Strona główna » Baza informacji » Strona 3
Baza informacji
-
Użycie łącznika
Często można się spotkać z nadużywaniem łącznika. Innym razem znów tu gdzie stać on powinien – wcale go nie ma. Zacznijmy jednak od tego, czym w ogóle jest łącznik i czym różni się on od półpauzy, z którą często jest mylony. Mówiąc najkrócej łącznik (inaczej dywiz) jest znakiem ortograficznym. Kiedy go zabraknie, gdy zamiast go postawić wyrazy rozdzielimy lub – […]
-
Pisownia łączna i rozdzielna cząstek -by, -bym, -byś
Oto czwarty i ostatni (przynajmniej na razie) wpis bazowy dotyczący pisowni łącznej i rozdzielnej. Tym razem zajmiemy się często używanymi, a sprawiającymi nam niejednokrotnie trudności zakończeniami wyrazów z cząstkami -by, -bym, -byś etc. Tradycyjnie zaczniemy od tych przypadków, gdy wyrazy z ww. cząstkami piszemy łącznie, a następnie przejdziemy sytuacji, gdy piszemy je rozdzielnie. Pisownia łączna cząstek -by, -bym, -byś z […]
-
Wyrazy z przedrostkami
Dziś akurat nasz temat jest wyjątkowo łatwy, bo obowiązuje tutaj tylko jedna zasada: wyrazy z przedrostkami piszemy łącznie. Nie pozostaje nam więc nic innego, jak wymienić owe przedrostki oraz wskazać jeden wyjątek. Za e-słownikiem języka polskiego dopowiedzmy (właśnie użyłem przedrostka do-) jeszcze, że przedrostek to «cząstka słowotwórcza wyrazu znajdująca się przed jego rdzeniem lub jedna z paru cząstek poprzedzających rdzeń […]
-
Połączenia z liczebnikami „pół” i „ćwierć”
Liczebniki „pół” oraz „ćwierć” piszemy łącznie, gdy są one elementami wyrazu złożonego. W kilku innych wypadkach piszemy je jednak rozdzielnie. Na początek zajmijmy się liczebnikiem „pół”. O liczebniku „ćwierć” będę jedynie wzmiankować na końcu, ponieważ zasady jego pisowni są bardzo podobne do częściej używanego – „pół”. Pisownia łączna liczebnika „pół” „Pół” piszemy łącznie z następującym po liczebniku wyrazem, gdy jest […]
-
Pisownia łączna i rozdzielna partykuły „nie”
Dziś kolejny wpis bazowy. Zajmiemy się pisownią partykuły „nie”. Najpierw podam przypadki, kiedy piszemy ją łącznie z wyrazem następującym po niej, a potem wskażę te sytuacje, gdy należy ją napisać osobno. Pisownia łączna partykuły „nie”: z rzeczownikami (np. niemuzułmanin, nieteolog); z przymiotnikami (np. niestary, niekochany) – w przypadku przymiotników rozpoczynających się dużą literą stosujemy dywiz (np. nie-Szekspirowski, nie-Boży);
-
Mała litera
Zanim wskażę konkretne przykłady, kiedy rozpoczynamy wyraz małą literą, zacznijmy od uwagi – choć oczywistej, to jednak ważnej – że przede wszystkim małej litery używamy wszędzie tam, gdzie nie używamy wielkiej litery. W gruncie rzeczy wystarczy więc znać reguły dotyczące użycia tej ostatniej, by poprawnie używać również litery małej. Istnieje jednak kilka przypadków stosowania małej litery, na które warto zwrócić […]
-
Wielka litera
W kolejnych trzech wpisach zajmiemy się użyciem wielkiej i małej litery. Dwa pierwsze – będą wpisami bazowymi. Podam w nich, w jakich sytuacjach słowniki języka polskiego nakazują stosowanie wielkiej (dziś) oraz małej litery (w następnym poście). W trzecim – wskażę przykładowe sytuacje, gdy popełniamy w tym względzie błędy oraz kilka takich, które rodzą najwięcej wątpliwości. Oto wszystkie najważniejsze przypadki, kiedy […]
Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.
Zadaj pytanie językowe!
Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.
Kategorie
- Baza informacji (47)
- Ciekawostki językowe (94)
- Językowe dylematy (111)
- O stronie (13)
- Odpowiedzi na pytania (180)
- Poradnik maturzysty (5)
- Tak pracujemy (12)
- Teksty publicystyczne (87)
Polub nas!
Najnowsze komentarze
Dzień dobry, według tekstu Zasad pisowni 2026 (4.5.1): c) w niektórych formach przypominających połączenie spójnika lub przysłówka z cząstką -by,…
Nie no, pytanie jest bardzo zasadne i jak najbardziej w temacie. Zachęcam do skorzystania z ogólnych reguł dotyczących poziomów cytowania,…
A ja przychodzę z pytaniem raczej "od czapy". Domownik dostał w ramach pracy domowej z religii zadanie napisania opowiadania o…
Znalazłem stary wpis na ten temat (a ściślej mówiąc, ChatGPT mi go odkopał). Na Pani pytanie musiałbym odpowiedzieć to samo,…
[…] Polecam m.in. pokrewny dzisiejszemu omówieniu artykuł Dialogi. Wypowiedź bohatera a didaskalia – jedna czy wiele opcji? […]
Panie Martinie, oczywiście pierwszą część Pańskiej wypowiedzi rozumiem i tu, gdzie jest miejsce na opinię, się z nią zgadzam. Skupię…
Nie ma w polszczyźnie czegoś takiego jak dwie kropki w układzie poziomym; jest tylko dwukropek w układzie pionowym, ale w…
Dzień dobry, tym razem mam kłopot z zapisem niepełnej daty, a konkretnie przybliżonego roku w nagłówku listu. Czy powinno być…
Dzień dobry. Przepraszam za dłuższy czas oczekiwania na odpowiedź. Mam nadzieję, że nie jest jeszcze za późno. Jeśli jest, może…
Zarówno Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, jak i – jak rozumiem – Wielki słownik poprawnej polszczyzny (źródło) – naprawdę używają…
Bardzo ciekaww opracowanie dotyczące Orzeczenia złozonego. W punkcie 2.b jest taki wpis: Jezeli łącznikiem jest bezokolicznik w funkcji podmiotu." Nie…
„Trasa liczyła 17,3 (dziesiąte) tysiąca kilometrów”. Wydaje mi się, że kilka lat temu o tym pisaliśmy w ramach jakiegoś większego…
Liczebniki Mam problem z odmianą jednostek miar przy liczebnikach ułamkowych... Czy "Trasa liczyła 17,3 tys. km." powinno się zapisać "tysiące…
Panie Pawle, Jak widać zainteresowania nie straciłem:) Nawet zaglądałem tutaj całkiem niedawno, ale na pewno nie 18 lipca przed drugą…
Tagi
blog błędy językowe ciekawostki cytat czasownik dialogi dla autorów dziecko fleksja frazeologia historia języka imiona interpunkcja językowe dylematy język polski kultura języka liczebnik liczebniki mała litera Małgorzata Kubicz mylenie znaczenia wyrazów nauka języka nazwiska nazwy geograficzne nazwy miejscowości nazwy własne odmiana nazwisk odmiana przez przypadki ortografia orzeczenie pisownia rozdzielna pisownia łączna prawo przecinek przyimek półpauza rzeczownik skrótowce składnia spójnik wielka litera zaimek zmiany znaczenia wyrazów związek rządu związki frazeologiczne
Ostatnie wpisy
- …westchnął – kiedy narracja małą, kiedy wielką literą 9 września 2025
- Jak rozumiemy dziś termin „kochanka”? Czy słownik trafnie go definiuje? Czym go zastąpić? 15 lipca 2025
- Kiedy ów, kiedy owo, kiedy owa, owi, owe 15 kwietnia 2025
- Rewolucyjne zmiany w polskiej ortografii już za 9 miesięcy! 1 stycznia 2026 wchodzi w życie sporo istotnych nowych reguł 2 kwietnia 2025
- Czasem trzeba skasować 4 przecinki 25 marca 2025
- Jeden przecinek zmienia znaczenie. Kolejne przykłady 17 lutego 2025
- Czy odmieniamy portugalską nazwę miejscowości Batalha 23 stycznia 2025
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (94) – zamknięcie cyklu 29 grudnia 2024
- Wypowiedź jednego bohatera rozdzielona długimi wstawkami narratora 23 października 2024
- Złota polska wspinaczkini – to brzmi dumnie 7 sierpnia 2024
- Bariera krew–mózg – dlaczego długa kreska pomiędzy wyrazami 6 czerwca 2024
- Zmiany w ortografii 2026. Zmiana w pisowni z cząstką -bym, -byś, -by – pytanie czytelnika 28 maja 2024
- Jak zapisywać wyraz „szczerze?” wpleciony w zdanie 7 maja 2024
- Do czego służyły pozostałe wózki? Przecinek zmienia znaczenie 17 kwietnia 2024
- Nie lubię określenia „gamingowe”. Dlaczego nie po prostu „growe”? 7 kwietnia 2024
Archiwa
N | P | W | Ś | C | P | S |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
Nasze nagrania
Polecane strony
- Edytom.pl – strona firmowa Tomasza Powyszyńskiego (redakcja, korekta)
- Okiem teologa – stary blog Pawła Pomianka
- Strona Marty Kwaśnickiej – blog o kulturze
- Słownik języka polskiego PWN
- Tolle.pl Księgarnia internetowa
Wydaje się, że tutaj nie ma kontrowersji, ponieważ mamy do czynienia z wyrazami mającymi status odrębnego wyrazu. Tak więc muszą…