Typy odmiany nazwisk zakończonych na -o

Ten temat omówiłem niemal dokładnie dwa lata temu w artykule Odmiana nazwisk (i niektórych imion) męskich zakończonych na -o, ale nie tak dawno w książce Ucha, fochy, tarapaty Agaty Hąci (przeczytaj recenzję) trafiłem na skrótowy, łatwiejszy do przyswojenia schemat rodzajów odmian takich nazwisk.

Wartością tego opracowania jest to, że autorka podaje przykłady rzeczowników pospolitych, które odmieniają się tak samo, jak poszczególne typy nazwisk, co sprawia, że o wiele łatwiej wszystko zapamiętać i w razie potrzeby skojarzyć.

Dodam, że to, co przedstawiam poniżej, wyciągam z większego schematu w książce autorki, który ma ambicję przedstawienia całej palety sposobów odmian (jest ich 7) nazwisk męskich w liczbie pojedynczej. Można go znaleźć we wspomnianej publikacji na stronie 133.

Oto prosty schemat tego, jak w liczbie pojedynczej odmieniają się nazwiska męskie zakończone na -o:

1. Nazwiska słowiańskie zakończone w wymowie na -o po spółgłosce miękkiej, np. Cyzio, Puzio, odmieniają się jak rzeczowniki rodzaju męskiego typu wujcio, misio.

2. Wszystkie nazwiska niesłowiańskie zakończone w wymowie na -o, np. Picasso, Canaletto, Pirandello, odmieniają się jak rzeczowniki rodzaju męskiego typu profesor, więzień.

3. Nazwiska słowiańskie zakończone w wymowie na -o po spółgłosce twardej, np. Kościuszko, Lubaszenko, Kliczko, Fredro, Srebro, Lato, Szydło, Podsiadło, odmieniają się jak rzeczowniki rodzaju żeńskiego typu matka, kara, łata, skała.

Rzecz jasna nazwiska żeńskie zakończone na -o w polszczyźnie się nie odmieniają.

Po więcej szczegółów sięgnij do artykułu Odmiana nazwisk (i niektórych imion) męskich zakończonych na -o. Jest kilka niuansów, których powyższy schemat nie uwzględnia, a które w tamtym artykule zostały wskazane.

– Paweł Pomianek


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

czerwiec 2020
N P W Ś C P S
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930  

Nasze nagrania