Nazwiska kobiet zakończone na -a. Jak odmieniać

Ostatnio otrzymaliśmy jeden z najciekawszych listów od chwili uruchomienia naszej strony. Dziś wyjątkowo – za zgodą autorki listu – podajemy nazwisko, bo właśnie nazwiska dotyczy meritum. Za to imię autorki listu zostało zmienione.

Szanowni Państwo,

Przez lata różni ludzie różnie odmieniali moje nazwisko (w tym też nauczyciele języka polskiego). Chciałabym w końcu dowiedzieć się, jak poprawnie się je odmienia. Nazywam się Marianna Płocha. Mój ojciec też ma na nazwisko Płocha.

Jak to się powinno odmieniać?
Dla Marianny Płochy?
Z Marianną Płochą?
Czy może jakoś inaczej? Widziałam już wiele pomysłów, np. dla Marianny Płochej, Marianny Płoszej.

Będę wdzięczna za odpowiedź i rozwianie wątpliwości.

Pozdrawiam serdecznie,
Marianna Płocha

Na początek muszę Panią pochwalić za to, że zadbała Pani o to, by podać nazwisko swojego ojca, bo tutaj leży klucz do rozstrzygnięcia dylematu. Rzecz jest ogromnie ciekawa, bo Pani nazwisko odmieniałoby się inaczej w przypadku, gdyby Pani ojciec miał na nazwisko Płochy, a odmienia się inaczej, gdy nazywa się Płocha. Skoro zacząłem od Pani ojca, to rozpocznijmy może od odmiany jego nazwiska. Aby było łatwiej, dodajmy na początek jakieś imię. Na przykład moje, choćby dlatego, że osoby ze starszego pokolenia nosiły je tylko z rzadka.

M: Paweł Płocha
D: Pawła Płochy
C: Pawłowi Płosze
B: Pawła Płochę
N: z Pawłem Płochą
Ms: o Pawle Płosze
W: Pawle Płocho

I właściwie dylemat jest rozstrzygnięty, ponieważ nie ma najmniejszych wątpliwości, że Pani nazwisko odmienia się w sposób identyczny:

M: Marianna Płocha
D: Marianny Płochy
C: Mariannie Płosze
B: Mariannę Płochę
N: z Marianną Płochą
Ms: o Mariannie Płosze
W: Marianno Płocho

Gdyby szukała Pani jakiegoś rzeczownika, który odmienia się tak samo, to idealny będzie np. wyraz pascha (paschy, passze, paschę etc.).

Zatrzymam się jeszcze na moment przy kwestii tych błędów w odmianie, które Pani podała. Skąd mogła przyjść komuś do głowy forma Płoszej nie mam zielonego pojęcia. Natomiast nie znając brzmienia nazwiska Pani ojca, można niefortunnie odmienić Pani nazwisko jak zwykły przymiotnik płocha, czyli używając form Płochej (D, C), Płochą (B) etc. Byłoby to poprawne, gdyby Pani ojciec nazywał się Płochy, a nazwisko córki pana Płochego (ale nie pana Płochy, jak w tym przypadku) zapisano by w dokumentach urzędowych w formie żeńskiej (co byłoby dość nieszczęśliwe, ale to inny temat). Wtedy nazwisko zachowywałoby się w odmianie jak zwykły przymiotnik. Skoro jednak ojciec ma na nazwisko identycznie jak Pani, nazwisko odmienia się według deklinacji rzeczownikowej.

Paweł Pomianek


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

grudzień 2011
N P W Ś C P S
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

Nasze nagrania