Autor blogu czy autor bloga

Zadaj swoje pytanie!Pani Joanna poruszyła ostatnio interesujący temat:

Szanowny Panie,

Na Pańskim blogu można znaleźć takie sformułowanie: autor blogu. Częściej się spotykam z formą „autor bloga”, która też w moim odczuciu jest przez to bardziej naturalna. Domyślam się, że nie jest ona poprawna. Pytanie moje jest zatem takie: kto i w jaki sposób określa normy dla słów takich jak blog – obcego pochodzenia, bez jasnych zasad dotyczących ich odmiany. I co jeśli większość czy też połowa użytkowników stosuje formę niepoprawną? A wygląda na to, że w przypadku słowa blog tak właśnie jest.

Pozdrawiam,
Joanna

Szanowna Pani,

Pozwoliłem sobie przytoczyć Pani e-mail w całości – z rozpoczęciem i zakończeniem – by postawić go za wzór dla innych użytkowników strony. Co do samej odmiany słowa blog – przynajmniej w mojej opinii – wnioski Pani są nieco zbyt daleko idące. To że autor blogu jest formą wzorcową, nie znaczy od razu, że wszystkie inne trzeba potępić w czambuł. Forma autor bloga nie jest potępiona przez językoznawców jako błędna. Najczęściej jest po prostu określana jako forma potoczna.

Formy potocznej wolno zaś używać w wielu miejscach: w rozmowach ze znajomymi, w e-mailach, w notkach na Facebooku czy Twitterze, a nawet we wpisach na blogu. Trudno uważać to w takich sytuacjach za błąd. Trzeba tylko zadbać, by forma obowiązująca, wzorcowa, była używana w oficjalnych pismach czy podczas ewentualnych oficjalnych, publicznych rozmów. Na naszej stronie używamy formy wzorcowej, bo gdzie jak gdzie, ale tutaj akurat wypada.

A teraz przejdźmy już ściśle do kwestii, które Panią najbardziej interesują:

Pytanie moje jest (…) takie: kto i w jaki sposób określa normy dla słów takich jak blog – obcego pochodzenia, bez jasnych zasad dotyczących ich odmiany. I co jeśli większość czy też połowa użytkowników stosuje formę niepoprawną?

Bez zbędnego wchodzenia w szczegóły, odpowiem, że normy odmiany poszczególnych słów określają wybitni językoznawcy (niekiedy Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk). Ale nie to jest tutaj najistotniejsze, a to, w jaki sposób to robią. Nie jest bowiem prawdą, że wyraz wchodzący do języka polskiego z zasady nie posiada „jasnych zasad dotyczących odmiany”. Niekiedy tak jest, ale w takich wypadkach najczęściej wyrazy przez długi czas pozostają nieodmienne, odmieniają się z apostrofem etc. W przypadku słowa blog językoznawca może stosunkowo łatwo określić, do jakiego typu odmiany ten wyraz będzie – nazwijmy to – zaklasyfikowany, biorąc pod uwagę jego budowę i znaczenie.

Tak się składa, że blog nie jest ani człowiekiem, ani zwierzęciem (np. bykiem), żeby jego dopełniacz miał brzmieć bloga. Blog to rodzaj męski nieżywotny, a regularna odmiana takowego wyrazu to właśnie: D. blogu, C. blogowi, B. blog. Z kolei w kwestii znaczenia, blog – w opinii językoznawców – powinien się odmieniać tak samo jak log – dziennik pokładowy.

Warto jednak zwrócić uwagę, co na temat wyrazu blog pisze prof. Mirosław Bańko na stronach poradni językowej PWN:

Wydawałoby się, że blog powinien się odmieniać jak log (dziennik pokładowy): logu i blogu. Choć taka forma jest rzeczywiście używana, wyszukiwarki internetowe pokazują, że częściej piszemy bloga. Może dzieje się tak przez analogię do e-maila i SMS-a, które należą do tego samego co blog kręgu pojęć związanych z nowoczesną komunikacją językową. Prawdopodobnie blog trafi do słowników jako rzeczownik dwurodzajowy, żywotno-nieżywotny. To, że nie oznacza istoty żywej, nie ma większego znaczenia. W polszczyźnie jest wiele rzeczowników żywotnych rodzajowo, a nieżywotnych znaczeniowo – w Innym słowniku języka polskiego PWN naliczyliśmy ich ponad 1000.

Ta wypowiedź profesora pośrednio odpowiada też na Pani ostatnie pytanie: co jeśli większość czy też połowa użytkowników stosuje formę niepoprawną?. Najczęściej jest tak, że forma powszechna w użyciu wcześniej czy później wchodzi do słownika. Profesor Bańko sugeruje nawet (a przynajmniej taka była jego opinia w roku 2004 – z tego czasu pochodzi cytat), że odmiana D. bloga, C. blogowi, B. bloga wejdzie do słowników jako forma podstawowa (już nie potoczna).

Paweł Pomianek


4 odpowiedzi do „Autor blogu czy autor bloga”

  1. Gustaw

    PS O niewłaściwym rozumieniu tego związku frazeologicznego pisze choćby A. Markowski w książce „Kultura języka polskiego” na s. 182.

    • Paweł Pomianek

      Szanowny Panie,
      bardzo dziękuję za stos ciekawych i cennych uwag w różnych miejscach na stronie. Co do sugerowanej poprawki, oczywiście dokonałem jej zgodnie ze wskazówką. Serdecznie dziękuję za zwrócenie uwagi.

  2. Gustaw

    Witam serdecznie!

    Napisał Pan: „To, że autor blogu jest formą wzorcową, nie znaczy od razu, że każdą inną trzeba potępić w czambuł”.
    Witam serdecznie!

    O ile mi wiadomo, wyrażenie „potępić w czambuł” można stosować tylko w odniesieniu do liczby mnogiej, jako że znaczy ono „potępić wszystkich bez wyjątku”, a nie, jak się nieraz uważa, „potępić zupełnie, całkowicie, ostro, stanowczo”.

    Można by więc poprawić inkryminowane zdanie tak: „To, że autor blogu jest formą wzorcową, nie znaczy od razu, że WSZYSTKIE INNE trzeba potępić w czambuł”.

    PS Dziękuję za ciekawy blog. Niech żyje polszczyzna!

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

sierpień 2012
N P W Ś C P S
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031  

Nasze nagrania