Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (71)

Przy tworzeniu ciekawostek ponownie skorzystałem z inspiracji książki właściciela eKorekta24.pl Łukasza Mackiewicza, pt. 497 błędów (1–4), oraz wydanej przez PWN publikacji Uchy, fochy, tarapaty Agaty Hąci (5) (oprac. ciekawostek: Paweł Pomianek).

Dominika Pełka, Językowe Dylematy © 2013 / obróbka: Melrose Studio Rzeszów.

1.

Czy wiesz, że…

wbrew utartej opinii zdania w polszczyźnie wolno zaczynać od spójnika lub zaimka (np. Ale…, Że…, Więc…)? Ich użycie na początku zdania jest poprawne zazwyczaj wtedy, gdy pozwala nawiązać do wcześniejszej wypowiedzi.

2.

Czy wiesz, że…

wyrazów bowiem oraz zaś nie powinniśmy stawiać na początku zdania ani na pierwszym miejscu po przecinku w zdaniu złożonym? Zgodnie z regułami słownikowymi wyrazy te umieszcza się na drugim lub dalszych miejscach w zdaniu podrzędnym.

3.

Czy wiesz, że…

nagłówki na plakatach, napisy na sklepach czy instytucjach oraz na przedmiotach codziennego użytku nazywamy zawiadomieniami? Zawiadomienia należą do wypowiedzeń, które dzielimy na: zdania, oznajmienia i właśnie zawiadomienia.

4.

Czy wiesz, że…

mimo i pomimo w połączeniu z zaimkami ten oraz to wymaga biernika? Powiemy i napiszemy więc mimo to, pomimo to, a nie *mimo tego, *pomimo tego.

5.

Czy wiesz, że…

formy wymowy [wiśnieski], [krakoski], [warszaski] są dopuszczalne w formie potocznej, w związku z czym niekoniecznie należy je piętnować? Wzorcowo – a więc tak powinniśmy mówić w sytuacjach oficjalnych – powiemy: [wiśniefski], [krakofski], [warszafski].


One Reply to “Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (71)”

  1. uważny

    W temacie punktu 4. prof. Bańko w poradni PWN jest w zasadzie odmiennego zdania.
    {Przyimek mimo (podobnie pomimo) zasadniczo łączy się z dopełniaczem, np. „Mimo deszczu poszliśmy na spacer”. Dawniej łączony był z biernikiem, czego pozostałością są używane do dziś konstrukcje mimo to i mimo wszystko, np. „Padał deszcz. Mimo to poszliśmy na spacer”. Jeżeli jednak owo to służy wprowadzeniu zdania podrzędnego, to przybiera regularną formę dopełniacza: „Mimo tego, że padał deszcz, poszliśmy na spacer”. }

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. To pewnie kwestia dyskusyjna, jak wiele rzeczy w polszczyźnie (czego rzecz jasna nauczyciele polskiego w szkołach raczej nie uwzględniają), ale…

  2. Starszy brat pomaga odrobić zadanie. Czy "pomaga odrobić" to orzeczenie modalne?

  3. Dziękuję bardzo! Dzięki Panu wstawię ten przecinek z większą śmiałością ;) Tym bardziej że spontanicznie też odczuwałam taką pokusę ze…

  4. Wie Pani co? Wydawało mi się to oczywiste, bo to wyrazy wołacze. Zdziwiłem się, dlaczego Pani pyta. I co? Okazuje…

  5. Dzień dobry, zastanawiam się nad interpunkcją w rozkazach wojskowych. Np. "Pluton spocznij!" "Pluton biegiem marsz!" "Pluton naprzód!" Formalnie pluton użyty…

  6. Witam serdecznie, jeżeli jest to możliwe chciałbym uzyskać odpowiedź na następujące pytanie: Jaki jest zapis liczebników w nazwach własnych -…

Archiwa

marzec 2020
N P W Ś C P S
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031  

Nasze nagrania