Tag: interpunkcja

---

• 19 kwietnia 2012

  Ile umierających osób znaleziono? To zależy od… przecinka

  Niedawno w książce, którą korygowałem, znalazłem zdanie, które w intrygujący sposób pokazuje, jak wiele w nawet skomplikowanym wyrażeniu może zmienić jeden malutki przecinek. Oto i zdanie: Latem, w czasie jednego z patroli, na który poszedłem, w wysokich górach, w pełnej trupów porżniętych białą bronią spalonej wiosce, znaleźliśmy skrajnie wyziębione umierające z głodu i ran dwie młode kobiety, jedną z dzieckiem […]

• 24 lutego 2012

  O redagowaniu dialogów raz jeszcze

  Ostatnio w komentarzach pod wpisem Jak pisać dialogi? Praktyczne porady wywiązała się interesująca dyskusja z Panią Anią. Jedną z poruszonych kwestii był problem z następującym fragmentem wypowiedzi: – Gdzieś była ławka! – przypominał sobie gorączkowo. – Wiem! – (I) poszedł przed siebie. Czytelniczka następująco skomentowała powyższe zdanie, poruszając przy tym kilka kwestii: Czy „I” winno być napisane dużą czy małą […]

• 15 lutego 2012

  O zdaniach współrzędnie złożonych

  Istnieją w języku polskim konstrukcje składniowe zbudowane z wielu wypowiedzeń składowych. Tworzy się je wtedy, gdy ktoś chce wyrazić kilka myśli w jednym zdaniu. Takie wypowiedzenie, które składa się z co najmniej trzech zdań składowych, nazywa się wypowiedzeniem wielokrotnie złożonym. Wyróżniamy w nim wypowiedzenie główne oraz poboczne, które łączą się w stosunku współrzędnym lub podrzędnym. Do wypowiedzeń składowych zaliczyć trzeba […]

• 26 stycznia 2012

  O wypowiedziach na forum i interpunkcji

  Mój znajomy napisał do mnie e-mail, w którym poruszył interesującą sprawę wypowiedzi na forum. Przy czym wpis dotyczył będzie także interpunkcji w takowych wypowiedziach. Mam pytanie, może chciałbyś odpisać mi na blogu :)? Aby najłatwiej zilustrować mój dylemat, pokażę go na przykładzie. Zastanawiam się, która z poniższych opcji byłaby poprawna (jeśli w ogóle któraś z nich, jeśli nie, to napisz […]

• 21 grudnia 2011

  Interpunkcja w zdaniach rozpoczynających się od wołacza lub wyrazu-wykrzyknika

  Dziś jeszcze jedna bardzo ciekawa kwestia ze słownika ortograficznego przedrukowana w książce Piszemy poprawnie. Rzecz może się przydać szczególnie autorom beletrystyki. Ale w gruncie rzeczy może być cenna dla wszystkich, bo każdy może się znaleźć w sytuacji, gdy musi napisać tego typu zdanie. Poza tym jesteśmy czytelnikami i czasem zastanawiamy się, czy dany zapis jest poprawny. Tymczasem w tej kwestii […]

• 7 grudnia 2011

  Jak pisać dialogi? Inne praktyczne porady

  W artykule Jaki pisać dialogi? Praktyczne porady Tomasz Powyszyński przedstawił dziesięć uwag, które mogą być cenne dla autorów oraz redaktorów książek. Ostatnio pod artykułem wywiązała się interesująca rozmowa, w której zostały poruszone dodatkowe kwestie związane z pisaniem dialogów. Pan Jacek zadał kilka bardzo celnych i konkretnych pytań, na które systematycznie odpowiadałem. Poniżej przytaczam owe pytania oraz odpowiedzi, jakich udzielałem. Dodam, […]

• 21 października 2011

  «Piękne jasne włosy» czy «piękne, jasne włosy»

  Wracam dziś do interpunkcji. I od razu kwestia ciekawa i sprawiająca trochę kłopotów. Autorzy książek, które mam przyjemność redagować, mają bardzo często problem z tym, czy pomiędzy kilkoma przymiotnikami stojącymi przed rzeczownikiem powinni postawić przecinek. Dziś omawiam kwestię krótko, na jednym przykładzie. Ale zapewne do tego frapującego tematu będzie okazja wrócić. Zanim przystąpimy do rozstrzygnięcia dylematu zawartego w tytule, jedno […]

• 2 października 2011

  Przecinek przed itp. oraz itd. Czy stawiać?

  Często w różnorodnych tekstach, zwłaszcza w internecie, można spotkać się ze stawianiem przecinka przez itd. oraz itp. Zazwyczaj jest to jednak błąd. Przecinka przed itp. oraz itd. nie należy stawiać z dwóch powodów. Po pierwsze podpowiada to logika zdania i funkcja, jaką te skróty pełnią w zdaniu. Po drugie również po rozwinięciu skrótów do i tym podobne lub i tak […]

• 20 września 2011

  Rów – w rowie, cudzysłów – w cudzysłowie!

  Cudzysłów służy do wyodrębniania przytoczonych cudzych słów i wypowiedzi albo wyrazów o specjalnym znaczeniu. Stosujemy go przy cytowaniu wyrazów, powiedzeń lub zdań, tytułów, określeń specjalnych. Za jego pomocą możemy również wyodrębniać wyrazy lub zwroty użyte przenośnie i ironicznie. W tekstach o różnym charakterze jego zastosowanie sprawia autorom wiele problemów. Jego niewłaściwe zastosowanie świadczy o nieznajomości słownictwa i niestaranności w operowaniu […]

• 12 września 2011

  Przecinek przed to

  Przeglądając książki, czytając artykuły i zastanawiając się nad tekstami, które sam piszę lub poprawiam, stwierdziłem, że warto omówić kwestię: kiedy przed to stawiamy przecinek. Zasada jest tutaj stosunkowo prosta. Przecinek postawimy przed to wówczas, gdy to rozpoczyna nowe zdanie. Natomiast kiedy wyrażenie zamyka się w granicach jednego zdania – przecinka nie potrzeba. Dodam jednak od razu, że dla zaznaczenia pauzy […]

• 1 września 2011

  Jak pisać dialogi? Praktyczne porady

  Praca nad redakcją książek podsunęła mi pomysł na tekst, który może się bardzo przydać osobom chcącym pisać i wydawać to, co napiszą. Chciałbym, korzystając ze znakomitego poradnika „Edycja tekstów” Adama Wolańskiego, podać dziesięć cennych rad, które dotyczyć będą technicznej strony tworzenia dialogów. 1. Wypowiedzi dialogowe każdego bohatera zaczynać się powinny od nowego wiersza z wcięciem akapitowym i z tzw. pauzą […]

• 20 czerwca 2011

  Pod kierunkiem prof. dr. hab. czy prof. dr hab.? Pytanie z Facebooka

  Dziś odpowiadamy na pierwsze pytanie zadane na naszym koncie na Facebooku, którego autorką była Magdalena: Dzień dobry:) Mam taką małą zgryzotkę;) Zastanawiam się, która forma jest poprawna: – pod kierunkiem prof. dr. hab., – pod kierunkiem prof. dr hab. czy może – pod kierunkiem prof. dra hab.? A może jeszcze inaczej? Pozdrawiam:) Po pierwsze, zachęcamy do tego, by pytania do […]

• 15 czerwca 2011

  Zdania z wyrazem jako. Kiedy przecinek a kiedy nie?

  Wiele problemów sprawia kwestia stawiania bądź niestawiania przecinka, gdy w zdaniu pojawia się wyraz jako. Poniżej spróbuję wyjaśnić, kiedy przecinek stawiamy, a kiedy nie. Wiele zależy od tego, co tak naprawdę chcemy napisać, bo niekiedy w tych samych zdaniach przecinek może być, ale równie dobrze może go nie być.

• 5 czerwca 2011

  Kiedy cudzysłów, kiedy wielka litera? Przytoczenia i znaki interpunkcyjne

  Otrzymaliśmy niedawno z jednej strony bardzo ciepły, z drugiej bardzo interesujący list: Witam serdecznie Jestem początkującym redaktorem serwisów internetowych i mam problem z pewnym typem nagłówków prasowych, a mianowicie: z zapisem typu: 1. „Rybka w kuli? Czemu nie?” 2. „Rybka w kuli? Czemu nie!” czy może: 3. „Rybka w kuli, czemu nie?” Byłabym wdzięczna za pomoc, która z tych form […]

• 5 kwietnia 2011

  Przecinek przed czy

  U osób, które starają się świadomie używać języka, często spotykam się z poglądem, że przed czy nie stawia się przecinka. Chcę dziś zdementować te pogłoski. Istnieje tylko jeden przypadek, gdy przed czy przecinka nie stawiamy. Podajmy kilka przykładów zdań z użyciem czy: 1. Tamte zasłony były w kolorze brązowym czy pomarańczowym – trudno mi dokładnie określić. 2. Czy czerwone, czy […]

• 7 lutego 2011

  Czy można prowadzić taką „dżdżownicę”? Problem z przecinkami

  Otrzymaliśmy ostatnio bardzo interesujący list, który poniżej z przyjemnością przytaczamy. Pod listem zamieszczamy odpowiedzi na pytania. Witam, Należę do redakcji [tytuł periodyku do wiadomości redakcji serwisu Językowe Dylematy], borykam się z małym problemem. Jeżeli znajdą Państwo chwilę, proszę o pomoc. Odnalazłem interesujące zdanie w artykule naukowym: „Kwintesencją był pogląd Henryka, wyrażony w liście odmawiającym przyjęcia warunków stawianych przez parlament.” Czy […]

• 11 stycznia 2011

  Katarzyna Olszewska: Użycie cudzysłowu

  Do grona naszych Autorów dołącza dziś kolejna osoba. Jest nią Katarzyna Olszewska, o której więcej możesz przeczytać w zakładce Zespół. Dziś bardzo zwięźle, a jednocześnie bardzo kompetentnie przekazuje nam zasady użycia cudzysłowu. Cudzysłów, podobnie jak nawias, ma charakter wyodrębniający i składa się z dwóch znaków – otwierającego i zamykającego. Służy wydzieleniu słów cytowanych i oznaczeniu specyficznego użycia wyrazów i wyrażeń. […]

• 4 stycznia 2011

  Czy imiesłowy typu ‘jadąc’, ‘stanąwszy’ zawsze oddzielamy przecinkami?

  Generalna zasada jest stosunkowo prosta zwłaszcza w przypadku, gdy podane wyżej formy mają dodatkowe określenie – wtedy przecinek stawiamy. W innych wypadkach… trzeba znać relatywnie nowe zasady – stare słowniki mogą być tutaj mylące. Na początek jednak dwa słowa teorii. Jeżeli ktoś ją zna, to od razu proszę przewinąć do części Jak z tymi przecinkami?

• 24 grudnia 2010

  Świątecznie o interpunkcji

  Już dziś wieczorem rozpoczynamy świętowanie Bożego Narodzenia. Czy można połączyć temat świąt z tematami językowymi? Wydaje mi się, że z wpisami dotyczącymi języka można połączyć wszystko, bo język to sposób, w jaki wyrażamy się o wszystkich kwestiach. Dlatego dziś będzie o języku – świątecznie. W ostatnim wpisie Emil Ruciński przypomniał o najważniejszych sytuacjach, w których przed spójnikiem i musimy postawić […]

• 22 grudnia 2010

  Emil Ruciński: Kiedy przed „i” trzeba postawić przecinek

  Na początku mojego pierwszego tekstu, dotyczącego błędów interpunkcyjnych, napisałem, że w szkole podstawowej każdy z nas zetknął się m.in. z regułą, która głosi, że przed i nie stawiamy przecinka. Jest to oczywiście prawda, ale… No właśnie – bywają takie sytuacje w języku polskim, kiedy przed i można lub trzeba przecinek postawić. Postaram się kilka takich sytuacji wskazać. 1. Bywa, że […]

---