Czy (sic!) używamy tylko w cytatach?

Poniżej odpowiadam na pytanie zadane wczoraj przez p. Marcela.

Szanowni Państwo,

czy sformułowanie „(sic!)” można używać jedynie w cytatach, w których chcemy zwrócić uwagę na oryginalną pisownię, czy także w tekstach niebędących cytatami, w których chcemy zwrócić na coś uwagę?

Przykład: „(…) Teraz pora na minutę zadumy i ciszy nad naprawdę przykrym losem dwóch kibiców odwołanego meczu na Basenie Narodowym, których skazano za wtargnięcie na murawę podczas (sic!) imprezy sportowej. Imprezy, jak wszyscy doskonale wiemy, która była natenczas już odwołana”.

W powyższym tekście łacińskie słowo miało podkreślić fakt rzekomego trwania imprezy sportowej, która w rzeczywistości – jak tłumaczy zdanie kolejne – jednak nie trwała, bo została odwołana. Moim zamiarem było więc ukazanie pewnego paradoksu, jednak zaczynam mieć wątpliwości, czy dopuszczalne jest użycie tego słowa poza cytatami.

Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN definiuje ten wyraz następująco:

sic! erud. właśnie tak; uwaga, często ironiczna, umieszczana w tekście po cytowanym fragmencie, podkreślająca, że tak właśnie było powiedziane lub napisane w oryginalnym tekście: Przestępców zwolniono ze względu na niewielką szkodliwość społeczną ich czynów (sic!). Pisał: 'Córki moje uwielbiają pańskie [sic!] Ferdydurke’.

To co mówi słownik wbrew pozorom nie wskazuje, że źle Pan użył tego wyrazu w swoim tekście. Przeciwnie, wyraz użyty został bardzo poprawnie. Proszę jednak zauważyć, że Pańskie (sic!) również zostało użyte odnośnie do przytoczenia. Nawet jeśli samo zdanie jest Pańskiego autorstwa, to wyraz podczas jest zapewne cytatem (lub ewentualnie parafrazą oddającą sens) z jakiegoś – tak chyba mogę założyć – policyjnego raportu czy wyroku sądowego. Tzn., cytując słownik: tak właśnie było powiedziane lub napisane w oryginalnym tekście.

Sic! możemy użyć poza dosłownymi cytatami, ale tylko wtedy, gdy wyraz, do którego się odnosi, jest w jakiś sposób przytoczony lub wtedy gdy dany fragment jest omówieniem myśli z innego tekstu.

Paweł Pomianek


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

styczeń 2013
N P W Ś C P S
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  

Nasze nagrania