Urząd Skarbowy czy urząd skarbowy. O pisowni nazw urzędów

Pisownia nazw urzędów jest jedną ze szczególnie ciekawych kwestii na terenie języka polskiego, bo inaczej napiszemy, że wszyscy pracownicy urzędu skarbowego to szubrawcy, a inaczej, że pracownicy Trzeciego Urzędu Skarbowego w Pcimiu Dolnym wciąż okradają przedsiębiorców.

Właściwie po tym, co napisałem, sprawa wydaje się już prosta. Ogólne nazwy urzędów – urząd gminy, urząd miasta, urząd skarbowy, urząd stanu cywilnego, urząd pracy – piszemy małą literą. Jednak, gdy chcemy napisać o konkretnej jednostce, wszystkie człony nazwy piszemy dużymi literami, np. Drugi Urząd Skarbowy w Rzeszowie, Urząd Miasta Lublina, Urząd Gminy Krasne itd.

Tyle że to nie wszystko. Trzeba dodać, że gdy piszemy nazwy urzędów jednostkowych zapis jest zawsze dużymi literami. Np.: Urząd Antymonopolowy, Urząd Patentowy, Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich.

Zajrzyj też do słownika ortograficznego PWN, z którego skorzystałem przy wpisie:
http://so.pwn.pl/lista.php?co=urz%B1d

Wpisy o użyciu wielkiej i małej litery:
Wielka litera
Mała litera


17 odpowiedzi do „Urząd Skarbowy czy urząd skarbowy. O pisowni nazw urzędów”

  1. Jakub T.

    W kwestii interpunkcji – nie stawiamy przecinka po formule 'pozdrawiam’. Odsyłam do dowolnego słownika interpunkcyjnego.
    Pozdrawiam
    Jakub

    • Paweł Pomianek

      Szanowny Panie,

      myli się Pan. Tej kwestii – jak pisze w poradni językowej PWN prof. Mirosław Bańko – nie regulują ostatecznie żadne przepisy (zob. tutaj).

      Wpis konkretnie o Pozdrawiam znajdzie Pan natomiast tutaj. Prof. Bańko jednoznacznie wybiera jako optymalną opcję z przecinkiem.

      Czy potrafiłby Pan na swoją obronę zacytować odnośny przepis choćby z jednego spośród „dowolnych” słowników interpunkcyjnych?

      Pozdrawiam,
      Paweł Pomianek

  2. Uczeń

    Chciałam Pana zapytać o poprawną formę odmieniania skrótu ZUS. Spotkałam się z tym na konkursie polonistycznym. Można napisać ZUS-ie czy ZUSie ? Czy PKO jest odmienne?

  3. Marta S.

    Wielkie DZIĘKUJĘ (to wynika ze względów uczuciowych – jestem baaaardzo WDZIĘCZNA za pomoc :-D).
    Wrócę tutaj pewnie niebawem 🙂
    Pozdrowienia,
    Marta

  4. Marta S.

    Witam, pracuję nad jedną książką, w której pada zdanie:
    „Dostałam pracę w Domu Pomocy Społecznej Dla Dzieci Upośledzonych.”
    Nie ma konkretnej nazwy tego domu opieki, nie wiem, czy traktować to jako nazwę własną? Zastanawiam się, czy nie powinno być tak:

    domu pomocy społecznej dla dzieci upośledzonych

    Proszę o pomoc w rozstrzygnięciu kwestii.
    Marta

    • Paweł Pomianek

      Szanowna Pani,

      właściwie obydwa zapisy są do obrony, ale jednak bardziej naturalny byłby zapis małymi literami. Proszę skonsultować to z autorem, zapytać, dlaczego używa wielkich liter, czy to w jej zamyśle konkretna nazwa własna.

      Pozdrawiam,
      Paweł Pomianek

      • Marta S.

        Dziękuję za pomoc. Skonsultowałam to z autorem, który twierdzi, że to jest właśnie pełna nazwa tego ośrodka (o którym mowa jest w powieści). Hmmm, no nie wiem teraz, autor zgadza się na zmianę zapisu: małymi literami, ale skoro jest to pełna nazwa, to może po prostu zostawić ów zapis tak jak jest? Hm…

        I jeszcze jedno zdanie: Na to spotkanie przyjeżdzali ludzie z Zarządu, Urzędu Miasta czy innych instytucji.
        Oczywiście, że od razu korci mnie, aby zmienić Urząd Miasta na urząd miasta, Zarząd na zarząd. Staram się pamiętać o tej ogólnej zasadzie, ale chyba powinnam też pamiętać, że jest to powieść (autor nie do końca jest świadomy, dlaczego zdecydował się na taki a taki zapis), z której wynika, że akcja toczy się w niewielkim mieście i rzeczywiście może lepiej zostawić owe wielkie litery, gdyż nazwy odnoszą się do konkretnych obiektów – do tego jednego Urzędu Miasta w tym niewielkim mieście… hmm, a może już zaczynam świrować… 😀

        • Paweł Pomianek

          Myślę, że można zostawić wielką literą, aczkolwiek bardziej naturalnie w przypadku nazwy ogólnej, zwłaszcza gdy jest to instytucja niejednostkowa, wygląda jednak mała litera. Zwłaszcza że to powieść i nie trzeba stosować form wynikających ze względów uczuciowych.

    • Paweł Pomianek

      Obie wersje są poprawne. Ważne tylko, by konsekwentnie trzymać się jednej z nich w danym tekście.

      Warto dodać, że zapis od wielkiej litery oznacza, że zapisujemy Urząd jako skrót od jego pełnej, oficjalnej, nazwy.

  5. Ola

    Prosto i konkretnie dzięki! Dla mnie zawsze najciekawsza była pisownia nie tylko urzędów, ale i urzędników. Jak zwykle bywa to z wielkimi literami…mamy skłonności do przesady 🙂

  6. Paweł Pomianek

    Jeśli są to określenia ogólne, należy je pisać małą literą: rada gminy, skarbnik gminy, sekretarz gminy.

  7. sylwia

    Piszę prace magisterską i mam problem. Nie wiem jak napisać RADA GMINY, SKARBNIK GMINY, SEKRETARZ GMINY. Jaką literą sie je pisze? Małą czy dużą. Prosze o pomoc/ np. Kadencja rady gminy trwa 4 lata. Nie pisze o konretnej radzie tylko ogólnie. Jak to powinno byc napisane?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

styczeń 2011
N P W Ś C P S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

Nasze nagrania