Wyobraźcie sobie, że przed tym dylematem stanąłem jeszcze u początków pracy redaktorskiej (lata temu) i przez długi czas nie potrafiłem sobie z nim poradzić. Dziwne, nie? Zwłaszcza że obie formy – tak na pierwszy rzut oka – grają.
Rozwiązanie przyszło kilka lat później przy okazji podobnego pytania o związki liczebnika z orzeczeniem imiennym – zadanego na stronie Językowe Dylematy. A kilka to przecież również liczebnik, tyle że nieokreślony. Nie będę wchodził w szczegóły tamtego wpisu, odsyłając do niego: Pytanie o związki wyrazowe z przymiotnikami. Liczebnik z orzeczeniem imiennym.
W naszym przykładzie – mówiąc najkrócej – przy tym szyku możliwe są obie konstrukcje (z zaimkiem w dopełniaczu i bierniku):
– przez tych kilka tygodni,
– przez te kilka tygodni.
Gdyby jednak zaimek znalazł się w pozycji za liczebnikiem (oczywiście akurat tutaj jest to pomysł wyjątkowo mizerny), możliwa byłaby już tylko forma z dopełniaczem:
– przez kilka tych tygodni.
– Paweł Pomianek
Szanowny Panie Redaktorze,
w tzw. międzyczasie, analizując „Pytanie o związki wyrazowe z przymiotnikami. Liczebnik z orzeczeniem imiennym” natrafiłem na dylemat: „Przez tych kilka tygodni czy przez te kilka tygodni?”. W Słowniku gramatycznym języka polskiego przymiotnik „ten” w liczbie mnogiej i odpowiadający mu rodzaj męskorzeczowy „tydzień” ma formę: w dopełniaczu – „tych tygodni”; w bierniku – „te tygodnie”. Liczebniki: „kilka”, „parę” mają w odniesieniu do rzeczowników męskorzeczowych w dopełniaczu formę „kilku”, „paru”, bierniku – „kilka”, „parę”.
Wielki słownik języka polskiego podaje: „przez” (przyimek) i jego składnię – „przez kto/co lub kogo/co”. Zatem jeśli wszystko połączymy, to wyjdzie: „przez te parę/kilka tygodni”.
Proszę uprzejmie o komentarz
Hmm, nie wykluczałbym, że w tej sytuacji formę przez te kilka tygodni należałoby uznać za staranniejszą. Nie widzę jednak powodów dla całkowitego wykluczania formy przez tych kilka tygodni.
Kiedyś i ja się głowiłem nad tym dylematem językowym („przez tych kilka tygodni”). Nie znalazłszy zadowalającej odpowiedzi w internecie, zdecydowałam się na „przez tych parę tygodni”, ponieważ intuicja mi mówiła, że „przez te parę tygodni” (jakoś mnie zgrabnie) nie może być poprawniej.
Krzysztof Wysocki
Poprawniej nie, równie poprawnie – tak 🙂
Pozdrawiam, Panie Krzysztofie!