Autor: Katarzyna Olszewska; współpraca: Paweł Pomianek
Akapitu nie można zakończyć dowolnym znakiem, który w dodatku niekoniecznie musi być dla każdego zrozumiały.
W polskim systemie interpunkcyjnym istnieje dziesięć znaków. Wśród nich są takie, które stosuje się bardzo często. Należą do nich:
- kropka .
- przecinek ,
- znak zapytania ?
- wykrzyknik !
- dwukropek :
- myślnik –
Inne znaki, rzadziej używane, to:
- wielokropek …
- nawias ( )
- cudzysłów „ ”
- średnik ;
Za Słownikiem interpunkcyjnym pod redakcją Aliny Gałązki, przytaczam ogólną zasadę stosowania znaków interpunkcyjnych: „znaki interpunkcyjne są używane przede wszystkim po to, aby tekst pisany był jednoznaczny i zrozumiały, toteż w razie wątpliwości związanych z zastosowaniem odpowiedniego znaku należy wybrać takie rozwiązanie, dzięki któremu tekst stanie się bardziej jasny i przejrzysty”.
W myśl tej zasady, oraz jak podpowiada sama logika, akapit można zakończyć jedynie:
- kropką,
- znakiem zapytania,
- wykrzyknikiem,
- wielokropkiem.
Kropka zamyka zdanie; może się ona znajdować po innych znakach interpunkcyjnych, jak np. cudzysłów czy nawias; następujący po niej wyraz powinien być pisany wielką literą. Zastosowanie wielokropka oznacza, że tok mówienia został przerwany, ale równocześnie może również świadczyć o tym, że dana myśl (choć niewypowiedziana) została już zakończona, w tym sensie, że przynajmniej w danym momencie nie będzie dodatkowego rozwinięcia. Znak zapytania stawiamy na końcu pytań i znowu oznacza to, że coś już jest zakończone. Wykrzyknik z kolei wskazuje na silne zabarwienie uczuciowe wypowiedzi, która też jest już zakończona.
W pewnych przypadkach akapit możemy zakończyć również dwukropkiem, ale następuje to najczęściej w wypadku, gdy kolejny akapit jest wypowiedzią dialogową.
Wiele osób stawia na końcu akapitu emotikony. Jednak buźki, smilesy i uśmieszki nie zastąpią kropki. Żeby było poprawnie, trzeba po nich zastosować kropkę. Gdybyśmy postawili buźkę po kropce, buźka byłaby samodzielnym bytem, niejako o statusie nowego zdania i to w dodatku niezakończonego.
Akapit to fragment tekstu stanowiący samodzielną jednostkę treściową. To zespół zdań spójnych wewnętrznie, zorganizowanych. Dlatego nie można go zakończyć dowolnym znakiem, który w dodatku niekoniecznie musi być dla każdego zrozumiały.
Ale chyba nie stawia się emotikonek w tekstach literackich?! Bo jeśli tak, to już tylko krok do cofania się w rozwoju lingwistycznym…