Poradnik maturzysty (cz. 3): Styl wypowiedzi

Dziś kilka kolejnych podpowiedzi Małgorzaty Kubicz, które mogą pomóc w przygotowaniu dobrej prezentacji maturalnej.

Język, jakim mówimy, stanowi istotny element naszej przemowy. Oczywiście nie każdy ma dar lekkiego, błyskotliwego i elokwentnego sposobu wysławiania się, ale każdy może zbudować poprawną stylistycznie wypowiedź, dzięki kilku zasadom.

Oto one:

• unikajmy modnych wyrażeń, pojawiających się w mediach,
• unikajmy zbitek wyrazowych typu: Jako przykład podam przykład…
• korzystajmy z synonimów, by uniknąć powtórek słownych,
• nie stosujmy potocyzmów, wyrazów z życia codziennego,
• z drugiej strony, nie używajmy słów zbyt pompatycznych i sztucznych,
• nie budujmy zbyt długich zdań, które – rozdzielane zbyt wieloma przecinkami – skomplikują wyartykułowanie myśli,
• nie stosujmy niedookreśloności typu: jakiś, być może, niejako, jakby, jak się wydaje,
• starajmy się nie przenosić stylu pisanego do formy mówionej, powodować to może odczucie sztuczności,
• zamiast imiesłowowych równoważników zdań, stosujmy wypowiedzenia proste lub współrzędnie złożone.

Wiele dobrego do naszej prezentacji wniesie pewien trik, który nauczy nas elastyczności i kreatywności stylistycznej. Na początek piszemy proste zdanie:
Pokolenie literackie charakteryzuje się tzw. „przeżyciem pokoleniowym”.
Potem wzbogacamy je o jeden człon:
Przeważnie każde pokolenie literackie charakteryzuje się tzw. „przeżyciem pokoleniowym”.
Na drugim poziomie wymieniamy najmniej ciekawe słowa i modyfikujemy dalej:
Przeważnie każde pokolenie literackie wyróżnia osobliwe przeżycie generacyjne.

Pamiętajmy jednak, by nie przedobrzyć, gdyż naszym głównym celem ma być wyrazistość i jasność wypowiedzi skierowanej do naszych słuchaczy. Szukajmy odpowiednich słów, ciekawie konstruujmy myśli, nadawajmy wyrazom odpowiednią barwę, aby właściwie ubrać nasze refleksje w słowa i uczynić nasze wystąpienie niezapomnianym.

—————

Tegoroczny cykl prowadzi Małgorzata Kubicz – polonistka, która przed rokiem miała okazję przygotowywać uczniów do egzaminu maturalnego.

Zobacz poprzednie odcinki tegorocznego „Poradnika maturzysty”:
Przygotowanie do matury – krótki poradnik
Egzamin ustny z języka polskiego, czyli prezentacja maturalna