Strona główna » kultura języka
Tag: kultura języka
-
Łączliwość leksykalno-semantyczna
Dlaczego biznesmen jest znakomity, ale już nie wybitny? Dlaczego możemy wyrządzić krzywdę, ale nie możemy wyrządzić zdrady? Dlaczego rolę tylko odgrywamy, a nie możemy jej pełnić? Dlaczego popularność się zyskuje, a nie odnosi, choć będący synonimem sukces można również odnieść? Kwestia tytułowej łączliwości jest jedną z najtrudniejszych w używaniu języka.
-
Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (78)
Czy wiesz, że wbrew mitom "proszę" w polszczyźnie nie zawsze jest wyrazem grzeczności – a czasami wręcz przeciwnie? Wyraz ten jest bogaty w znaczenia. Może wyrażać: że coś komuś dajemy, prośbę, rozkaz (Proszę to zrobić na jutro), polecenie (Proszę milczeć!), zaproszenie, wezwanie…
-
Wielka litera w zaimkach przy content marketingu
W pewnej zamkniętej grupie na Facebooku dla redaktorów i korektorów wziąłem kiedyś udział w zażartej dyskusji na ten temat. Okazało się bowiem, że część redaktorów używanie wielkiej litery w zaimkach Cię, Ty, Tobie w content marketingu, w artykułach, a nawet w dyskusjach w mediach społecznościowych uważa za błąd językowy. Punktem wyjścia było właściwie to, że Ty pisane wielką literą staje […]
-
Przyczynek do „Witam!” inicjującego e-mail
Tomasz Marek ● Poniższą analizę przeprowadziłem w ramach mojej prywatnej batalii o zalegalizowanie wreszcie i tak rozpowszechnionego w e‑mailach zwrotu inicjacyjnego „Witam!”. Proszę ją traktować jako głos w dyskusji. Ludziom światłym, znającym historię języka i procesy w nim zachodzące, nie trzeba przypominać o roli literatury w jego kształtowaniu. Źródła pisane są świadectwem, jak się mówi (mówiło) w danym czasie, ale […]
-
Tytuły pan i pani w artykułach prasowych. Kwestia kultury języka. Dyskusja z Czytelniczką polonistką
Kilka tygodni temu drogą mailową odbyłem dyskusję z Czytelniczką na temat tego, czy warto i czy w ogóle wolno w artykułach zamieszczanych w prasie lub internecie używać określeń pan/pani (pan dyrektor, pani Hieronima Kowalska itp.). Przytaczam większą część rozmowy, zastrzegając, że wszystkie nazwiska i imiona w tekstach zostały zmienione. Sprawdziłem też w Google i zmieniłem (lub gdzieniegdzie skróciłem) tekst w […]
-
Chcą uczcić powstańców. Kaleczą język polski
Z okazji dzisiejszej rocznicy wybuchu powstania warszawskiego na Facebooku pojawia się wiele grafik związanych z tym wydarzeniem. Wczoraj natrafiłem między innymi na taką: Cóż… Szczerze mówiąc, trudno mi to nawet skomentować. Bo ja doskonale rozumiem, że każdy może różnego rodzaju błędy językowe popełniać. W zasadzie wszyscy bardziej lub mniej poważne błędy popełniamy. Nie jestem jednak w stanie pojąć, że ktoś, […]
-
Chcielibyście państwo czy chcieliby państwo? Formy grzecznościowe w liczbie mnogiej
Oto dylemat językowy przedstawiony nam ostatnio przez p. Trajzę: Uświadomiłam sobie, że mam językowy dylemat w związku z używaniem formy grzecznościowej. Do jednej osoby w naturalny sposób zwracam się na przykład: „czy chciał(a)by Pan(i)…”. Problem pojawia się w przypadku liczby mnogiej. Zakładając, że tak jak w l.p. należy użyć czasownika w 3. os., sformułowałabym ów zwrot następująco: „czy chcieliby Państwo…”. […]
-
Czytelnicy i Czytelniczki. Czy rozróżniać płeć
Ostatnio Leszek, mój dobry znajomy, napisał do mnie w kwestii dotyczącej językowej poprawności czy może lepiej powiedzieć językowego savior-vivre’u: Pawle, Szybkie i konkretne pytanie: Redagując treść, która znajdzie się w internecie (konkretnie blog), zwracam się do moich Czytelników np. w taki sposób: „…do czego chcę Was drodzy Czytelnicy przekonać”. Czy w takiej sytuacji należy rozróżnić płeć czytelników, pisząc „…do czego […]
-
Dlaczego korekta jest zawsze potrzebna?
Poniższy demotywator (oprócz kilku innych rzeczy) pokazuje, jak ważne jest, by przed opublikowaniem jakiegoś tekstu – niezależnie co to jest za tekst i w jakim celu się go podaje do publicznej wiadomości – ktoś drugi rzucił na niego okiem. Większość poniższych błędów można by spokojnie wyłapać, gdyby ktoś ze współpracowników tylko popatrzył, co ktoś inny wywiesza. W każdym razie błędy […]
-
Problemik zdrobnionek
Korzystając z języczka, warto na tę kwestyjkę zwrócić baczną uważkę. Sam nie zamierzam wiele się rozpisywać, ale raczej zaproponować kilka przykładzików używanka zdrobnionek. A żeby problemik uwypuklić, to co pochodzi ode mnie, też jest troszeczkę zdrobnione. Na dobruśki począteczek kapitalny demotywatorek. Rozumiem, że autentyczek. O ile wiem, programy kulinarne brylują we wszelkiego rodzaju zdrobnionkach:
-
Moda w języku
W dzisiejszych czasach każdy chce być modny. Nie chodzi tu już wyłącznie o strój. Modny jest ten, który czymś się wyróżnia: sposobem bycia, charakterem, ale także i językiem. Istnieje również takie zjawisko jak moda w języku. Jest ono zauważalne zwłaszcza w programach rozrywkowych typu: Taniec z gwiazdami, Must by the music, Top model, X-factor. Zacne jury, rzadko kiedy specjalizujące się […]
-
Krzyż w kulturze narodowej i religijnej
Jesteśmy w czasie, w którym większość Polaków więcej rozmyśla o istocie swojej religijności, a przede wszystkim odwołuje się do znaczenia i symboliki krzyża. Dlatego poniżej zamieszczam krótki tekst z pogranicza językoznawstwa i zakorzenionej w kulturze religijności. Jest to fragment artykułu Witaj, Krzyżu – Ave Crux*, którego autorem jest prof. Kazimierz Ożóg**. Już w X w. na samym początku polskiego chrześcijaństwa […]
-
Jak NIE należy pisać informacji prasowej
Prezentujemy krótką notkę, która ukazała się jako… informacja prasowa. Piszę o tym z zażenowaniem, bo… chyba uczniowie szkół średnich (jeśli nie młodsi) są w stanie pisać bardziej poprawnie. Warto jednak przejrzeć ten tekst oraz komentarz zamieszczony poniżej nie tylko dlatego, że można się przy tym dobrze bawić, ale także dlatego, że Piotr Durak wskazuje bardzo szczegółowo błędy zawarte w tekście. […]
-
M. Kubicz: Polecam poradnik „Walczymy z bykami”!
Kilka tygodni temu Paweł Pomianek polecał poradnik językowy PWN Piszemy poprawnie i cykl książek Kultura języka polskiego. Ja z kolei chcę gorąco polecić poradnik językowy (także PWN) Walczymy z bykami autorstwa Ewy Kołodziejek. Jak pisze we wstępie autorka, powstał on z listów i odpowiedzi na te listy, które nadchodziły do poradni językowej działającej w Instytucie Polonistyki i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Szczecińskiego, […]
-
Polecam kilka dobrych książek o kulturze języka
Dziś trochę nietypowy wpis, mianowicie chciałem się podzielić kilkoma zakupami książkowymi, których dokonałem. Oczywiście nie chcę się dzielić w znaczeniu fizycznym (czyli rozdawać książek, choć i o tym kiedyś pomyślimy), tylko w znaczeniu dzielenia się spostrzeżeniami. Oprócz kilku przydatnych słowników nabyłem ostatnio cztery książki dotyczące, mówiąc najogólniej, kultury języka. Zresztą serię „Kultura języka polskiego” polecałem już we wpisie Z jakich […]
Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.
Zadaj pytanie językowe!
Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.
Kategorie
- Baza informacji (47)
- Ciekawostki językowe (93)
- Językowe dylematy (105)
- O stronie (13)
- Odpowiedzi na pytania (175)
- Poradnik maturzysty (5)
- Tak pracujemy (11)
- Teksty publicystyczne (84)
Polub nas!
Najnowsze komentarze
Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…
Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html
Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…
Myślę, że przemyślała to Pani i wybrała perfekcyjnie. Od siebie dodam tylko, dlaczego przecinki są potrzebne w przykładach: Był to…
Czy mogłabym dopytać, jak powinny prawidłowo wyglądać następujące zdania? Czy w którymś z przypadków imię powinno zostać wydzielone przecinkami? Zapisuję…
Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…
[…] Wieczorek w gościnnym artykule na stronach Językowych Dylematów […]
Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…
Świetny artykuł. Naprawdę dobrze napisane. Wielu osobom wydaje się, że mają odpowiednią wiedzę na ten temat, ale tak nie jest.…
Ciekawa analiza, trafiłem tu poprzez szukanie etymologii słowa "pokusa" a także "kusy". Pozdrawiam.
Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…
Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam
Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.
"Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?
Tagi
blog błędy językowe ciekawostki cytat czasownik dialogi dla autorów dziecko fleksja frazeologia historia języka imiona interpunkcja językowe dylematy język polski kultura języka liczebnik liczebniki mała litera Małgorzata Kubicz mylenie znaczenia wyrazów nauka języka nazwiska nazwy geograficzne nazwy miejscowości nazwy własne odmiana nazwisk odmiana przez przypadki ortografia orzeczenie pisownia rozdzielna pisownia łączna przecinek przyimek półpauza rzeczownik skrótowce składnia spójnik szkoła wielka litera zaimek zmiany znaczenia wyrazów związek rządu związki frazeologiczne
Ostatnie wpisy
- Znaki diakrytyczne w zapożyczeniach. Czy w tekstach polskich można je pomijać? 12 marca 2024
- Ten błąd językowy popełnia większość z nas 29 lutego 2024
- Jak zapisywać zwroty, w których drugie słowo ma zdyskredytować pierwsze (np. miłość i szmiłość) 20 lutego 2024
- Radczyni czy radcowa? Jak określać żonę radcy? 18 stycznia 2024
- Łanszotowanie. Udział w projekcie Onet Posty 7 grudnia 2023
- Wypowiedź wpleciona w zdanie – jak to zapisać? 23 listopada 2023
- Czy na końcu zdań zaczynających się od Ciekawe stawiamy pytajnik? 17 października 2023
- Czy można siorbać nosem? 28 sierpnia 2023
- Bibliografia. Co zrobić, gdy brakuje roku lub miejsca wydania 20 sierpnia 2023
- „Niemcy! Ojczyzno moja…”? Jak to powiedzieć? Formy wołacza od: Niemcy, Węgry, Czechy, Białoruś 17 lipca 2023
- Czy wiesz, że… Ciekawostki językowe (93) 26 maja 2023
- Nietypowa(?) odmiana wyrazu czyściec 27 kwietnia 2023
- Strużka i stróżka – wyrazy często mylone 28 marca 2023
- Po Super Bowl. Czyżby zniknął potworek językowy „podanie niekompletne”? 19 lutego 2023
- Jak wprowadzać wypunktowania 20 grudnia 2022
Archiwa
N | P | W | Ś | C | P | S |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 |
Nasze nagrania
Polecane strony
- Edytom.pl – strona firmowa Tomasza Powyszyńskiego (redakcja, korekta)
- Okiem teologa – stary blog Pawła Pomianka
- Strona Marty Kwaśnickiej – blog o kulturze
- Słownik języka polskiego PWN
- Tolle.pl Księgarnia internetowa
Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…