Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (7)

Zbliża się koniec miesiąca, na jego podsumowanie trzy kolejne ciekawostki językowe.

1.
Czy wiesz, że…

…takie konstrukcje jak drugi najbogatszy są uznawane za błędne? Wskazuje na to zresztą sama logika (bo albo ktoś jest najbogatszy, albo nie jest). Jest to kalka z języka angielskiego, której należy stanowczo unikać, zastępując ten zwrot takimi jak np. drugi pod względem zamożności.

2.
Czy wiesz, że…

…wyrazu derby w odniesieniu do gonitwy koni trzyletnich używamy w formie nieodmiennej, ale gdy stosujemy go na określenie meczu piłkarskiego drużyn z tego samego miasta czy regionu – odmieniamy tak samo jak rzeczownik dyby? O koniu powiemy więc, że jest zwycięzcą tegorocznego derby, a o drużynie piłkarskiej, że jest zwycięzcą tegorocznych derbów. Ta odmienna forma w odniesieniu do wyścigów konnych jest jednak dopuszczalna, ale uznaje się ją za potoczną.

3.
Czy wiesz, że…

…możesz wypić herbatę duszkiem lub jednym haustem, ale nie jednym duszkiem?

Wszystkie ciekawostki przygotowano na postawie:
Mirosław Bańko, Mały słownik wyrazów kłopotliwych, Warszawa 2003.


4 odpowiedzi do „Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (7)”

    • Mateusz Chomicki

      Teraz na myśl przyszło mi takie pytanie. Czy jeżeli sporządzimy listę dziesięciu najbogatszych ludzi, to czy potem można odnieść się do drugiej osoby na tej liście słowami „drugi z listy najbogatszych”?

      • Paweł Pomianek

        Idąc tym tokiem rozumowania, jaki proponuje prof. Bańko, to powiedziałbym, że już sformułowanie lista najbogatszych sugeruje, że jest to lista kilku osób będących ex aequo najbogatszymi ludźmi. Ciekawe swoją drogą jaką alternatywę dla tego typu określeń proponowaliby profesorowie współpracujący z PWN.

        • Mateusz Chomicki

          Też odniosłem wrażenie, że z takimi nazwami coś jest nie tak.

          Ale jak inaczej? Dziesięć osób, które mają najwyższy majątek?

          „Dziesięć najszybszych kierowców”.

          Dziesięć kierowców, którzy mają… no właśnie, co mają? Najlepsze czasy okrążeń? Przecież nie może być kilku najlepszych czasów.

          Sformułowania: x najlepszych… powinny (i zapewne są) dopuszczalne. Ale w takim razie i „drugi najlepszy” być powinny.

          Temat godny uwagi.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

marzec 2014
N P W Ś C P S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

Nasze nagrania