Urząd Skarbowy czy urząd skarbowy. O pisowni nazw urzędów

Pisownia nazw urzędów jest jedną ze szczególnie ciekawych kwestii na terenie języka polskiego, bo inaczej napiszemy, że wszyscy pracownicy urzędu skarbowego to szubrawcy, a inaczej, że pracownicy Trzeciego Urzędu Skarbowego w Pcimiu Dolnym wciąż okradają przedsiębiorców.

Właściwie po tym, co napisałem, sprawa wydaje się już prosta. Ogólne nazwy urzędów – urząd gminy, urząd miasta, urząd skarbowy, urząd stanu cywilnego, urząd pracy – piszemy małą literą. Jednak, gdy chcemy napisać o konkretnej jednostce, wszystkie człony nazwy piszemy dużymi literami, np. Drugi Urząd Skarbowy w Rzeszowie, Urząd Miasta Lublina, Urząd Gminy Krasne itd.

Tyle że to nie wszystko. Trzeba dodać, że gdy piszemy nazwy urzędów jednostkowych zapis jest zawsze dużymi literami. Np.: Urząd Antymonopolowy, Urząd Patentowy, Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich.

Zajrzyj też do słownika ortograficznego PWN, z którego skorzystałem przy wpisie:
http://so.pwn.pl/lista.php?co=urz%B1d

Wpisy o użyciu wielkiej i małej litery:
Wielka litera
Mała litera


17 odpowiedzi do „Urząd Skarbowy czy urząd skarbowy. O pisowni nazw urzędów”

  1. Jakub T.

    W kwestii interpunkcji – nie stawiamy przecinka po formule 'pozdrawiam’. Odsyłam do dowolnego słownika interpunkcyjnego.
    Pozdrawiam
    Jakub

    • Paweł Pomianek

      Szanowny Panie,

      myli się Pan. Tej kwestii – jak pisze w poradni językowej PWN prof. Mirosław Bańko – nie regulują ostatecznie żadne przepisy (zob. tutaj).

      Wpis konkretnie o Pozdrawiam znajdzie Pan natomiast tutaj. Prof. Bańko jednoznacznie wybiera jako optymalną opcję z przecinkiem.

      Czy potrafiłby Pan na swoją obronę zacytować odnośny przepis choćby z jednego spośród „dowolnych” słowników interpunkcyjnych?

      Pozdrawiam,
      Paweł Pomianek

  2. Uczeń

    Chciałam Pana zapytać o poprawną formę odmieniania skrótu ZUS. Spotkałam się z tym na konkursie polonistycznym. Można napisać ZUS-ie czy ZUSie ? Czy PKO jest odmienne?

  3. Marta S.

    Wielkie DZIĘKUJĘ (to wynika ze względów uczuciowych – jestem baaaardzo WDZIĘCZNA za pomoc :-D).
    Wrócę tutaj pewnie niebawem 🙂
    Pozdrowienia,
    Marta

  4. Marta S.

    Witam, pracuję nad jedną książką, w której pada zdanie:
    „Dostałam pracę w Domu Pomocy Społecznej Dla Dzieci Upośledzonych.”
    Nie ma konkretnej nazwy tego domu opieki, nie wiem, czy traktować to jako nazwę własną? Zastanawiam się, czy nie powinno być tak:

    domu pomocy społecznej dla dzieci upośledzonych

    Proszę o pomoc w rozstrzygnięciu kwestii.
    Marta

    • Paweł Pomianek

      Szanowna Pani,

      właściwie obydwa zapisy są do obrony, ale jednak bardziej naturalny byłby zapis małymi literami. Proszę skonsultować to z autorem, zapytać, dlaczego używa wielkich liter, czy to w jej zamyśle konkretna nazwa własna.

      Pozdrawiam,
      Paweł Pomianek

      • Marta S.

        Dziękuję za pomoc. Skonsultowałam to z autorem, który twierdzi, że to jest właśnie pełna nazwa tego ośrodka (o którym mowa jest w powieści). Hmmm, no nie wiem teraz, autor zgadza się na zmianę zapisu: małymi literami, ale skoro jest to pełna nazwa, to może po prostu zostawić ów zapis tak jak jest? Hm…

        I jeszcze jedno zdanie: Na to spotkanie przyjeżdzali ludzie z Zarządu, Urzędu Miasta czy innych instytucji.
        Oczywiście, że od razu korci mnie, aby zmienić Urząd Miasta na urząd miasta, Zarząd na zarząd. Staram się pamiętać o tej ogólnej zasadzie, ale chyba powinnam też pamiętać, że jest to powieść (autor nie do końca jest świadomy, dlaczego zdecydował się na taki a taki zapis), z której wynika, że akcja toczy się w niewielkim mieście i rzeczywiście może lepiej zostawić owe wielkie litery, gdyż nazwy odnoszą się do konkretnych obiektów – do tego jednego Urzędu Miasta w tym niewielkim mieście… hmm, a może już zaczynam świrować… 😀

        • Paweł Pomianek

          Myślę, że można zostawić wielką literą, aczkolwiek bardziej naturalnie w przypadku nazwy ogólnej, zwłaszcza gdy jest to instytucja niejednostkowa, wygląda jednak mała litera. Zwłaszcza że to powieść i nie trzeba stosować form wynikających ze względów uczuciowych.

    • Paweł Pomianek

      Obie wersje są poprawne. Ważne tylko, by konsekwentnie trzymać się jednej z nich w danym tekście.

      Warto dodać, że zapis od wielkiej litery oznacza, że zapisujemy Urząd jako skrót od jego pełnej, oficjalnej, nazwy.

  5. Ola

    Prosto i konkretnie dzięki! Dla mnie zawsze najciekawsza była pisownia nie tylko urzędów, ale i urzędników. Jak zwykle bywa to z wielkimi literami…mamy skłonności do przesady 🙂

  6. Paweł Pomianek

    Jeśli są to określenia ogólne, należy je pisać małą literą: rada gminy, skarbnik gminy, sekretarz gminy.

  7. sylwia

    Piszę prace magisterską i mam problem. Nie wiem jak napisać RADA GMINY, SKARBNIK GMINY, SEKRETARZ GMINY. Jaką literą sie je pisze? Małą czy dużą. Prosze o pomoc/ np. Kadencja rady gminy trwa 4 lata. Nie pisze o konretnej radzie tylko ogólnie. Jak to powinno byc napisane?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Nazwy sakramentów poza Eucharystią piszemy małą literą. Na zaproszeniu wolno nam pewnie napisać ze względów uczuciowych wielką literą, ale i…

  2. Witam, napisalam w zaproszeniu: zapraszam na bierzmownie mała litera slowo bierzmowanie, czy to straszne "fo pa"? Pozdrawiam :)

  3. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  4. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  5. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  6. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  7. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  8. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

Archiwa

styczeń 2011
N P W Ś C P S
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  

Nasze nagrania