Status quo – czy to się odmienia

by-Marcin-Bukala-Malgorzata-Kubicz-07-2015_DSC6910
Status quo jest w polszczyźnie nieodmienne. Na zdjęciu Małgorzata Kubicz / fot. Marcin Bukała

W ostatnich dniach napisała do nas Czytelniczka:

Zastanawiam się, czy można odmienić termin status quo. Czy poprawne jest wyrażenie „zmierzyć się ze statusem quo” (tłumaczenie z ang challange the status quo). Będę bardzo wdzięczna za pomoc.
Pozdrawiam
Anna

Szanowna Pani,

termin status quo należy do grupy wyrazów cytatów i jest w polszczyźnie nieodmienny. Powiemy więc, że zostało zachowane status quo (mianownik), nastąpiło naruszenie status quo (D), trzeba się pogodzić ze status quo (N).

Jeśli chodzi o wyrażenie zmierzyć się ze status quo, to przyznać muszę, że nie brzmi ono dobrze, podobnie jak inne kalki językowe. Trudno mi jednak po prostu odrzucić tę formę. Może w niektórych konkretnych kontekstach dałoby się takie określenie obronić. Niemniej z pewnością proste przetłumaczenie w ten sposób challenge the status quo należy zdecydowanie skrytykować. (Na marginesie dodam, że o ile challenge the status quo to zwrot na tyle utarty, że wyszukiwarka Google nawet go podpowiada, o tyle ta sama wyszukiwarka w ogóle nie wskazuje mi choćby jednego przykładu użycia zmierzyć się ze status quo). Nie jestem specjalistą od języka angielskiego, ale mam przekonanie, że zwrot challenge the status quo oznacza raczej podważanie status quo, a nie jakiś rodzaj tajemniczego zmierzenia się z nim (cokolwiek miałoby to znaczyć); i właśnie tak bym to określenie przetłumaczył.

Paweł Pomianek


6 odpowiedzi do „Status quo – czy to się odmienia”

  1. Monter

    Czy przymiotnik przed status quo będzie w rodzaju męskim – tak, jak przed samym słowem status? Czy też w nijakim? Czy powiemy „zastany status quo” czy jednak „zastane status quo”?

    • Paweł Pomianek

      Można użyć zarówno przymiotnika w rodzaju nijakim, jak i w męskim. Prof. Bańko w poradni językowej PWN pisze tak:

      Status quo oczywiście ma rodzaj gramatyczny – nijaki (zgodnie z zakończeniem słowa quo) lub męski (przez analogię do słowa status). (…) Ogólnie biorąc, wyrazy i wyrażenia nieodmienne mają często rodzaj chwiejny, oboczny. Raz decyduje o nim zakończenie wyrazu, innym razem jego przynależność kategorialna.

      Całość wypowiedzi Profesora tutaj.

  2. gosc

    Proszę o poprawienie błędu ortograficznego w cytowanym wyrażeniu angielskim „challange” -> „challenge”. Chyba że mam się pogodzić ze status quo? 🙂 Oczywiście, jak się domyślam, w pytaniu czytelniki powinna pozostać pisownia oryginalna.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

Archiwa

październik 2015
N P W Ś C P S
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

Nasze nagrania