Niedawno otrzymałem następujące pytanie:
Jak (i czy) odmienić portugalskie imię i nazwisko Duarte Brandão?
Temat jest o tyle trudny, że polskie słowniki bardzo rzadko zajmują się kwestią nazwisk portugalskich. Niemniej, należy tutaj zastosować uwagi ogólne dotyczące odmiany imion i nazwisk.
Co do nazwiska warto pamiętać o tym, że:
Pewnym ułatwieniem dla piszących może być możliwość nieodmieniania niektórych nazwisk, dopuszczalna, gdy nazwisko zostanie poprzedzone imieniem lub rzeczownikiem pospolitym (np. minister, prezydent). Możliwość taka dotyczy głównie nazwisk zakończonych na -e, -o oraz akcentowanych na ostatniej sylabie. (Źródło: PWN, zasady pisowni)
W tym przypadku trzymałbym się tego konsekwentnie, ponieważ o jest poprzedzone inną samogłoską, w dodatku z akcentem. Teoretycznie da się to odmienić, ale…
Skoro jednak zdecydujemy się pozostawić nieodmiennym nazwisko, to należy – zgodnie z podaną regułą – odmieniać imię. Odmiana imienia Duarte jest taka sama, jak w przykładach podanych w zasadach na stronie PWN, tutaj: Duarte, Duartego, Duartemu, o Duartem, czyli np.:
Nie ma dziś na boisku Duartego Brandão.
W duecie z Duartem Brandão.
Oczywiście, zgodnie z podaną wyżej regułą, to imię również można pozostawić nieodmienione. Ale wówczas imię i nazwisko trzeba by zawsze poprzedzić rzeczownikiem.
Nie ma dziś na boisku piłkarza Duarte Brandão.
To wydaje się dużo bardziej karkołomne i niezgrabne niż odmiana imienia.
– Paweł Pomianek
