Jakiś czy jakichś?

W internecie często można spotkać zdania typu: Mamy tu wśród Was jakiś fanów wędkarstwa? Proszę o polecenie jakiś fajnych miejsc. Skąd to się bierze?

Źródło: unsplash.com

Sporo osób w miejscu jakichś stosuje jakiś, czego przykłady znajdują się powyżej. Zupełnie jakby ta pierwsza forma nie istniała. Pytanie brzmi: czy jest to kolejny przykład powielania błędu, który często pojawia się w przestrzeni internetowej, czy może chodzi o coś innego?

Ale zacznijmy od początku – skupmy się na teorii. Jakiś jest formą mianownika liczby pojedynczej rodzaju męskiego, a także biernika liczby pojedynczej rodzaju męskiego rzeczowników nieżywotnych. Przykład: Podobno znajdował się tam nawet jakiś zamek.

Słownik języka polskiego podaje aż trzy definicje hasła jakiś.

Pierwsza z nich mówi, że jest to zaimek nieokreślony – używany w sytuacjach, gdy mówimy o czymś bez podawania konkretów, np. Spotkałam na cmentarzu jakieś kobiety.

Druga definicja określa go zaimkiem dodawanym do określenia (w przybliżeniu) liczby, ilości lub miary, np. Zajęcia skończą się za jakiś kwadrans.

Ostatnia z nich – dopuszczalna w języku potocznym – mówi, że jest to zaimek używany w przypadku, gdy nadawca przypuszcza, że dana cecha odnosi się do czegoś lub kogoś jedynie w pewnym stopniu, np. Cała ta historia jest jakaś podejrzana.

Do omówienia pozostaje jednak kwestia jakichś. Na początek warto wspomnieć, że jest to forma dopełniacza liczby mnogiej zaimków: jaki, jaka, jakie (przykładowo: Postanowiłam poszukać jakichś informacji na ten temat) oraz biernika liczby mnogiej zaimka jakiś łączonego z rzeczownikami męskimi osobowymi (Słyszałam głośną rozmowę jakichś nastolatków), jak również miejscownika liczby mnogiej wszystkich trzech rodzajów (Nie chciał mi powiedzieć, czy tym razem też chodziło o jakichś jego znajomych).

Prof. Bańko zaproponował dość ciekawy sposób na rozróżnienie tych dwóch form. Polega on na tym, że chwilowo pomijamy końcówkę -ś, następnie wybieramy właściwą formę pytającą i teraz ponownie doklejamy pominiętą końcówkę. Przykładowo: Natknęli się na jakich sąsiadów? – Jakichś; Rozmawiali na jaki temat? – Jakiś.

Wspomniany sposób jest szczególnie pomocny w problematycznych przypadkach, gdy nie jesteśmy pewni, na którą formę tego zaimka powinniśmy się zdecydować.

Stosowanie jakiś zamiast jakichś prawdopodobnie spowodowane jest faktem, że druga forma tego zaimka bywa dla niektórych trudna do wymówienia. Poza tym poprawna pisownia jakichś również wygląda dość nietypowo, co rzeczywiście może odstraszać od używania tego wyrazu. Chociaż, tak jak wspomniałam na początku, powodem może być również zwykłe powielanie błędu, który jest dość często spotykany, zwłaszcza wśród internautów.

– Natalia Kiełb

Źródła:

https://sjp.pwn.pl/sjp/jakis;2467287.html

https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jakis-a-jakichs8416.html

https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/jakis-i-jakichs;9023.html


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

sierpień 2021
N P W Ś C P S
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031  

Nasze nagrania