Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (89)

Z tego odcinka ciekawostek dowiesz się: czy na mieszkańców Norwegii możemy mówić „Norwedzy”; co oznaczają określenia „gruba fisza” i „wykidajło”; dlaczego nie warto mylić wyrazów „rzewnie” i „żywnie”.

Zdjęcie: The Lazy Artist, Pexels

1.
Czy wiesz, że…

choć wyrazy rzewnie i żywnie brzmią podobnie, mają różną ortografię? Pierwszy piszemy przez rz, drugi – przez ż. Rzewnie to przysłówek utworzony od przymiotnika rzewny, oznaczającego: ‘pełny żalu, smutku, tęsknoty’. Żywnie, wyraz oznaczający dawniej: ‘bez wyjątku, ze wszystkim, bardzo’, dziś jest już przestarzały i występuje tylko we frazeologizmie co się (komuś) żywnie podoba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/zywnie;5533301.html

2.
Czy wiesz, że…

wykidajło to mężczyzna pilnujący porządku w restauracji, klubie, dyskotece, do którego zadań należy wyrzucanie z lokalu pijanych, awanturujących się gości?
Źródła: https://sjp.pwn.pl/slowniki/wykidaj%C5%82o.html

3.
Czy wiesz, że…

potocznego wyrażenia gruba (lub wielka) fisza używa się na określenie wpływowego człowieka na stanowisku, często bogatego? Dziś zdecydowanie częściej możemy się spotkać z określeniem gruba ryba.
Źródło: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/fisza;5427895.html

4.
Czy wiesz, że…

na określenie mieszkańców Norwegii możemy użyć zarówno określenia Norwegowie, jak i Norwedzy? Ta pierwsza, dłuższa forma jest częściej używana i z pewnością uchodzi za bardziej oficjalną. Drugiej niektóre wydawnictwa poprawnościowe nie odnotowują. Znajduje się jednak w niektórych słownikach (NSPP, WSPP). Także w dwóch odpowiedziach w poradni językowej PWN jest wymieniona jako wariant dla formy Norwegowie.
Źródła: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Kto-mieszka-w-Norwegii;9964.html, NSPP (hasło: Norwegia)

Wybór i oprac. Paweł Pomianek


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. A ja przychodzę z pytaniem raczej "od czapy". Domownik dostał w ramach pracy domowej z religii zadanie napisania opowiadania o…

  2. Znalazłem stary wpis na ten temat (a ściślej mówiąc, ChatGPT mi go odkopał). Na Pani pytanie musiałbym odpowiedzieć to samo,…

  3. Nie ma w polszczyźnie czegoś takiego jak dwie kropki w układzie poziomym; jest tylko dwukropek w układzie pionowym, ale w…

  4. Dzień dobry, tym razem mam kłopot z zapisem niepełnej daty, a konkretnie przybliżonego roku w nagłówku listu. Czy powinno być…

  5. Zarówno Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, jak i – jak rozumiem – Wielki słownik poprawnej polszczyzny (źródło) – naprawdę używają…

  6. Bardzo ciekaww opracowanie dotyczące Orzeczenia złozonego. W punkcie 2.b jest taki wpis: Jezeli łącznikiem jest bezokolicznik w funkcji podmiotu." Nie…

  7. „Trasa liczyła 17,3 (dziesiąte) tysiąca kilometrów”. Wydaje mi się, że kilka lat temu o tym pisaliśmy w ramach jakiegoś większego…

  8. Liczebniki Mam problem z odmianą jednostek miar przy liczebnikach ułamkowych... Czy "Trasa liczyła 17,3 tys. km." powinno się zapisać "tysiące…

  9. Panie Pawle, Jak widać zainteresowania nie straciłem:) Nawet zaglądałem tutaj całkiem niedawno, ale na pewno nie 18 lipca przed drugą…

Archiwa

styczeń 2022
N P W Ś C P S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

Nasze nagrania