawiać z dwóch powodów. Po pierwsze podpowiada to logika zdania i funkcja, jaką te skróty pełnią w zdaniu. Po drugie również po rozwinięciu skrótów do i tym podobne lub i tak […]

  • Spółki i skrótowce

    Kilka dni temu na naszej stronie pan Piotr zadał następujące pytanie: Mam dylemat czy zapisywać Lpp SA czy LPP SA jak jest w KRS. Prawda jest taka, że w KRS wszystko jest drukowanymi literami… A przy spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jak będzie? „OSKROBA” Sp. z o.o. jak jest w KRS czy jednak Oskroba sp. z o.o. A może Oskroba Sp. […]

  • Studio i radio – dlaczego niektórzy nie odmieniają?

    Niedawno na naszym profilu na Facebooku pan Łukasz zadał następujące pytanie: Mam pytanie dotyczące odmieniania słów: studio i radio. Z tego co znalazłem w internetowych słownikach, są to wyrazy odmienne. Często jednak (zwłaszcza w telewizji) słyszę – powracamy do studio, porozmawiamy o tym w studio. Skąd ta moda na nieodmienność tego wyrazu? To samo tyczy się radia. Wyrazy radio i […]

  • Rów – w rowie, cudzysłów – w cudzysłowie!

    Cudzysłów służy do wyodrębniania przytoczonych cudzych słów i wypowiedzi albo wyrazów o specjalnym znaczeniu. Stosujemy go przy cytowaniu wyrazów, powiedzeń lub zdań, tytułów, określeń specjalnych. Za jego pomocą możemy również wyodrębniać wyrazy lub zwroty użyte przenośnie i ironicznie. W tekstach o różnym charakterze jego zastosowanie sprawia autorom wiele problemów. Jego niewłaściwe zastosowanie świadczy o nieznajomości słownictwa i niestaranności w operowaniu […]

  • Przecinek przed to

    Przeglądając książki, czytając artykuły i zastanawiając się nad tekstami, które sam piszę lub poprawiam, stwierdziłem, że warto omówić kwestię: kiedy przed to stawiamy przecinek. Zasada jest tutaj stosunkowo prosta. Przecinek postawimy przed to wówczas, gdy to rozpoczyna nowe zdanie. Natomiast kiedy wyrażenie zamyka się w granicach jednego zdania – przecinka nie potrzeba. Dodam jednak od razu, że dla zaznaczenia pauzy […]

  • Językowe Dylematy skończyły rok

    Serwis Językowe Dylematy ruszył 1 września 2010 r. Dokładnie 5 września opublikowaliśmy notkę wstępną i zaczęliśmy promować blog. Dziś, po roku, chciałbym podsumować ten okres. Patrząc na początkowe założenia, mogę powiedzieć, że na pewno blog był przez ostatni rok tym, czym miał być od początku: Dostarcza wiedzy o poprawnym używaniu języka polskiego, przy zastrzeżeniu, że nie jest to ani słownik, […]

  • Zarządzać i kontrolować doświadczenie/doświadczeniem. Jak napisać?

    Niedawno na naszej stronie poruszono następującą kwestię: Mam pytanie dotyczące poniższego fragmentu zdania… „(…) zarządzać i kontrolować doświadczenie / doświadczeniem” Który z czasowników w tym przykładzie powinien narzucać formę rzeczownikowi. Czy ten pierwszy czy ten sąsiadujący bezpośrednio z rzeczownikiem? Jak brzmi zasada ogólna? Jest to kolejne pytanie, które dotyczy kwestii związku rządu. Gdyby przyjrzeć się wszystkim pytaniom zadawanym na Językowych […]

  • Jak pisać dialogi? Praktyczne porady

    Praca nad redakcją książek podsunęła mi pomysł na tekst, który może się bardzo przydać osobom chcącym pisać i wydawać to, co napiszą. Chciałbym, korzystając ze znakomitego poradnika „Edycja tekstów” Adama Wolańskiego, podać dziesięć cennych rad, które dotyczyć będą technicznej strony tworzenia dialogów. 1. Wypowiedzi dialogowe każdego bohatera zaczynać się powinny od nowego wiersza z wcięciem akapitowym i z tzw. pauzą […]

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  3. Nazwy sakramentów poza Eucharystią piszemy małą literą. Na zaproszeniu wolno nam pewnie napisać ze względów uczuciowych wielką literą, ale i…

  4. Witam, napisalam w zaproszeniu: zapraszam na bierzmownie mała litera slowo bierzmowanie, czy to straszne "fo pa"? Pozdrawiam :)

  7. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  8. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  9. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  10. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  13. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  15. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

Archiwa

kwiecień 2024
N P W Ś C P S
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930  

Nasze nagrania

Polecane strony