Miesiąc: grudzień 2013

• 30 grudnia 2013

  Chełminianie czy chełmnianie

  Pan Remigiusz zadał bardzo interesujące i rozwinięte pytanie: Szanowni Państwo, jestem mieszkańcem miasta leżącego w województwie kujawsko-pomorskim, które nazywa się Chełmno. Od kiedy pamiętam, mieszkańcy naszego miasta byli określani jako „chełminianie”. Panie były „chełminiankami”, panowie „chełminianami”. Klub piłkarski to CHEŁMINIANKA Chełmno, nasze miasto jest stolicą Ziemi Chełmińskiej, jest położone na Pojezierzu Chełmińskim. Ulice w okolicznych miastach prowadzące w kierunku naszego […]

• 22 grudnia 2013

  Święta Teresa z Avila czy z Avili

  Jako katolik (ponadto z wykształcenia nie tylko polonista, lecz także teolog) zawsze w okolicach Świąt staram się rozstrzygnąć jakiś dylemat językowy mniej lub bardziej związany z religią. Dziś parę słów o tym, skąd dokładnie pochodziła Teresa Wielka. Jednym zdaniem, dla przypomnienia (lub informacyjnie): św. Teresa Wielka to hiszpańska karmelitańska mistyczka żyjąca w XVI wieku, ważna postać, odnowicielka dyscypliny i życia […]

• 15 grudnia 2013

  Czy słowo maraton jest nadużywane? Moda językowa

  Kilka dni temu p. Jakub napisał do nas w następującej sprawie: W mediach bardzo często używany jest wyraz „maraton” w kontekście różnych imprez charytatywnych. Często tym „maratonem” jest określane pokonanie dystansu rzędu kilkuset metrów i to niekoniecznie biegnąc. Czy jest to błąd czy też należy uznać, że wyraz ten ewoluował i odnosi się już nie tylko do biegu na dystansie […]

• 9 grudnia 2013

  Nadwerężyć czy nadwyrężyć

  Obydwie wymienione w tytule formy są dziś uznawane za poprawne, ale jedna z nich jest bardziej uzasadniona historycznie i dłużej obecna w polszczyźnie. Wyraz ten został pierwotnie zapożyczony z języka ukraińskiego, mając formę nadweredzić. Miał on też inne znaczenie – ‘nadpsuć’. Pod wpływem gwarowym czasownik ten został zniekształcony do formy nadwerężyć, która weszła następnie do normy ogólnej polszczyzny. Z czasem […]

• 4 grudnia 2013

  Człon, którego się w zdaniu domyślamy

  Pan Jan napisał do nas następującego maila: Kłaniam się, W Poradniku interpunkcyjnym Edwarda Polańskiego (wydanie I, luty 2010) wyczytałem informację, którą trudno mi zrozumieć i wyjaśnić. Proszę o pomoc. W 2. (rozdziale) PRZECINEK W ZDANIACH BEZ UŻYCIA SPÓJNIKA w (punkcie) 2.1.2 W zdaniu pojedyńczym lub jego równoważniku (str. 67) autor pisze: W takich wypowiedzeniach przecinkami oddzielamy jednorodne części zdania: i […]