-wstwo i -stwo – kiedy jedno, kiedy drugie

Zasada dotycząca tego, które rzeczowniki kończą się na -wstwo, brzmi prosto. Gorzej z jej zastosowaniem w konkretnych przypadkach.

Na -wstwo kończą się rzeczowniki, które pochodzą od czasowników lub rzeczowników mających w zakończeniu literę w; nie te, które pochodzą od przymiotników zakończonych na -wy.

Np. napiszemy szewstwo, bo pochodzi od rzeczownika szewc; zawodowstwo, bo pochodzi od zawodowca; ale lenistwo (nie leniwstwo), bo pochodzi od przymiotnika leniwy.

Prof. Mirosław Bańko w Małym słowniku wyrazów kłopotliwych pisze jednak, że niespecjalista może się wahać, czy budować wyraz – przykładowo – od przymiotnika obrzydliwy (wtedy obrzydlistwo) czy od rzeczownika obrzydliwość (wtedy byłoby obrzydliwstwo). Sugeruje więc, że być może łatwiej jest zapamiętać niedługą listę rzeczowników zakończonych na -wstwo. Podaję tę listę za profesorem:

szewstwo, rybołówstwo, zawodowstwo, wychowawstwo, wykonawstwo (i podwykonawstwo), sprawstwo, znawstwo, marnotrawstwo, chciwstwo, szubrawstwo i kurewstwo oraz rzeczowniki złożone o drugim członie -dawstwo, -znawstwo i -mówstwo (np. krwiodawstwo, językoznawstwo, krasomówstwo).

W żadnych innych rzeczownikach przed zakończeniem -stwo nie pisze się w.

Paweł Pomianek

Źródło:
M. Bańko, Mały słownik wyrazów kłopotliwych, Warszawa (PWN) 2003, s. 326–327.


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

listopad 2015
N P W Ś C P S
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930  

Nasze nagrania