Strona główna » Archiwum dla styczeń 2011
Miesiąc: styczeń 2011
-
Poradnik maturzysty (cz. 3): Styl wypowiedzi
Dziś kilka kolejnych podpowiedzi Małgorzaty Kubicz, które mogą pomóc w przygotowaniu dobrej prezentacji maturalnej. Język, jakim mówimy, stanowi istotny element naszej przemowy. Oczywiście nie każdy ma dar lekkiego, błyskotliwego i elokwentnego sposobu wysławiania się, ale każdy może zbudować poprawną stylistycznie wypowiedź, dzięki kilku zasadom.
-
Urząd Skarbowy czy urząd skarbowy. O pisowni nazw urzędów
Pisownia nazw urzędów jest jedną ze szczególnie ciekawych kwestii na terenie języka polskiego, bo inaczej napiszemy, że wszyscy pracownicy urzędu skarbowego to szubrawcy, a inaczej, że pracownicy Trzeciego Urzędu Skarbowego w Pcimiu Dolnym wciąż okradają przedsiębiorców. Właściwie po tym, co napisałem, sprawa wydaje się już prosta. Ogólne nazwy urzędów – urząd gminy, urząd miasta, urząd skarbowy, urząd stanu cywilnego, urząd […]
-
Co tutaj pożera czas? Czy konstrukcja jest jednoznaczna?
Wczoraj otrzymałem maila z prośbą o rozstrzygnięcie językowego dylematu. Poniżej publikuję zarówno pytanie internautki, jak i odpowiedź przygotowaną wspólnie z Tomaszem Powyszyńskim. Witam! W związku z moim językowym dylematem natrafiłam w internecie na Pana blog. Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy wyrażenie „Utwór z czołówki serialu, który ostatnio skutecznie pożera mój czas” jest poprawne. Miałam na myśli, że to […]
-
„Mee dam n’ma” – czyli Juleczka uczy się ojczystego języka
To wbrew pozorom zdanie jak najbardziej w języku polskim. Naszej dwudziestomiesięcznej już Juleczki. Na gwiazdkę u Babci Lucynki Juleczka (na zdjęciu) dostała do zabawy zestaw zwierząt domowych. Od pierwszej chwili bardzo polubiła nowe zabawki, a Mama nauczyła ją budować dla nich zagrody. Gdy kiedyś Mama z Julą budowały zagrody dla zwierząt, Juleczka w którymś momencie wypaliła: „Mee dam n’ma”. I […]
-
Kilka informacji o pisowni i wymowie nazwisk
Dodam od razu, że chodzi tym razem o nazwiska typowo polskie. Wbrew pozorom, z nazwiskami jest dużo problemów i często można się spotkać z błędami przy ich odmianie, zresztą… nie tylko. Poniżej zostawiam kilka bardzo podstawowych uwag, które warto zapamiętać raz na zawsze. Po pierwsze i najważniejsze, zapamiętajmy: nie ma Polaków, którzy nazywają się Pomianek Paweł, Ruciński Emil, Kowalski Jan […]
-
Polecam kilka dobrych książek o kulturze języka
Dziś trochę nietypowy wpis, mianowicie chciałem się podzielić kilkoma zakupami książkowymi, których dokonałem. Oczywiście nie chcę się dzielić w znaczeniu fizycznym (czyli rozdawać książek, choć i o tym kiedyś pomyślimy), tylko w znaczeniu dzielenia się spostrzeżeniami. Oprócz kilku przydatnych słowników nabyłem ostatnio cztery książki dotyczące, mówiąc najogólniej, kultury języka. Zresztą serię „Kultura języka polskiego” polecałem już we wpisie Z jakich […]
-
Emil Ruciński: Próbować zupę czy próbować zupy? Dotknąć ją czy dotknąć jej?
Dziś chciałbym rozwiązać dwa problemy językowe, z którymi prędzej czy później zetkną się osoby tworzące teksty, a także na przykład korektorzy. Warto więc to zapamiętać! 1. Jak napisać: próbować zupę czy próbować zupy? Tu odpowiedź jest prosta: Czasownik próbować łączy się z dopełniaczem. Poprawna forma to: próbować zupy.
-
Noworoczne zmiany na stronie
Jako że ostatnio udało się wprowadzić na stronie dość sporo zmian na lepsze, postanowiłem o nich napisać również tutaj (na głównej), przedstawiając poniżej fragmenty tego, co znajdziecie Państwo na podstronach i linkując do konkretnych zakładek.
-
Katarzyna Olszewska: Użycie cudzysłowu
Do grona naszych Autorów dołącza dziś kolejna osoba. Jest nią Katarzyna Olszewska, o której więcej możesz przeczytać w zakładce Zespół. Dziś bardzo zwięźle, a jednocześnie bardzo kompetentnie przekazuje nam zasady użycia cudzysłowu. Cudzysłów, podobnie jak nawias, ma charakter wyodrębniający i składa się z dwóch znaków – otwierającego i zamykającego. Służy wydzieleniu słów cytowanych i oznaczeniu specyficznego użycia wyrazów i wyrażeń. […]
-
Małgorzata Kubicz: Egzamin ustny z języka polskiego, czyli prezentacja maturalna
Prezentujemy dziś drugą część (a pierwszą dotyczącą sfery językowej) tegorocznego „Poradnika maturzysty”. Szczerze mówiąc, jeszcze rok temu byłam sceptycznie nastawiona do takiej formy egzaminu ustnego. No bo jak to?! Uczeń wybiera sobie jeden temat, taki, jaki chce, z długiej listy propozycji (ba, może go nawet sam zaproponować, byleby spotkał się on z aprobatą nauczyciela) i ma prawie pół roku na […]
-
Czy imiesłowy typu ‘jadąc’, ‘stanąwszy’ zawsze oddzielamy przecinkami?
Generalna zasada jest stosunkowo prosta zwłaszcza w przypadku, gdy podane wyżej formy mają dodatkowe określenie – wtedy przecinek stawiamy. W innych wypadkach… trzeba znać relatywnie nowe zasady – stare słowniki mogą być tutaj mylące. Na początek jednak dwa słowa teorii. Jeżeli ktoś ją zna, to od razu proszę przewinąć do części Jak z tymi przecinkami?
-
Małgorzata Kubicz: Przygotowanie do matury – krótki poradnik
Nowy Rok za nami, tym bardziej chcemy spełniać kolejne obietnice złożone jeszcze we wrześniu, gdy blog Językowe Dylematy wystartował. Dziś rozpoczynamy cykl artykułów nt. przygotowania się od strony językowej do matury z języka polskiego. Tegoroczny cykl poprowadzi Małgorzata Kubicz – polonistka, która przed rokiem miała okazję przygotowywać uczniów do egzaminu maturalnego. Dzisiejszy tekst ma charakter wstępny i dotyczy bardziej ogólnego […]
-
To nieprawda, że rozpoczął się rok „dwutysięczny jedenasty”!
– Co za bzdura! – zareaguje ktoś, przeczytawszy tytuł tej notki, i pomyśli, że zamiast językiem, zajmujemy się w nowym roku tworzeniem alternatywnej rzeczywistości. Nic z tych rzeczy – zapewniam, że to jest wpis o języku. Dlaczego napisałem, że nie rozpoczął się rok „dwutysięczny jedenasty”? Sięgnijmy pamięcią dwanaście lat wstecz. Rozpoczął się wtedy rok zapisywany literowo jako 1999. Jak to […]
Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.
Zadaj pytanie językowe!
Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.
Kategorie
- Baza informacji (46)
- Ciekawostki językowe (93)
- Językowe dylematy (102)
- O stronie (13)
- Odpowiedzi na pytania (169)
- Poradnik maturzysty (5)
- Tak pracujemy (11)
- Teksty publicystyczne (84)
Polub nas!
Najnowsze komentarze
Po przeczytaniu komentarzy, utwierdzam się w przekonaniu, że zwyczajnie lubię pleonazmy ^^' Np. takie zdanie: "Debata dotyczyła potencjalnych możliwości wzajemnej…
Dekady zapisuje się z kropką: lata 50. XX wieku, lata 80. XIX wieku etc. Jak jednak zapisać przedział czasowy określony…
Tak jest, wszystko wzorcowo. Wołacz: obie kobiety! ;-)
A teraz - odmiana przez przypadki: Mianownik - obie kobiety Dopełniacz - obu kobiet ? Celownik - obu kobietom ?…
"newanse" - serio? Nawet w angielskim nie ma takiego słowa jak "newans". Jest nuance. Po polsku niuans. Skoro już odpisuję,…
Dopiero po chwili zastanowienia domyśliłem się, że nie chodzi o pokój będący przeciwieństwem wojny, tylko o pomieszczenie. Naturalny szyk to…
W internecie został opublikowany film pod tytułem "Remont synka pokoju", czy to jest poprawnie?
A znajduje Pan w jakiejś regule słownikowej uzasadnienie pisowni łącznej? Temat jest zresztą szeroko omówiony w poradni PWN i słownikach.…
Czy na pewno się zrozumieliśmy? W przykładach podałem zsubstantywizowane przymiotniki, tymczasem linki odsyłały do pisowni przymiotników...
Generalnie pisownia rozdzielna. Odsyłam do reguły słownikowej tutaj. Mały niuans przy pisowni nowo narodzony i nowonarodzony. Odsyłam do poradni językowej…
A jaką pisownią - razem czy osobno - zastosujemy, gdy chodzi o nazwanie grup ludzi (ewentualnie pojedynczego człowieka), czyli o…
Bardzo dziękuję za odpowiedzi!
Przede wszystkim w żadnym z tych przypadków nie zachodzi sytuacja, w której brak myślnika prowadziłby do niejednoznaczności lub błędnego rozumienia.…
A może w trudniejszych przypadkach lepiej jest postawić myślnik zamiast przecinka w tych drugich miejscach? Na przykład: 1. Nawet gdy…
Tagi
blog błędy językowe ciekawostki cytat czasownik dialogi dla autorów dziecko fleksja frazeologia historia języka imiona interpunkcja językowe dylematy język polski kultura języka liczebnik liczebniki mała litera Małgorzata Kubicz mylenie znaczenia wyrazów nauka języka nazwiska nazwy geograficzne nazwy miejscowości nazwy własne odmiana nazwisk odmiana przez przypadki ortografia orzeczenie pisownia rozdzielna pisownia łączna przecinek przyimek półpauza rzeczownik skrótowce składnia spójnik szkoła wielka litera zaimek zmiany znaczenia wyrazów związek rządu związki frazeologiczne
Ostatnie wpisy
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (93) 26 maja 2023
- Nietypowa(?) odmiana wyrazu czyściec 27 kwietnia 2023
- Strużka i stróżka – wyrazy często mylone 28 marca 2023
- Po Super Bowl. Czyżby zniknął potworek językowy „podanie niekompletne”? 19 lutego 2023
- Jak wprowadzać wypunktowania 20 grudnia 2022
- Przyszły weekend… to który? 18 listopada 2022
- Duarte Brandão. Jak odmieniać przez przypadki 16 listopada 2022
- Odmiana imienia Fae, gdy występuje jako imię męskie 20 października 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (92) 27 września 2022
- Opowiadanie w opowiadaniu. Drugi poziom cytowania 30 sierpnia 2022
- Kilka, kilkanaście, kilkadziesiąt, kilkaset – jakie to dokładnie zakresy 31 lipca 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (91) 27 czerwca 2022
- Ile przecinków może być w zdaniu 31 maja 2022
- Łącznik to nie półpauza 26 kwietnia 2022
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (90) 29 marca 2022
Archiwa
Nasze nagrania
Polecane strony
- Edytom.pl – strona firmowa Tomasza Powyszyńskiego (redakcja, korekta)
- Okiem teologa – stary blog Pawła Pomianka
- Strona Marty Kwaśnickiej – blog o kulturze
- Słownik języka polskiego PWN
- Tolle.pl Księgarnia internetowa
Zgadzam się z tą opinią. Część pleonazmów weszła do języka na stałe i nikogo nie razi. W przypadku podanego zdania…