Napisała do nas pani Sabina z Kanady:
Witam serdecznie z Kanady. Czy mogę prosić o pomoc? Kanada składa się z prowincji. Jak należy utworzyć przymiotnik od wyrazu prowincja? Prowincyjny czy prowincjonalny? Spotykam obie formy, np. „Władzę ustawodawczą w każdej z prowincji sprawuje parlament prowincyjny”, „Większość parków prowincyjnych w Ontario”, ale też „Prowincjonalne rządy i parlamenty”, „Prowincjonalny Park Dinozaurów”. Jak jest poprawnie?
Pozdrawiam
Sabina
Szanowna Pani,
obecnie zgodną z normami słownikowymi jest forma prowincjonalny, która – jak pisze prof. Mirosław Bańko – „w znaczeniu odnoszącym się do prowincji jako jednostki terytorialnej kraju, a także jednostki organizacyjnej Kościoła, ma długą tradycję w polszczyźnie”. Niektórzy współcześnie wysuwają jednak zastrzeżenie, że wyraz prowincjonalny ma wyraźnie negatywny wydźwięk (jako małomiasteczkowy lub np. w znaczeniu prowincjonalny gust).
Z kolei wyrazu prowincyjny nie można dziś jeszcze znaleźć w słownikach. Pozornie sposób jego utworzenia wydaje się regularny (por. wakacje – wakacyjny, komunikacja – komunikacyjny), ale z reguły taki sposób tworzenia przymiotnika dotyczy raczej wyrazów zakończonych na -acja, a nie -incja. Bardzo możliwe jednak, że z czasem forma prowincyjny wejdzie do powszechnego użytku (Pani pisze nawet, że wśród Polonii kanadyjskiej w zasadzie już weszła) i – z powodu coraz bardziej negatywnych skojarzeń związanych z tradycyjną formą – wyprze przymiotnik prowincjonalny. Obecnie jednak ciągle to ten ostatni wyraz jest obowiązujący.
W tym temacie polecam jeszcze krótki artykuł opublikowany w Poradni Językowej PWN:
prowincjonalny
Paweł Pomianek
Niektórzy mówią, że to wałęsizm 🙂
„W tym temacie” to błąd. Proszę zajrzeć do WSPP.
Jak będziecie Państwo poważnie traktować WSPP to zaprowadzi Was to na manowce. Liczba zaleceń i opinii wyssanych z palca jest tam porażająca.