Rok: 2012


  • Dialogi – kropka i półpauza. Odpowiedź na kolejne pytanie

    Odpowiadamy na pytanie, które pan Piotr zostawił pod wpisem pt. O kropce w dialogach. Problem półpauzy. Witam, Znalazłem taką poradę: „Czasem zdarzy się, że w wypowiedzi wtrąca się jakąś czynność. W tym wypadku zdanie kończymy kropką, a opis zaczynamy z dużej litery. – Bardzo mi się to podoba. – Dziewczynka uśmiechnęła się, siadając na krześle. ! ale – Mi naprawdę […]

  • Godzinki, Adwent, życzenia świąteczne

    We wpisie z życzeniami świątecznymi, chciałbym jak zwykle zatrzymać się na moment przy kwestii związanej z językiem polskim. Tym razem nawiążę do językowej wartości śpiewanych szczególnie w Adwencie Godzinek o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny. Temat mógłbym omawiać szeroko, zarówno jako polonista, jak i jako teolog. Chcę jednak zwrócić uwagę tylko na kilka rzeczy. Wielką zaletą Godzinek jest możliwość kontaktu […]

  • Porównania paralelne

    Na specjalne życzenie p. Piotra poszerzamy naszą Bazę informacji o artykuł na temat porównań paralelnych. Porównania paralelne są jednym z rodzajów wyrażeń porównawczych. Cechą charakterystyczną tej konstrukcji jest to, że w jej strukturze zawarta jest paralela (równoległość) zachodząca pomiędzy częściami zdania za sprawą użycia konkretnych wyrazów (spójników), jak na przykład: tak…, jak; taki…, jaki; równie…, jak; zarówno…, jak i; tyle…, […]

  • Dialog bardziej skomplikowany

    Pytania o zapis dialogu to jedna z tych kwestii, o które nasi Czytelnicy pytają najczęściej. Szczególnie ciekawy temat poruszył ostatnio pan Michał: Mam pytanie o tworzenie trochę bardziej skomplikowanego dialogu niż normalnie. Szukałem sporo, ale niewiele znalazłem (możliwe, że szukałem za mało). Dialog różni się od takiego zwykłego tym, że używana jest w nim jednocześnie zwyczajna mowa, rozmyślanie mówiących, telepatia […]

  • Nazwy lokacji w grach RPG

    Oto nowe pytanie z naszego formularza: Witam jestem programistą gry mmo z gatunku rpg. Od jakiegoś czasu mam problem, który obchodziłem jednak chciałbym zakończyć go raz na zawsze. Chodzi mi o to kiedy używamy wielkiej, a kiedy małej litery w kilkuczłonowych nazwach lokacji? Podam kilka przykładów: Gildia złodziei Gmach sądu Sklepy mieszkańców Galeria bohaterów Polana chowańców Magiczna wieża z góry […]

  • Konsekwentny i subtelny. Opinia

    Największą nagrodą za dobrą pracę są tak naprawdę nie pieniądze (choć są one konieczne), ale szczere opinie zadowolonych klientów. To między innymi dzięki nim często mawiam, że kocham swoją pracę. Tak ciepła wypowiedź, jak ta poniższa, jest doskonałym dowodem na to, że solidność popłaca. Poza tym została ona tak sformułowana, że trudno się nią nie pochwalić. Wobec pracy nad tekstem, […]

  • O kropce w dialogach. Problem półpauzy

    Niedawno pod wpisem Jak pisać dialogi. O wtrąceniach narratora pan Piotr Z. napisał: Przeczytałem porady dotyczące dialogów i jestem za nie bardzo wdzięczny. Niemniej nie udało mi się rozstrzygnąć kwestii, czy należy interweniować w takim momencie: – Więc to tylko grypa. Dzięki Bogu – pochylił się do przodu i oparł łokcie o stół. zmieniając na: – Więc to tylko grypa. […]

  • Pseudo-, quasi-, meta-, para- – czym się różnią

    Szanowny Panie, zwracam się z uprzejmym zapytaniem o poprawność językową. Chodzi o prefiksy pseudo-, quasi-, meta- i para-. Jaka jest między nimi różnica? Czy te prefiksy rządzą się jakimiś szczególnymi zasadami w ich doborze do konkretnych słów? Będę wdzięczna za jakiekolwiek wskazówki Z poważaniem Magdalena Prof. Mirosław Bańko w swoim Słowniku wyrazów kłopotliwych przedrostki niby-, quasi- i pseudo- omawia w […]

  • Orzeczenie złożone i zdanie podrzędne ze spójnikiem aby

    Witam serdecznie! Mam problem z orzeczeniem złożonym. Słyszałem, że takie orzeczenie może być bardzo rozbudowane, choć nie wiem czy to prawda. Chodzi mi o zdanie: Aby się do nas dostać musisz złożyć podanie. Czy w tym zdaniu trzeba postawić przecinek, czy jest on zbędny? Pozdrawiam! Szanowny Panie, jedna rzecz nie ulega wątpliwości: w tym zdaniu przecinek jest konieczny. Aby się […]

  • Kilka pytań o przyimki

    Szanowny Panie, Mam do Pana pięć pytań o problemy językowe. Jak lepiej powiedzieć: przez znajomych nawiązał z nim kontakt, czy poprzez znajomych…; weszli na salę rozpraw, czy do sali rozpraw; pracowała w portierni, czy na portierni; zostawił klucze w portierni, czy na portierni; ćwiczyli w sali gimnastycznej, czy ćwiczyli się w sali gimnastycznej. Za odpowiedzi z góry dziękuję. Z poważaniem […]

  • Wydzielenie imienia i nazwiska przecinkami. Czy to poprawne?

    Pan Marcel poruszył ostatnio kolejny wart zauważenia problem: Intryguje mnie następująca kwestia: czy wydzielenie imienia i nazwiska przecinkami (uznając dane personalne niejako za dopowiedzenie) jest zasadne w poniższych przykładach, czy może w ogóle się nie powinno stosować podobnych zabiegów, gdyż – jak niedawno usłyszałem – mamy do czynienia z konkretną funkcją pełnioną przez konkretną osobę? 1) „Minister zdrowia, Ewa Kopacz, […]

  • Po 1 zł czy za 1 zł?

    Dzień dobry, chciałabym zapytać, czy forma „3 w cenie 2, trzeci artykuł po 1 PLN” jest poprawna – chodzi o tabliczki w sklepie informujące o promocji. Czy artykuły sprzedawane są po 1, 2, 3 złote, czy za 1, 2, 3 złote. Szanowna Pani, na początek proszę zapoznać się z poradą prof. Mirosława Bańki dotyczącą podobnego problemu: Po ile? ma inne […]

  • Krasnoludki

    W języku polskim jest pewna grupa słów, które nazywane są krasnoludkami. Dlaczego krasnoludkami? Bo niby ich nie ma, ale w pewnym sensie jednak są. Mowa na przykład o rzeczownikach: chyłek, ciemek, ciszek, ciurek, nienacek, omacek i ukradek. Brzmią one jak imiona krasnoludków. Używając języka, korzysta się jedynie z ich form odpowiadających na pytania: jak? w jaki sposób? Oto one: chyłkiem, […]

  • Jak pisać dialogi. O wtrąceniach narratora

    Tak się przyjęło, że najciekawsze dyskusje na naszej stronie prowadzone są pod wpisem Jak pisać dialogi? Praktyczne porady. Co jakiś czas pojawia się jakiś nowy problem do rozwiązania lub ciekawa wymiana zdań. Oto rozmowa, która odbyła się tam w poprzednim tygodniu: stugramp pisze: 4 października 2012 o 21:55 Mam ciekawy problem, który potrzebuję szybko rozwiązać. Chodzi o poprawność poniższego dialogu: […]

  • Czy tytuł wiersza należy brać w cudzysłów

    Oto niedawno zadane pytanie: Dzień dobry Panu! Proszę o odniesienie się do kwestii cudzysłowu na podanych poniżej przykładach. Który z nich jest prawidłowy? Konkretnie chodzi mi o to, czy poprawnym jest (lub dopuszczalnym, ale np. niewskazanym) ujmowanie w cudzysłów tytułu wiersza? Pozdrawiam serdecznie, Leszek [nazwisko znane redakcji JD] 1) „Słonecznik” I twarz wciąż obraca do słońca i patrzy w to […]

  • Co ma wspólnego sklep z piwnicą

    Ucząc się języka czeskiego, czasem natrafia się na słowa, które w języku polskim też funkcjonują, ale znaczą zupełnie co innego. Tak jest np. z czeskim wyrazem sklep – u naszych południowych sąsiadów oznacza on piwnicę. Dziwne? Gdy prześledzi się historię wyrazu sklep w języku polskim, który przecież wywodzi się z tego samego źródła co czeski, nie wyda się to dziwne. […]

  • Dołgie w powiecie gryfińskim. Jak odmieniać

    Pani Alicja zadała następujące pytanie: Dzień dobry, w Zachodniopomorskiem, w powiecie gryfińskim jest wieś Dołgie. Proszę podać poprawną odmianę tej nazwy oraz jak się powinni nazywać mieszkańcy tej wsi (dołgianie?). Pozdrawiam. Z nazwami miejscowości jest ten problem, że mianownik w żaden sposób nie podpowiada nam, jak może być odmieniana dana nazwa. Równie dobrze przecież może to być to Dołgie, jak […]

  • Kiedy po (…) trzeba postawić kropkę

    Na takie listy, jak ten poniższy, zawsze odpisuje się z przyjemnością. Witam, w różnych swoich pracach zmuszona jestem do cytowania tekstów innych autorów. Czasami, kiedy cytowany fragment jest za długi, skracam go poprzez wprowadzenie (…). Czy po takim nawiasie z wielokropkiem stawia się kropkę? Najlepiej będzie, jeśli podam przykład: /To w pewnym sensie początek ich //świadomego// zamanifestowania obecności w tym […]

  • Wujek czy wujek. Kiedy wielka, kiedy mała litera

    Ostatnio na stronie dużą część odpowiedzi udzielamy w komentarzach, ponieważ pojawia się coraz więcej pytań. Niekiedy pytania otrzymuję też mailem. Bywa tak, że krótko na nie odpowiadam, a tutaj nie zostaje nawet ślad. Ostatnio otrzymałem pytanie, na które udzieliłem tego typu zwięzłej odpowiedzi. Myślę jednak, że nawet przy całej lakoniczności korespondencji, warto ją tutaj przytoczyć. Oryginalna pisownia e-maila została zachowana. […]

  • Czytelnicy i Czytelniczki. Czy rozróżniać płeć

    Ostatnio Leszek, mój dobry znajomy, napisał do mnie w kwestii dotyczącej językowej poprawności czy może lepiej powiedzieć językowego savior-vivre’u: Pawle, Szybkie i konkretne pytanie: Redagując treść, która znajdzie się w internecie (konkretnie blog), zwracam się do moich Czytelników np. w taki sposób: „…do czego chcę Was drodzy Czytelnicy przekonać”. Czy w takiej sytuacji należy rozróżnić płeć czytelników, pisząc „…do czego […]


Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

marzec 2024
N P W Ś C P S
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31  

Nasze nagrania