Miesiąc: Styczeń 2013

• 31 stycznia 2013

  Morfem. Jego rodzaje i połączenia

  Morfem jest najmniejszą cząstką systemu językowego, która niesie ze sobą pewną określoną treść. Wyróżniamy trzy rodzaje morfemów: leksykalne – tworzą trzon wyrazu, dominują znaczeniowo w danym leksemie (wyrazie); przykłady: piramid-, rusz-, biał-, nawet; słowotwórcze – odpowiadają za tworzenie nowych słów poprzez włączanie przedrostków i przyrostków, które to nie mają odniesień do odmiany wyrazu; np. -ik, -ek, za-, -owiec; fleksyjne – […]

• 27 stycznia 2013

  Uczni i księgarń. Czy to poprawne formy dopełniacza?

  Poniżej udzielam odpowiedzi na następujące pytanie zadane dziś przez Czytelnika: Dzień dobry. Kieruję do Państwa zapytanie odnośnie odmiany w dopełniaczu liczby mnogiej wyrazów: uczeń oraz księgarnia. Moja ciekawość wynika z następujących sytuacji. Na szkolnej tablicy ogłoszeń przeczytałam takie oto wyrażenie: „Obowiązki uczni oraz nauczycieli” zaś w Polskim Radiu Pr. 1 usłyszałam zwrot: „Miejmy nadzieję, że niedługo w masowej ilości trafią […]

• 20 stycznia 2013

  Zdanie złożone ze zdaniem pytającym. Pytajnik czy kropka?

  Poniżej przytaczam pytanie zadane przez naszą stałą Czytelniczkę p. Mariannę, a następnie na nie odpowiadam: Szanowni Państwo! Pisząc wiadomości z różnymi pytaniami, często zastanawiam się nad tym, czy zdanie, które tworzę, jest zdaniem oznajmującym czy pytającym. Chodzi o zdania typu: „Szanowni Państwo, chciałabym zapytać/dowiedzieć się, jak do Państwa dojechać/czy sprzedajecie Państwo te poduszki w kolorze granatowym […]”. Czy w wykropkowanym […]

• 15 stycznia 2013

  Poprawiamy błędy składniowe w zdaniach

  Poniżej odpowiadam na pytanie przesłane przez p. Kingę: Jak napisać poprawnie? 1) Utwór Mickiewicza jest wierszem, w którym ma miejsce podział na świat rzeczywisty i świat marzeń. 2) Uważa, że świat ten jest mniej piękny niż jego ojczyzna. 3) Obaj bohaterowie uciekają w świat marzeń, ponieważ nie są zadowoleni z otaczającej ich rzeczywistości oraz tęskną za ojczyzną. Przyznam, że mam […]

• 13 stycznia 2013

  Edytom.pl – nowy projekt Tomasza Powyszyńskiego

  W rozmowie z Pawłem Pomiankiem o swojej rozpoczętej niedawno działalności redakcyjnej, głównych zainteresowaniach na polu językoznawczym, fascynacji językiem czeskim i współpracy ze środowiskami monarchistycznymi opowiada doskonale znany stałym Czytelnikom Językowych Dylematów Tomasz Powyszyński. Paweł Pomianek: Niedawno ruszyłeś z nowym projektem – Edytom.pl. Czy mógłbyś przybliżyć naszym Czytelnikom, na czym on polega? Tomasz Powyszyński: Polega głównie na tym, że postanowiłem założyć […]

• 11 stycznia 2013

  Czy (sic!) używamy tylko w cytatach?

  Poniżej odpowiadam na pytanie zadane wczoraj przez p. Marcela. Szanowni Państwo, czy sformułowanie „(sic!)” można używać jedynie w cytatach, w których chcemy zwrócić uwagę na oryginalną pisownię, czy także w tekstach niebędących cytatami, w których chcemy zwrócić na coś uwagę? Przykład: „(…) Teraz pora na minutę zadumy i ciszy nad naprawdę przykrym losem dwóch kibiców odwołanego meczu na Basenie Narodowym, […]