Ech! te deklinacje. O nauce polskiej mowy

Uczenie dziecka poprawnego języka doskonale pokazuje, jak trudna jest polszczyzna. Rozmowa, którą odbyłem ostatnio z moją dwuipółletnią córką, dobrze to unaocznia.

Jednym z podopiecznych mojej Żony na warsztatach terapii zajęciowej jest niejaki pan Dulęba, o którego (obok innych osób) Julia ma codziennie zwyczaj wypytywać. Pan Dulęba stał się również jednym z bohaterów Julkowych zabaw. Ostatnio, mówiąc o nim, użyła formy miejscownika „o panu Dulębu”, co było powodem naszej dyskusji.

– Dulębie – poprawiłem. Widząc pytający wzrok mojej córki, wyjaśniłem: – Mówi się: Dulębie.
– O panie Dulębie – poprawiła się intuicyjnie Julia, powtarzając całe wyrażenie.
– Nie, Juleczko. O panu Dulębie. Powtórz ładnie.
– O panu Dulębie – powiedziała tym razem poprawnie, choć nie bez widocznego trudu.

No właśnie. Warto zauważyć, że dziecko używa form deklinacyjnych w sposób intuicyjny i bardzo logiczny. Gdy poprosiłem o poprawienie jednego z wyrazów, również drugi został dostosowany do podobnego systemu deklinacyjnego. Niestety, samych podtypów deklinacji rzeczownikowej (nie wspominając o przymiotnikowej, zaimkowej i liczebnikowej) dla liczby pojedynczej mamy w języku polskim siedemnaście (sic!).

Komentując powyższą wypowiedź dziecka, można by jeszcze zażartować, że – korzystając z intuicyjnego systemu odmiany – Julia musiała się zdziwić, co to za facet, co się mu nazwisko jak kobiecie odmienia. Niestety, mityczna postać pana Dulęby nie jest w tym względzie szczególnym wyjątkiem.

Nauka mowy przebiega intuicyjnie i takie rzeczy z czasem się przezwycięży. Ale wszystkich wątpliwości co do poprawności językowej konkretnych zwrotów nie uda nam się wyeliminować z naszego życia nigdy. Dobrze ukierunkowane, odpowiednio prowadzone dziecko podejmuje namysł nad językiem. U Julki widać to najlepiej, gdy pyta nieraz: „Jak to powiedziałam, jak się pomyliłam?”. Życzę, by każdemu taka postawa chęci poszerzania swoich językowych kompetencji towarzyszyła. A kiedy tak będzie… zapraszamy do zaglądania do nas.

Paweł Pomianek


Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteśmy pasjonatami polszczyzny i pracy ze słowem pisanym. Założyliśmy tę stronę, by dzielić się swoją wiedzą na temat naszego języka i rozwiązywać językowe dylematy naszych czytelników. Postawiliśmy sobie za cel także rzetelne przygotowywanie tekstów do druku i pomoc autorom podczas wszystkich kolejnych etapów procesu wydawniczego, dlatego oferujemy profesjonalną redakcję, korektę oraz skład i łamanie tekstu. Autorami tekstów na stronie są: Paweł Pomianek, gospodarz serwisu, właściciel firmy Językowe Dylematy, doświadczony redaktor tekstów oraz doradca językowy, a także zaproszeni goście.

Zadaj pytanie językowe!

Jeśli masz językowy dylemat, kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Polub nas!

Najnowsze komentarze

  1. Przed pierwszym? Przed czy wynika to z tego? Naprawdę Pani o to pyta, czy zapomniała Pani czegoś wkleić, a miało…

  2. Dzień dobry. Mam dylemat językowy. Czy w podanym poniżej przypadku będzie występował przecinek przed "czy"? Chodzi mi o pierwsze użyte…

  3. Dzień dobry. Dostępne słowniki wskazują formę krótkofalowiec: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/krotkofalowiec;5443948.html https://sjp.pwn.pl/so/krotkofalowiec;4455133.html

  4. Dzień dobry Mam pytanie, a zarazem dylemat. Jestem twórca filmów na kanale YT. Jako twórca, często pełnię także rolę lektora.…

  5. Polszczyzna jest językiem, w którym wyrazy odmieniamy. Aby nie odmieniać danego wyrazu, musi istnieć reguła na podparcie tego zwyczaju lub…

  6. Czy nazwy takie jak Windows, Linux i FreeBSD się odmieniają przypadki? Czy poprawnie jest «Aplikacja dla Windows», «Aplikacja dla Linux»…

  7. Nie, w tym przypadku nie jest to konieczne. Wiele zależy od tego, czy używamy dla myśli jakiegoś specjalnego oznaczenia, czy…

  8. Czy myśli bohaterów też wprowadzamy koniecznie nowym akapitem jak wypowiedzi? Pozdrawiam

  9. Odpowiedź można z łatwością znaleźć w poradni językowej PWN: tutaj. „Akademia pana Kleksa”.

  10. "Akademia Pana Kleksa" czy "Akademia pana Kleksa" - który tytuł jest poprawny?

Archiwa

listopad 2011
N P W Ś C P S
 12345
6789101112
13141516171819
20212223242526
27282930  

Nasze nagrania