Rok: 2011


  • «Spółka» czy «spółka» z ograniczoną odpowiedzialnością?

    Niedawno, odpowiadając na pytanie p. Piotra, pisałem o pisowni skrótów od nazw spółek. Po przeczytaniu odpowiedzi, Czytelnik zadał nam jeszcze jedno pytanie dotyczące pisowni nazwy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Oto ono: Proszę pozwolić, że jeszcze podrążę temat: Jak językoznawcy to widzą. Czy lepiej Lpp Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością czy Lpp spółka z ograniczoną odpowiedzialnością? Na podobne pytanie na stronach Poradni […]

  • Przecinki i imiesłów zakończony na -ąc

    Tę sprawę omawiałem już dość dokładnie, jest jednak bardzo interesująca (i często można znaleźć w różnego rodzaju tekstach błędy z nią związane). Poza tym natknąłem się niedawno na ciekawy fragment w książce Piszemy poprawnie. Wydana przez PWN publikacja Piszemy poprawnie to ta na zdjęciu (zresztą pisałem już o niej nieraz). Natomiast osoba trzymająca książkę to – jak każdy się pewnie […]

  • Przecinek przed itp. oraz itd. Czy stawiać?

    Często w różnorodnych tekstach, zwłaszcza w internecie, można spotkać się ze stawianiem przecinka przez itd. oraz itp. Zazwyczaj jest to jednak błąd. Przecinka przed itp. oraz itd. nie należy stawiać z dwóch powodów. Po pierwsze podpowiada to logika zdania i funkcja, jaką te skróty pełnią w zdaniu. Po drugie również po rozwinięciu skrótów do i tym podobne lub i tak […]

  • Spółki i skrótowce

    Kilka dni temu na naszej stronie pan Piotr zadał następujące pytanie: Mam dylemat czy zapisywać Lpp SA czy LPP SA jak jest w KRS. Prawda jest taka, że w KRS wszystko jest drukowanymi literami… A przy spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jak będzie? „OSKROBA” Sp. z o.o. jak jest w KRS czy jednak Oskroba sp. z o.o. A może Oskroba Sp. […]

  • Studio i radio – dlaczego niektórzy nie odmieniają?

    Niedawno na naszym profilu na Facebooku pan Łukasz zadał następujące pytanie: Mam pytanie dotyczące odmieniania słów: studio i radio. Z tego co znalazłem w internetowych słownikach, są to wyrazy odmienne. Często jednak (zwłaszcza w telewizji) słyszę – powracamy do studio, porozmawiamy o tym w studio. Skąd ta moda na nieodmienność tego wyrazu? To samo tyczy się radia. Wyrazy radio i […]

  • Rów – w rowie, cudzysłów – w cudzysłowie!

    Cudzysłów służy do wyodrębniania przytoczonych cudzych słów i wypowiedzi albo wyrazów o specjalnym znaczeniu. Stosujemy go przy cytowaniu wyrazów, powiedzeń lub zdań, tytułów, określeń specjalnych. Za jego pomocą możemy również wyodrębniać wyrazy lub zwroty użyte przenośnie i ironicznie. W tekstach o różnym charakterze jego zastosowanie sprawia autorom wiele problemów. Jego niewłaściwe zastosowanie świadczy o nieznajomości słownictwa i niestaranności w operowaniu […]

  • Przecinek przed to

    Przeglądając książki, czytając artykuły i zastanawiając się nad tekstami, które sam piszę lub poprawiam, stwierdziłem, że warto omówić kwestię: kiedy przed to stawiamy przecinek. Zasada jest tutaj stosunkowo prosta. Przecinek postawimy przed to wówczas, gdy to rozpoczyna nowe zdanie. Natomiast kiedy wyrażenie zamyka się w granicach jednego zdania – przecinka nie potrzeba. Dodam jednak od razu, że dla zaznaczenia pauzy […]

  • Językowe Dylematy skończyły rok

    Serwis Językowe Dylematy ruszył 1 września 2010 r. Dokładnie 5 września opublikowaliśmy notkę wstępną i zaczęliśmy promować blog. Dziś, po roku, chciałbym podsumować ten okres. Patrząc na początkowe założenia, mogę powiedzieć, że na pewno blog był przez ostatni rok tym, czym miał być od początku: Dostarcza wiedzy o poprawnym używaniu języka polskiego, przy zastrzeżeniu, że nie jest to ani słownik, […]

  • Zarządzać i kontrolować doświadczenie/doświadczeniem. Jak napisać?

    Niedawno na naszej stronie poruszono następującą kwestię: Mam pytanie dotyczące poniższego fragmentu zdania… „(…) zarządzać i kontrolować doświadczenie / doświadczeniem” Który z czasowników w tym przykładzie powinien narzucać formę rzeczownikowi. Czy ten pierwszy czy ten sąsiadujący bezpośrednio z rzeczownikiem? Jak brzmi zasada ogólna? Jest to kolejne pytanie, które dotyczy kwestii związku rządu. Gdyby przyjrzeć się wszystkim pytaniom zadawanym na Językowych […]

  • Jak pisać dialogi? Praktyczne porady

    Praca nad redakcją książek podsunęła mi pomysł na tekst, który może się bardzo przydać osobom chcącym pisać i wydawać to, co napiszą. Chciałbym, korzystając ze znakomitego poradnika „Edycja tekstów” Adama Wolańskiego, podać dziesięć cennych rad, które dotyczyć będą technicznej strony tworzenia dialogów. 1. Wypowiedzi dialogowe każdego bohatera zaczynać się powinny od nowego wiersza z wcięciem akapitowym i z tzw. pauzą […]

  • O poprawnych formach zapisu dat raz jeszcze

    Temat omówiłem szczegółowo 10.10.2010 r. (tekst znajduje się w naszej Bazie – odsyłam tutaj). Ostatnio w książce Piszemy poprawnie znalazłem jednak ciekawy przedruk ze strony Poradni Językowej PWN, który temat uzupełnia. Przypomnę na początek, że poprawne zapisy dat to np. 28 sierpnia 2011 r. 28.08.2011 28 VIII 2011 Natomiast niepoprawne są przykładowo: 28 sierpień 2011 r. 28. sierpnia 2011 r. […]

  • Moda w języku

    W dzisiejszych czasach każdy chce być modny. Nie chodzi tu już wyłącznie o strój. Modny jest ten, który czymś się wyróżnia: sposobem bycia, charakterem, ale także i językiem. Istnieje również takie zjawisko jak moda w języku. Jest ono zauważalne zwłaszcza w programach rozrywkowych typu: Taniec z gwiazdami, Must by the music, Top model, X-factor. Zacne jury, rzadko kiedy specjalizujące się […]

  • Norma wzorcowa, norma użytkowa i uzus, czyli różne odcienie poprawności językowej

    Autorem dzisiejszego tekstu jest Łukasz Mackiewicz, redaktor, korektor i copywriter, właściciel portalu eKorekta24.pl, absolwent filologii polskiej na UG. Na blogu firmowym eKorekty24 Łukasz pisze nie tylko o poprawności językowej, lecz także odsłania kulisy pracy redaktorskiej i korektorskiej. Napotykając problem językowy, pytamy często, czy dana forma jest poprawna, czy błędna; czy wolno tak mówić, czy może jest to niepoprawne. Oczekujemy jednoznacznego […]

  • Pleonazm i tautologia w języku polskim

    W języku polskim zachodzą pewne specyficzne zjawiska. Mają one swoje konkretne nazwy i rządzą się swoistymi zasadami. Do tych zjawisk zaliczamy pleonazmy i tautologie. Pleonazm z greckiego oznacza nadmiar. Jest to niepoprawne wyrażenie, w którym jeden z jego składników podrzędnych gramatycznie powtarza niepotrzebnie część treści wyrazu nadrzędnego, np.: nadal kontynuować, potencjalne możliwości, przychylna aprobata, cofnąć się do tyłu.

  • Reprezentatywny i reprezentacyjny

    Jednym z błędów często popełnianych przez autorów książek, dzieci w szkołach czy też ludzi na ulicy jest użycie konkretnego wyrazu niezgodnie z jego znaczeniem, za to zgodnie ze znaczenie wyrazu podobnego, ale jednak określającego coś innego. Ten problem dotyczy między innymi wyrazów reprezentatywny i reprezentacyjny. Mają one podobne znaczenie, ale zalecane jest używanie tylko jednej formy.

  • Efektowny czy efektywny?

    Zobacz, jaka ta sukienka jest efektywna. Gra naszych piłkarzy była tak efektowna, że wygrali bardzo wysoko. To tylko przykładowe zdania, jakie często słyszę na ulicy. Ale tego typu błędy są także zauważalne w redagowanych książkach. Budzą one uzasadniony śmiech i wynikają po prostu z nieznajomości znaczenia wyrazów efektowny i efektywny. Można by uznać, że to nie tyle nieznajomość, ile mylenie […]

  • Wrocek czy wrocek, Wawa czy wawa

    Użytkownik Szlemiel poprosił o rozwiązanie dylematu językowego. Mój dylemat językowy: Wrocek/wrocek, Wawa/wawa itp. pisze się dużą czy małą literą? Dziękuję ślicznie za odpowiedź. Co ciekawe, gdyby analizować relacje tych wyrazów do nazw miast, od których pochodzą, okazałoby się, że są one zróżnicowane. Wawa to skrótowiec, z kolei Wrocek to raczej forma zdrobnienia. Nie wchodząc jednak w te mało istotne w […]

  • Błędy w zestawianiu par spójników

    Dokonując redakcji książek, często zauważam, że autorzy nietrafnie zestawiają pary spójników. Zjawisko to można zauważyć także w polszczyźnie codziennej oraz w uczniowskich zeszytach. Język polski posiada stałe, niezmienne zestawienia par spójników. Owe spójniki noszą nazwę spójników skorelowanych. Oznacza to, że łączą one zarówno zdania złożone współrzędnie, jak i podrzędnie. Językoznawcy zwracają na ten fakt szczególną uwagę i podkreślają, że użyciem […]

  • Także i tak że

    Dziś ponownie chciałbym zwrócić uwagę na dwie formy błędnie ze sobą utożsamiane. Tak że także temu wpisowi warto się przyjrzeć. W pisowni częściej spotykany jest wyraz także. Jest to partykuła i oznacza tyle co też, również, jak również.

  • Przewidzenie i przywidzenie – dwa różne, mylone terminy

    Zauważyłem ostatnio, że zdarza się w tekstach, np. w redagowanych książkach, mylenie tych terminów. Najczęściej zamiast przywidzenie pojawia się termin przewidzenie. Tymczasem są to dwa słowa o zupełnie różnych znaczeniach.


Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

Archiwa

marzec 2024
N P W Ś C P S
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31  

Nasze nagrania