Skąd wzięło się określenie stłuc kogoś na kwaśne jabłko

Dlaczego możemy stłuc kogoś akurat na kwaśne jabłko, a nie na inne? I co dokładnie oznacza ten frazeologizm?

Podstawowe znaczenie jest niekontrowersyjne. To, że ktoś stłukł lub sprał kogoś na kwaśne jabłko, oznacza po prostu – jak definiuje Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN – że ‘ktoś zbił kogoś bardzo mocno’.

Ale dlaczego akurat na jabłko kwaśne?

By wyjaśnić, jak rozumiano w polszczyźnie kwaśne jabłko dr Agata Hącia w książce Ucha, fochy, tarapaty odwołuje się do wydanego na początku XIX wieku słownika Lindego, w którym czytamy:

Iabłka polne (…) wyśmienite są do kwaszenia kapusty. Iabłko leśne kwaśne. Słucze mię na iabłko leśne (na miazgę). Wiem ia, gdzie Waści za to uszyię bóty i zaproszę na kwaśne iabłka. (=poczęstuję cię czemsiś niesmacznem).

Kwaśne jabłka były jabłkami dzikimi, mniej słodkimi i mniej smacznymi niż hodowane w sadach; podatnymi na obtłuczenia, zaniedbanymi. Spranie kogoś na kwaśne jabłko oznaczać więc może po prostu, że ten ktoś zbity będzie miał sińce jak opadłe z drzewa, niezebrane jabłko polne, czyli właśnie kwaśne. Albo – jak sugeruje Linde – że zostanie z niego miazga.

– Paweł Pomianek

Źródła:
Agata Hącia, Ucha, fochy, tarapaty, Warszawa (PWN) 2019, s. 269–270.
WSPP: https://wsjp.pl/index.php?id_hasla=22950

Zdjęcie: Photoxpress; przeróbka własna.


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

grudzień 2020
N P W Ś C P S
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
2728293031  

Nasze nagrania