• Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (77)

    Dopełniacz od wyrazu cukinia to cukinii. Przynajmniej w świetle obecnych reguł ortograficznych. W tych wyrazach, których zakończenie wymawiamy w mianowniku jako [-ńja], piszemy w dopełniaczu -nii.

  • Wyraz pocisnąć. Co oznacza?

    Na stronach sjp.pwn.pl jak co roku trwa konkurs na Młodzieżowe Słowo Roku. A ja, korzystając z okazji, chcę wrócić do wyrazu wyróżnionego w plebiscycie z roku 2017 – mianowicie: pocisnąć. Znam bowiem ten wyraz w całkowicie innym znaczeniu od przedstawionego. W Galerii Młodzieżowych Słów Roku PWN czytam następującą definicję: Znaczy tyle, co posłużyć się celną ripostą, zgasić kogoś swoim komentarzem. […]

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (76)

    Czy wiesz, że powiemy mieszkam (gdzie?) w domku jednorodzinnym, kawalerce, ale zamieszkuję (co?) domek jednorodzinny, kawalerkę? Te konstrukcje oznaczają to samo, lecz druga ma wyraźnie urzędowy charakter.

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (75)

    Wbrew pozorom cię i ciebie nie można używać zamiennie. W pozycji nieakcentowanej zawsze piszemy cię. Przeczytaj wszystkie ciekawostki językowe, które przygotowaliśmy.

  • Wielka litera w zaimkach przy content marketingu

    W pewnej zamkniętej grupie na Facebooku dla redaktorów i korektorów wziąłem kiedyś udział w zażartej dyskusji na ten temat. Okazało się bowiem, że część redaktorów używanie wielkiej litery w zaimkach Cię, Ty, Tobie w content marketingu, w artykułach, a nawet w dyskusjach w mediach społecznościowych uważa za błąd językowy. Punktem wyjścia było właściwie to, że Ty pisane wielką literą staje […]

  • Konwencje zapisu liczb

    W różnych typach publikacji stosuje się różnorodne konwencje zapisu liczb – zapis słowny, słowno-cyfrowy i cyfrowy. Poniżej kilkanaście wybranych zasad z Jak pisać i redagować Ewy Wolańskiej, Adama Wolańskiego i współautorów (s. 68nn), które wydają się szczególnie przydatne na co dzień. W tekstach poetyckich wszystkie liczby zapisuje się słownie. W tekstach beletrystycznych zaleca się stosować zapis słowny wszystkich liczb odnoszących […]

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (74)

    Czy wiesz, że ucha są w kłódkach, torbach, siatkach, dzbanach, igłach, czyli wszystkich rzeczach z częściami w kształcie łuku, prostokąta lub pętli (zwykle będących uchwytami), natomiast czapka z klapkami opuszczanymi po bokach ma już uszy?

  • Typy odmiany nazwisk zakończonych na -o

    Prosty schemat tego, jak w liczbie pojedynczej odmieniają się nazwiska męskie zakończone na -o.

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (73)

    Czy wiesz, że poprawnie powiemy dopisałem się już na listę, a nie do listy? Podobnie należy mówić w porównaniu z nim, a nie w porównaniu do niego.

  • Liczebnik oboje. Wybór formy orzeczenia

    W tym artykule chcę się skupić na kolejnej kwestii dotyczącej formy oboje, a mianowicie – odmiany wyrazów, z którymi ten liczebnik występuje, oraz wyboru formy orzeczenia. Zależą one od znaczenia wyrazów, do których liczebnik się odnosi.

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (72)

    Czy wiesz, że choć słowniki notują formy: czwarci, piąci, szóści, siódmi, dziewiąci, dziesiąci, jedenaści, dwunaści itd., to generalnie nie notują formy óśmi? Prof. Bańko w poradni językowej PWN sugeruje zresztą, że jeśli już, to nie powinno być óśmi, tylko raczej… ósmi.

  • Na VHS-ie czy w VHS-ie?

    Najczęściej mówimy, że obejrzeliśmy film "na VHS-ie", co prawdopodobnie jest skrótem od "na kasecie VHS". Jak ma się sprawa ze sformułowaniem "w VHS-ie"? (Tj. w Video Home Systemie.) Czy jest ono poprawne od strony językowej?

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (71)

    Czy wiesz, że wbrew utartej opinii zdania w polszczyźnie wolno zaczynać od spójnika lub zaimka (np. Ale…, Że…, Więc…)? Ich użycie na początku zdania jest poprawne zazwyczaj wtedy, gdy pozwala nawiązać do wcześniejszej wypowiedzi.

  • Zarażony czy zakażony? Sprawdź poprawne nazewnictwo!

    W mediach mówi się zarówno o zarażonych, jak i o zakażonych. Jaka jest poprawna terminologia? Czytaj dalej, aby nie popełnić błędu.

  • „Stan zagrożenia epidemicznego” czy „stan zagrożenia epidemiologicznego”?

    Czy powinno się mówić "stan zagrożenia epidemicznego" – taka forma teraz zdaje się dominować, nawet bezwzględnie dominować – czy raczej "stan zagrożenia epidemiologicznego"?

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (70)

    Czy wiesz, dlaczego przymiotnik od nazwy Szwecja, to szwedzki a nie szwecki? Jest tak, ponieważ przymiotnik nawiązuje do… innej nazwy tego kraju. Wedle współczesnych ustaleń piszemy ach, choć aha; och, choć oho; uch, choć uhu; za to zapisując ech, możemy wybrać również zapis eh przez samo h

  • Ucha, fochy, tarapaty – recenzja

    W kolejnej godnej uwagi publikacji PWN-u Agata Hącia pisze o języku z pasją i humorem.

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (69)

    Imię Kobe [czyt. Kobi] możemy odmieniać na dwa sposoby. Wielki słownik ortograficzny (wyd. 2016) dopuszcza dwie formy odmiany w przypadku wielu imion anglosaskich zakończonych na -e czytane jako [i]. I tak imię to możemy odmieniać zarówno bezapostrofowo: Kobego, Kobemu, z Kobem, jak też z apostrofami: Kobe’ego, Kobe’emu.

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (68)

    Czy pamiętasz, że… piszemy święta Bożego Narodzenia, nie Święta Bożego Narodzenia; Wigilia to 24 grudnia, a wigilia to uroczysta kolacja, którą w tym dniu przygotowujemy; Sylwester to 31 grudnia, a sylwester to zabawa urządzana tego dnia (w Sylwestra idę na sylwestra do znajomych); Nowy Rok to 1 stycznia, a nowy rok to cały rozpoczynający się rok 2020?

  • Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (67)

    Inspiracją do opracowania poniższych ciekawostek była dla mnie ponownie książka Łukasza Mackiewicza, właściciela eKorekta24.pl, pt. 497 błędów (oprac. ciekawostek: Paweł Pomianek). 1. Czy wiesz, że… miejscownik nazwiska Smith brzmi – w zależności od wymowy – po prostu Smicie albo Smisie? 2. Czy wiesz, że… istnieją trzy grupy nazwisk, których w polszczyźnie nie odmieniamy? Pierwsza to nazwiska kończące się na -u, […]

Strona dla każdego, dla kogo sposób, w jaki się wyraża czy w jaki pisze, jest ważny, jak również dla tych, którzy mają jakiś językowy dylemat i nie wiedzą, gdzie mogą znaleźć jego rozwiązanie. Piszcie do nas, a my na pewno w tym pomożemy. Paweł PomianekAutorami tekstów na stronie są Paweł Pomianek, gospodarz i właściciel serwisu, oraz jego współpracownicy.

Zadaj pytanie

Znajdź nas na Facebooku

Archiwa

Grudzień 2020
N P W Ś C P S
« Lis    
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  

Nasze nagrania